De Derby del Sole tussen Napoli en AS Roma is een derby met een uniek verhaal. Wat ooit een hechte vriendschap was tussen twee vergelijkbare ultragroeperingen eindigde met de dood van een onschuldige supporter.
Het prille begin
De twee clubs troffen elkaar voor het eerst in 1928 tijdens een wedstrijd voor de Coppa CONI, een competitie opgericht voor clubs die niet de laatste ronde van het kampioenschap wisten te halen. Dat beide teams deze beslissende ronde voor het kampioenschap misliepen was geen verrassing. Succes was in die jaren namelijk alleen weggelegd voor noordelijke teams. De wedstrijd eindigde in een 4-1 overwinning voor AS Roma. Aangezien succes alleen naar het Noorden ging, waren Roma en Napoli echte buitenbeentjes. Roma was de trots van Midden-Italië en Napoli de trots van Zuid-Italië. Hoewel beide ploegen dominant waren in hun regio, konden ze nationaal niet opboksen tegen de noordelijke grootmachten Genoa, Pro Vercelli, AC Milan en Juventus.
De spelers van Roma en Napoli staan gebroederlijk samen voor de tweede Derby del Sole in 1928
Een vriendschap ontstaat
Ondanks één kampioenschap van AS Roma in 1941-42, ten tijde van het fascisme, weten zowel Roma als Napoli 40 jaar lang geen structurele bedreiging te zijn voor de Noordelijke clubs. Van enkele rivaliteit tussen de twee supportersgroepen is dus geen sprake. Tijdens het einde van de jaren 70 begon AS Roma echter langzaam op te klimmen tot topclub. Met spelers als Carlo Ancelotti, Falcão en Bruno Conti wist de ploeg van manager Nils Liedholm zich op te werken tot luis in de pels van de noordelijke topclubs.
Napoli was in die jaren niets meer dan een middenmotor. Vanwege de jarenlange haat tegen het noorden, hoopte de club derhalve op een kampioenschap van Roma. Dit zou namelijk ten minste betekenen dat iemand eindelijk eens het arrogante noorden stil kon krijgen. De gezamenlijke haat leidde tot een vriendschap tussen Napoli en Roma.
Een innige band
Deze vriendschap leidde tot een band die ongekend was in het Italiaanse voetbal. Voor elke thuiswedstrijd van Roma reisden tienduizenden supporters van Napoli af naar Rome om de wedstrijd bij te wonen. Andersom kwamen de AS Roma fans massaal naar Napels om hun broeders te steunen. De Derby del Sole was in die jaren dus geen derby, het was een viering van een vriendschap. Voor elke Derby del Sole kwamen vertegenwoordigers van de Ultra’s van beide clubs het veld op. Vervolgens werd door de Napoli-fans gescandeerd voor Roma en door de Roma-fans werd gescandeerd voor Napoli. Vervolgens ruilde de vertegenwoordigers van beide clubs vlaggen als teken van vriendschap. Op deze manier ging de Derby del Sole jarenlang door.
Ultra’s van Napoli en Roma wisselen vlaggen uit voor de Derby del Sole (bron: napolifootball.com)
De vriendschap eindigt
Na de aankoop van Diego Maradona in 1984 begon ook Napoli de top te bestormen. Dit bemoeilijkte de vriendschap aangezien beide teams nu concurrenten werden in de strijd om het kampioenschap. Een volgende deuk in de vriendschap kwam in 1985. Napoli kocht namelijk spits Bruno Giordano om de selectie te versterken. Het probleem was alleen dat Giordano een Lazio-legende was en dus zeer gehaat door de fans van AS Roma. Deze transfer voelde als verraad voor de supporters van AS Roma en zette de vriendschap onder hoogspanning.
Tijdens de Napoli-Roma van 1987/88 barstte de bom definitief. Een deel van de Roma-aanhang besloot hun haat tegen Lazio te verkiezen boven hun vriendschap met Napoli en dus de vriendschap op te zeggen. Tijdens het traditionele wisselen van de vlaggen liep de vertegenwoordiger van Roma dus opeens weg zonder te wisselen, de Napoli-supporters in verwarring achterlatend. Na een intense en vijandige wedstrijd verslechterde de verstandhoudingen tussen de twee supportersgroepen nog meer. Napoli-speler Salvatore Bagni vierde het behalen van een punt namelijk met het maken van het Italiaans Fuck-Off gebaar. Dit leidde tot een definitief einde van de vriendschap die ooit zo mooi was. Maar het werd helaas nog erger dan een beëindigde vriendschap.
Salvatore Bagni beëindigt de vriendschap definitief met zijn ‘paraplu-gebaar’ (bron: napolicalcio.net)
Het Strootman schandaal
Na 1985 bleef het jarenlang rustig, mede door het afzakken van Napoli naar een lager niveau. De Ultra wereld in Italië was zich aan het verharden en dit sloeg geen enkele wedstrijd over. Op een paar kleinere incidenten zoals gesloopte treinen en vechtpartijen na werd de derby niettemin niet intens beleefd. Op 12 februari 2014 kwam de derby echter weer vol in de aandacht te staan na een actie van Kevin Strootman. De middenvelder van AS Roma ontving in de halve finale van de Coppa Italia een rode kaart na een sarcastisch applaus richting de scheidsrechter. Vervolgens liep de Nederlander langs de harde kern van Napoli en spuugde in de richting van de supporters.
Roma-supporters vragen Kevin Strootman om nog een keer te spugen op de harde kern van Napoli (bron: RIPRODUZIONE RISERVATA)
Een maand later stond Strootman opnieuw op het veld van het San Paolo. In een bizar toeval scheurde de Nederlander juist in deze wedstrijd zijn kruisband af. De speelronde erop lieten de fans van AS Roma een spandoek zien wat de verhoudingen nog meer op scherp zette. Op het spandoek stond namelijk: “Kom op Kevin … Spuug nog een keer naar ze”. Napoli supporters reageerde drie dagen later met een spandoek waarin zij verwezen naar de blessure van Strootman. De tekst van het spandoek was: “Kevin krak … Ik geniet er nog steeds van”.
Napoli-supporters vieren de ernstige blessure van Kevin Strootman (bron: RIPRODUZIONE RISERVATA)
Het treurige einde
Na de overwinning van Napoli in de ‘spuugwedstrijd’ had de ploeg zich geplaatst voor de finale van de Coppa Italia. Zoals ieder jaar werd deze finale gespeeld in het Stadio Olimpico van AS Roma en Lazio Roma. De tegenstander binnen de lijnen was Fiorentina. De tegenstander buiten het veld bleek echter iemand anders te zijn. Na alle incidenten van de voorgaande maanden was de spanning zo hoog opgelopen dat een bezoekje aan Rome nauwelijks goed kon gaan voor Napoli. Dat het echter zo erg mis zou gaan, had niemand zien aankomen.
Een groep Ultra’s van AS Roma onder leiding van de 48-jarige Daniele de Santis zette een hinderlaag voor de supportersbus van Napoli. De supporters van Roma bekogelden vervolgens de supportersbus met fakkels. Vervolgens kwamen de fans van Napoli met een tegenaanval en dreven de supporters van Roma in het nauw. In het nauw gedrukt en in de minderheid besloot De Santis tot een extreme maatregel. Hij schoot met zijn pistool op de menigte van Napoli-supporters. Napolitaan Ciro Esposito werd hierbij geraakt en stierf 50 dagen later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen. Daniele de Santis werd veroordeeld tot 16 jaar gevangenisstraf, ondanks de vele steun die hij ontving van Roma-supporters.
Fascistische Roma-supporter Daniele de Santis schoot één Napoli-supporter dood tijdens rellen voorafgaand aan de bekerfinale (bron: VICESports)
Vanavond
De dood van Ciro Esposito betekende het tragische einde van wat ooit een geweldige vriendschap was. Morgen staat de derby weer op het programma. Sinds 2014 is het nooit meer gruwelijk mis gegaan tussen de twee supportersgroepen, maar de rivaliteit blijft voelbaar. De Derby del Sole belooft dus weer een intense derby te worden.
(Coverfoto: SportsPeople)
