De voetbalstad: Mannheim
In “De Voetbalstad” nemen we iedere keer een andere stad onder de loep. Welke rol speelt de stad in de voetbalgeschiedenis van haar land? Welke clubs domineren het voetballandschap van de stad? En wat is dé derby van de stad? Deze keer duiken we in de voetbalcultuur van Mannem, beter bekend als Mannheim!
Mannem. Anders gezegd Mannheim. Welke clubs spelen hier hun thuiswedstrijden? Hoe belangrijk zijn deze clubs voor de stad? Waar komt de rivaliteit vandaan? We bezoeken wedstrijden van Waldhof en Vfr Mannheim en nemen een kijkje in het oude Stadion am Alsemweg, waar eerstgenoemde club jarenlang haar wedstrijden afwerkte.
Voorpret
Tijdens het plannen van onze tripjes, wat meestal al een groot deel van de voorpret is, proberen we altijd verbanden te zoeken. Zo ook bij deze trip. Oorspronkelijk zouden we deze keer Braunschweig en Hannover bezoeken, maar door de promotiekansen van Eintracht Braunschweig was het onmogelijk tickets te krijgen. Dus moesten we een alternatief verzinnen. Enkele dagen voor ons tripje kreeg ik een berichtje dat VfR Mannheim onder ‘’Flutlicht’’ zou spelen op een vrijdagavond. Dat is een vrij uniek tijdstip voor de Verbandsliga. Dat moest ‘m maar gaan worden! Snel gekeken en het bleek dat grote rivaal Waldhof Mannheim ook thuis zou spelen zaterdag. Snel een hotel geboekt tegenover beide stadions en de trip is geregeld!
Zoals altijd zoeken we onderweg een leuk stadion om te bezoeken. De keuze viel op Wormatia Worms. Een prachtig stadion van een club die naar het 5e niveau gezakt was, maar inmiddels weer de weg naar boven heeft gevonden. Na een rustige rit komen we aan in Mannheim met prachtig weer. We lopen door de prachtige parken richting het centrum. Al vrij snel hebben we door dat dit een erg leuke stad is. De bijnaam is de Quadratestadt. De aanleg van deze stad lijkt op een schaakbord waarbij er geen straatnamen zijn, maar een letter/cijfercombinatie. Ook staat deze stad bekend om de naam Carl Benz, die in 1885 de eerste auto ontwikkeld. Deze naam gaan we verderop in dit verhaal nog weer terugzien.
VfR Mannheim
Na een hapje eten en een biertje lopen we richting het Rhein-Neckar-Stadion. Een prachtig oud stadionnetje waar alles nog zeer gemoedelijk is. Het contrast met het grote stadion van de grote rivaal er pal naast is bijzonder te noemen. Deze Kultbak, zoals wij het ter plaatse dopen, is de thuishaven van VfR Mannheim. In 1896 opgericht als Mannheimer Fussball Gesellschaft. In 1949 behaalde de club het hoogst haalbare en won men het Duits kampioenschap. Midden jaren ’70 werd er in dit stadion 2. Bundesliga gespeeld. Daarna ging het snel bergafwaarts. Momenteel speelt het team op het 6e niveau.
Om ons heen zien we een flink aantal groundhoppers. We halen een biertje en gaan eens rustig een rondje om het veld doen. We zien schitterende overwoekerde staantribunes, een grote overdekte hoofdtribune met 1.000 zitplaatsen en klassieke lichtmasten. Na enkele minuten komen de spelers het veld op en we besluiten plaats te nemen op de staantribune. Heerlijk in het avondzonnetje krijgen we een zeer vermakelijke eerste helft voorgeschoteld.
Met de 1-1 ruststand is prima te leven. Uiteraard wordt er tijdens de rust een broodje braadworst en een halve liter bier geregeld. Het begint al lekker te schemeren en we vragen ons af wanneer de lichtmasten aan gaan. De sfeer is top en Mannheim gaat enthousiast van start in de 2e helft. Na een minuut of 10 gaan eindelijk de lichtmasten aan en om ons heen zien we de camera’s overuren maken. Uiteindelijk loopt de score op naar 4-1, de bekroning op een prachtige zomeravond.
Waldhof Mannheim
Zaterdag starten we rustig op en lopen we een stuk langs de Neckar en de sportterreinen. Op alle velden (en dat zijn er veel) zie je kinderen in blauw-rood-wit tenue. Je merkt dat VfR een grote club is en tevens opleidingsclub voor grote broer, maar vooral rivaal, Waldhof.
SV Waldhof 07 werd in 1907 opgericht in het gelijknamige stadsdeel Waldhof. De club speelde voor de oorlog heel wat jaren onafgebroken op de twee hoogste niveaus van Duitsland. De naam Sepp Herberger staat voor de rivaliteit tussen de plaatselijk VfR en Waldhof. De voormalig Waldhofspeler werd verkocht aan Phoenix Mannheim, maar koos voor VfR. Hier kreeg hij kostenloos een woning aangeboden en een baan bij de bank. Waldhof beschimpte hem als verrader en de bond besloot hem te schorsen tot de 10.000 Rijksmarken terugbetaald waren. Voor de Tweede Wereldoorlog behaalde Waldhof meerdere Duitse titels en hierna zakte Waldhof weer weg.
Midden jaren ’70 kwam de ommekeer. Grote rivaal VfR degradeerde uit de 2. Bundesliga en Waldhof Mannheim werd eindelijk de nummer 1 van de stad. In de jaren ’80 promoveerde de club voor het eerst naar de Bundesliga. Omdat de stadions in Mannheim niet geschikt waren voor Bundesligavoetbal, werd de Rijn overgestoken naar het Sudweststadion in Ludwigshafen. De grote concurrent Kaiserslautern was hier niet blij mee en verloor flink wat toeschouwers aan Mannheim. Ook hier ontstond weer een rivaliteit. Begin jaren ’90 werd er een nieuw stadion gebouwd: het huidige Carl Benz Stadion. Waldhof degradeerde naar de 2. Bundesliga en enkele jaren later heel onverwacht naar het derde niveau. Er werd een fusie met rivaal VfR voorgesteld, maar die club trok zich op het allerlaatste moment terug. Er volgden financiële problemen en de club verloor de licentie voor het profvoetbal.
De club voetbalde ieder jaar bovenin mee bij de amateurs, maar kreeg telkens geen licentie. Sinds 2019 is Waldhof weer terug in het profvoetbal, en de ambities zijn weer groot. Er is een trouwe aanhang en een aantal goede sponsoren. Dat de aanhang trouw is, blijkt uit het feit dat men het Oberliga toeschouwersrecord in handen heeft. In 2011 bekeken ruim 18.000 supporters de promotiewedstrijd tegen Illertissen!
Waldhof Mannheim – TSV Havelse
Rond de klok van twaalf gaan de poorten van het Carl Benz Stadion open. Een relatief modern stadion met zo’n 25.000 plaatsen, maar zeker geen sfeerloze bak. Vandaag speelt Mannheim de laatste wedstrijd van het seizoen tegen TSV Havelse. Deze club is al gedegradeerd, maar Mannheim speelt nog voor de 4e plaats en dus DFB Pokal. We kopen een sjaaltje in de fanshop en nemen plaats naast de vakken van de harde kern. Meteen valt op wat een geluid deze Ultras produceren. De 2 capo’s zorgen ervoor dat het geen minuut stilvalt. Mannheim komt goed uit de startblokken en al na 3 minuten staat de 1-0 op het scorebord. Ook bij Mannheim speelt een Nederlander en niemand minder dan de zoon van Frank Verlaat.
Jesper Verlaat is een echte libero. We hebben Mannheim dit seizoen al eens eerder gezien in Duisburg en ook bij die wedstrijd viel hij echt op. Na een minuut of 20 komt Jesper in kansrijke positie en staat de 2-0 op het scorebord. Uiteindelijk loopt de score op tot 3-0 en gaan we rusten.
De tweede helft hetzelfde beeld: een machteloos Havelse en een heel sterk Mannheim. Je ziet aan alles dat ze plezier hebben in het spel. Uiteindelijk loopt de score op tot 7-0. Na afloop van de wedstijd wordt er een flink aantal dozen op het veld gezet en mogen de spelers plastic ballen de tribune in schieten. Hilarisch om te zien, want de ballen vliegen echt alle kanten op. We besluiten naar het hek te lopen en daar treffen we Jesper Verlaat. Hij nam de tijd om handtekeningen uit te delen en op de foto te gaan met de kinderen.
Uiteindelijk hebben we even kort een paar woorden gewisseld over de wedstrijd, maar vragen over contractverlenging worden genegeerd. Begin juni wordt duidelijk waarom: hij maakt een transfer naar 1860 München. Voldaan verlaten we het stadion, want hoe vaak zie je zulke wedstrijden? We gaan een terrasje opzoeken in het centrum waar ’s avonds de Marathon gehouden wordt. Kortom, echt een heerlijke dag!
Stadion am Alsenweg
Zondagmorgen besluiten we even langs het stadsdeel Waldhof te rijden. Hier ligt de oorsprong van de club en ligt een prachtig trainingscomplex met een oude bak. In deze klassieke bak speelde Waldhof jarenlang zijn wedstrijden. Het is gebouwd in 1924, maar werd volledig verwoest tijdens de oorlog. Daarna werd het opnieuw opgebouwd en sindsdien biedt het plaats aan 15.000 toeschouwers. In 1996 werd de naam veranderd in Seppl Herberger Stadion, vernoemd naar de man die Duitsland in 1954 naar de eerste wereldtitel leidde. De jeugdteams van Mannheim spelen hier hun wedstrijden.
We lopen een laatste rondje en stappen in de auto. Al met al een prachtig weekend. Veel doelpunten, mooie sfeer en een prachtige stad! Mannheim, wij komen zeker terug.