Voetbal in Turkije

Gastvrijheid bij Göz-Göz-Göztepe!

Als de taxi uit het zicht verdwijnt, staan we plots midden tussen de Göztepe-supporters. De overgang van ons vijf sterren toeristenparadijsje in Kușadası naar Bornova, een stoffige fabriekswijk van de miljoenenstad Izmir, is gigantisch, maar één ding is hetzelfde: iedereen is even vriendelijk.

‘Pas je goed op tussen al die onstuimige Turkse supporters?!’ zo drukte mijn vrouw Linda mij nog op het hart, toen ik samen met onze zoon Stefan twee uur eerder vanaf het appartement vertrok. Ze kent mijn drang naar avontuur en had in de dagen ervoor met gemengde gevoelens geluisterd naar mijn verhalen over een duel in het legendarische stadion Ali Sami Yen, dat tijdens mijn bezoek zevenmaal werd onderbroken, en bij het wellicht nóg extatischer Ankaraküçü, waar de zitjes over de tribune vlogen en de coach tijdens de wedstrijd een toeschouwer mishandelde.

Eigenlijk hadden we vorig jaar al naar Göztepe gewild. De wedstrijd tegen Trabzonspor moest toen echter zonder publiek worden gespeeld, vanwege wanordelijkheden op de tribunes twee weken daarvoor. Richting Linda dus ook al geen reclame voor ons voornemen. Toch gingen we, vol verwachting, in de herkansing. Tegenstander is 19-voudig landskampioen Fenerbahçe, dat fanatieke aanhangers kent in heel Turkije.

Hoşgeldiniz

Bornova doet denken aan de Luikse wijk Sclessin: grauw en desolaat. Om in de gunst te raken bij de thuissupporters schaffen we bij een oude dame meteen maar twee sjaaltjes aan; die kosten samen tien Turkse lira, omgerekend € 1,30. De vier verse broodjes en twee flesjes water kosten hetzelfde. Achter ons scheuren de fans richting de voetbaltempel: scooters met wapperende vlaggen, en toeterende auto’s waarin fans de raamportalen bezetten. Overal hoor je keiharde clubliederen.

Met de camera in de aanslag lopen we langs de eettentjes. Nu begint de spanning helemaal te stijgen. Van gevaar blijkt echter geen sprake. Sterker nog: zelden werd ik zo gastvrij onthaald als bij Göztepe Spor Kulübü. Groepjes supporters schuilen samen tussen de fabriekshallen, onder het snelwegviaduct, en op een braakliggend terrein tussen een kudde schapen. Als ik ze fotografeer roepen en zwaaien ze vrolijk. ‘Waar komen jullie vandaan? Hoşgeldiniz, welkom!’

Stefan, net 15 geworden, krijgt al direct bier aangeboden. Hij kan het nog vriendelijk afslaan. Ik mag een glaasje rakı niet weigeren. De waterpijp laat ik voor wat die is, maar zonder een lading zonnebloempitten en een paar verse dadels komen we niet verder. Zo gaat het door tot aan het stadion. Het lijkt alsof ze nog nooit een toerist hebben gezien bij de grootste club van de drie miljoen inwoners tellende havenstad.

Iedereen wil op de foto, dat heb ik nog nooit meegemaakt. Als ik aangeef dat ik een artikel schrijf voor Panenka Magazine, vragen de enthousiaste fans meteen op welk medium ze hun kiekjes kunnen terugzien. Afscheid nemen gebeurt pas na het uitschreeuwen van hun yell: Göz-Göz-Göztepe! Al lachend worden we uitgezwaaid.

Kippenvel

Hoewel er een imponerend ME-pantservoertuig voor de ingang van het Doğanlar Bornova Stadyumu staat, is de sfeer vredig. Wel wordt er twee uur voor de aftrap al hartstochtelijk gezongen. We worden opgehaald door een medewerker. Hij leidt ons vliegensvlug binnen de poorten. We krijgen plaatsen op de hoofdtribune, gratis, vlakbij de harde kern achter de goal, met uitzicht op een gigantische Turkse vlag en een vlag met Atatürk, grondlegger van de seculiere Turkse staat.

Het is anderhalf uur voor de aftrap als het kippenvel me op deze zomeravond voor de eerste keer op de armen staat: op de inmiddels stampvolle tribune achter de goal gaan de sjaaltjes voor het eerst omhoog, uit de speakers klinken de schelle tonen van het traditionele zurna-toetertje.

De karakteristieke Arabische klanken gaan over in de aanstekelijke Göztepe Marși die vervolgens iedere vijf minuten wordt gedraaid. De fans zingen vol overgave mee. Achter de tribune barst het vuurwerk los. Stefan weet niet wat hij ziet. Dit is even wat anders dan de matte sfeer van de laatste jaren in de Euroborg. Door de fantastische stemming vliegen de vaak zo saaie minuten van de warming-up voorbij.

Landskampioen

Göztepe Spor Kulübü promoveert in de lente van 2017 onverwachts naar de Süper Lig; de volksclub eindigt vijfde, maar weet via de play-offs alsnog promotie af te dwingen. Het seizoen daarop eindigen de rood-gelen op een verdienstelijke zesde plaats. Deze jaargang is het team wat minder van start gegaan. Voorafgaand aan het duel tegen Fenerbahçe staat de ploeg met nul punten onderaan.

De club uit Izmir is niet erg bekend bij het grote publiek. En hoewel Göz Göz in de afgelopen decennia soms ook uitkwam in de tweede divisie en zelfs even op het derde niveau, kent de club (anno 1925) een roemrucht verleden met als hoogtepunt de landstitel in 1950 en tweemaal bekerwinst eind jaren zestig. In 1968 bereikten de havenstedelingen zelfs de kwartfinale van de UEFA-Cup, waarin ze werden uitgeschakeld door AS Roma.

Doelstelling voor dit jaar lijkt handhaving. ‘We staan onderaan, maar we houden toch wel van onze club,’ vertrouwen de fans ons toe. Ze zien enorm uit naar de confrontatie met Fener, dat het afgelopen seizoen ook zonder toeschouwers moest worden afgewerkt. ‘Daarvoor was het vijftien jaar geleden dat we tegen hen hebben gespeeld. Dat laatste keer dat we wonnen was in 1981. Kan je het begrijpen?! 37 jaar geleden. Maar vanavond gaat het gebeuren. We haten alle clubs uit Istanbul.’

Fenerbahçe, getraind door Philip Cocu, is het seizoen begonnen met een winst- en een verliespartij. Bij zijn club zijn de verwachtingen wel hooggespannen. Het is alweer vier jaar geleden dat het team uit de Aziatische wijk Kadıköy Turks kampioen werd. De fans nemen enkel genoegen met de landstitel.

Meer dan uitverkocht

Het fluitconcert dat de opkomst van het team uit Istanbul begeleidt doet ons pijn aan de oren. Het gejuich dat even later losbarst als het thuisteam ten tonele komt is al even extatisch. De spelers en scheidsrechters stellen zich op voor het volkslied. Het publiek zingt hartstochtelijk mee. Ik heb andermaal kippenvel bij 32 graden Celsius.

Het is 21.45 uur. Als de bal rolt, barst het gezang in alle hevigheid los. Iedereen doet mee: jong, oud, man, vrouw, arbeiders en zakenlieden. Van zitten is nauwelijks sprake, want ook de trapopgangen zijn volledig gevuld met supporters. Moet je tijdens de wedstrijd naar het toilet, dan heb je een probleem. Drie tribunes zijn volledig rood en geel gekleurd, de staander achter de andere goal puilt uit met Fenerbahçe-fans.

De fans zijn hartstochtelijk met de wedstrijd bezig. Tot onze hilariteit springen ze bij iedere overtreding, scheidsrechterlijke beslissing of foute pass wild gebarend op. De uitclub is vanaf de aftrap de betere en het lijkt dan ook een kwestie van tijd dat Cocu’s sterrenensemble op voorsprong komt. Na een kwart wedstrijd heeft Fener maar liefst 78% balbezit. Göztepe komt slechts sporadisch over de middenlijn. Toch blijft het tot de pauze 0-0.

Spanning

Na de rust gaat het feest op de tribunes in volle hevigheid verder. De fans zingen gepassioneerd en zwaaien uitbundig naar de andere tribunes. Om de beurt staan de aanhangers op de hoofdtribune, lange zijde en achter de goal te klappen, zingen en springen. Iedereen doet mee!

Het is in de 65e minuut als Göztepe rijpt lijkt voor de slachtbank, maar ook de zoveelste kans is aan spits Islam Slimani niet besteed. In de tegenstoot komt de bal pardoes voor de voeten van Halil Akbundar, die het leer vanaf 25 meter schitterend in de kruising draait. Het Doğanlar Bornova Stadyumu ontploft. Iedereen vliegt elkaar in de armen. De sjaaltjes zwaaien woest boven de hoofden van de supporters. Voor ons gooien twee vaders hun peuters keer op keer als een trofee in de hoogte.

Hierna spat de sfeer helemaal van de tribunes. En wat een spanning! Er sluipt onzekerheid in de ploeg van Cocu, maar bij het thuisteam raakt de energie langzaam op. Met kunst- en vliegwerk houden ze echter de voorsprong tot de blessuretijd overeind. Dan krijgt Fener een vrije trap op de rand van de zestien. Het zijn zenuwslopende momenten voor de supporters: kunnen ze na 37 jaar eindelijk weer eens winnen?

Een man achter ons kan de spanning niet meer aan en loopt naar de galerij achter de tribune. Als de doelpoging ruim over de kruising vliegt en heel het stadion juicht, rent hij joelend weer terug de mensenmassa in. Met eindsignaal breekt een gigantisch volksfeest los in de fabriekswijk: Göztepe rekent af met de grootmacht uit Istanbul en heeft zijn eerste drie punten van het seizoen binnen.

Göztepe İsyan Marşı

Terwijl op de tribunes bijkans nog harder wordt gezongen dan tijdens de wedstrijd, begeven reservespelers, ballenjongens en officials zich naar de feestvierende spelers. In een rij stellen zij zich arm in arm op voor de fans op de lange zijde. Ineens wordt het stil in het stadion, waarna de lange sliert op het veld vier minuten lang, samen met de opeengepakte fans, a capella de Göztepe İsyan Marşı zingt als ode van het team naar haar supporters. Wéér staat het kippenvel me op de armen.

In de joelende menigte en tussen ronkende bussen sjokken we rond middernacht naar het parkeerterrein onder de snelweg, waar onze taxichauffeur keurig op de afgesproken plek staat te wachten. Terwijl de fans alweer in de raamportalen van hun auto’s zitten, de roodgele vlaggen over de weg zwaaien, en de clubliederen uit de speakers schallen, draaien we langzaam weg van het stadion. Terug naar onze geliefden in het vakantieparadijsje aan zee.

Hoezeer we in de week erna nog genieten van de luxe, de zon en elkaar, mijn gedachten keren nog regelmatig terug naar Izmir.

Göz-Göz-Göztepe, je was fantastisch!

Dit artikel is eerder verschenen in Panenka nummer 17. Het hele magazine bestellen? Klik hier om direct naar de webshop van Panenka te gaan.

Panenka Magazine
Panenka kijkt anders naar de belangrijkste bijzaak van de wereld. Onze verhalen gaan over alles wat met voetbal te maken heeft, maar dan niet om transfer-bedragen, tactieken en wedstrijdanalyses. Panenka draait om de liefde voor het spelletje, van amateur tot prof, van supporter tot verzamelaar en groundhopper.

Reageren is niet mogelijk.

0 %