Melkpakken, messen en Pablo’s witte erfenis: een play-offavond bij Nacional

Voor de meeste Europeanen roept de naam Medellín nog altijd maar één beeld op: Pablo Escobar. De stad van de cocaïnebaron, geweld en Netflix-mystiek. Maar Medellín is ook de thuishaven van twee van de grootste voetbalclubs van Colombia.

Gisteren speelde DIM, de arbeidersclub van de stad. Een gelijkspel in hun eerste play-offwedstrijd, in een rood gekleurd Medellín. Rood op straat, rood in de bars, en rood aan de rekken van namaak-merchandise. Vandaag is het de beurt aan de andere helft van de stad: Atlético Nacional, de club die in de jaren ’80 niet toevallig gesteund werd door Pablo zelf. Meerdere miljoenen van zijn vermogen zijn naar de club gegaan. Ze mogen het in de eerste play-off wedstrijd opnemen tegen Once Caldas.

Beide ploegen delen hetzelfde stadion, het Atanasio Girardot. En dat zorgt voor een bijna surreële overgang: waar je gisteren in rood werd aangekeken, sta je vandaag als het ware in een totaal andere stad. Alles is groen. Alleen de straatverkopers zijn hetzelfde. De rode poncho van gisteren verdwijnt discreet in de prullenbak. Dezelfde man die me die verkocht, duwt me nu lachend een groene in de hand.

Bij de fanatieke aanhang op Zuid

Vandaag sta ik op Zuid, in het vak van Los Del Sur, de fanatieke supporters van Atlético Nacional. Dit is geen plek waar gringo’s standaard te vinden zijn. En dus ben ik blij met het gezelschap waarin ik verkeer: een Delftse student, een Ier, de eerste stuurman van een oceaanvrachtschip, en last but not least een marinier.

“Pick your battles”

Het is druk voor de ingang van de zuidtribune. Een lange rij verzamelt zich voor de ingang van de zuidzijde: fans met het laatste biertje in de hand, of juist op jacht naar nog eentje extra bij de verkopers die zich fanatiek langs de stoet wurmen. In het stadion is alcohol verboden, dus dit is het moment.

Waarschijnlijk omdat we niet van daar zijn wordt er meermaals bij ons voorgedrongen. De niet geheel nuchtere student in ons gezelschap heeft daar een mening over en wil dat ook laten weten. Maar dan grijpt de marinier subtiel in. “Pick your battles,” zegt hij droog, terwijl hij rustig zijn plek in de rij bewaakt.

Na wat voelt als een langere wachttijd dan gemiddeld, al zal dat ook wel aan ons gebrek aan ellebogen liggen, komen we in contact met een Engels sprekende fan. Hij loodst ons door de mensen massa op de tribune, dat volhangt met spandoeken, lanen die van boven naar beneden zijn gespannen, bedoeld om aan vast te houden wanneer de sfeer wat ruiger wordt. Op naar de nok van de tribune. Waar we net op tijd zijn voor de aftrap.

Hiërarchie

Op de tribune heerst een duidelijk ons-kent-ons, met een vaste hiërarchie. De man die het voor het zeggen heeft, staat scherp en doordringend om zich heen te kijken. Hij dirigeert de vlaggen en spandoekdragers alsof het een militaire operatie is. Geen eenvoudige taak. De jongen naast me, verantwoordelijk voor het uiteinde van een spandoek van zeker tien meter lang, zwalkt op zijn benen, terwijl hij nog een diepe hijs van zijn joint neemt. Hij lijkt meer bezig met zijn evenwicht te zijn dan met zijn vlaggentaak.

Het is even aftasten of we hier überhaupt welkom zijn. Eén ding is zeker: we vallen op. Gringo’s zie je hier zelden.

Alcohol is officieel verboden, maar daar trekt niemand zich iets van aan. Opeens wordt er aan mijn fanny pack getrokken. Terwijl hij een handgebaar maakt wat duidelijk op ‘drinken’ slaat. Om wat goodwill te kweken besluiten de marinier en ik wat pesos bij te leggen. Vriendelijk genoeg. Niet veel later gaat er een soort melkpak over de tribune, gevuld met iets dat later bleek: verdunde huishoudalcohol. Ruikt: zoet, scherp, en zó onherkenbaar dat we vriendelijk bedanken. Het pak vervolgt zijn weg door de tribune.

Voetbal als bijzaak

Over de wedstrijd valt weinig te zeggen. Het spel is, eerlijk is eerlijk, niet om aan te zien. Kansen blijven uit, het tempo is stroperig, de inspiratie zoek. Toch staan er twee bekende namen op het veld die wat extra aandacht trekken: David Ospina keept, en naast hem staat nog een oudgediende van Rangers FC Alfredo Morelos in de punt van de aanval. Maar ook zij krijgen het vandaag niet voor elkaar.

In de rust is het gedaan voor twee uit ons gezelschap. Uitgerekend de marinier en de stuurman besluiten dat het welletjes is geweest. Niet per se vanwege het voetbal, maar door de sfeer. Messen, joints, illegale drank en Pablo’s witte erfenis is ook niet ver weg. Ze zoeken een plekje lager op de tribune. In Europa is de sfeer lager op de tribune juist heftiger, hier lijkt dat andersom te zijn. Mijn conclusie is dat hier de controle uit de club of politie minder aanwezig is.

Ik verhuis met de Ier een paar rijen naar beneden. Hier konden we in de rust even zitten, en zijn we blijven hangen. De student is nog steeds bovenin te vinden, inmiddels als vlaggendrager van dienst, met de linkermast stevig in de hand. De zwalkende jongen van eerder is gedegradeerd tot toeschouwer en vind een plekje naast ons. Nadat hij ons zo’n twintig keer om een foto heeft gevraagd, proberen we ons weer op het veld te richten.

Het hoogst haalbare

In het tweede bedrijf is Nacional iets sterker. Ze spelen richting hun eigen fans en raken de paal, maar écht grote kansen blijven uit. Ook de sfeer lijkt eronder te lijden; op de tribune wordt gemopperd. De energie van voor rust is duidelijk minder.

Atlético Nacional is ingedeeld in een loodzware poule, met Millonarios en Santa Fe. Millonarios won eerder vandaag van Santa Fe met een kopbal van Radamel Falcao. ja, die. Alles wijst erop dat een gelijkspel het hoogst haalbare is vandaag.

Droog door Medellín

Het eindsignaal klinkt en het stadion druppelt balend langzaam leeg. Met één punt op zak is het kampioenschap zeker nog niet verspeeld, maar er werd hier wel een overwinning verwacht. De gezichten om me heen vertellen het verhaal: gelaten, niet boos. Morgen beter.

Gelukkig bleven de weergoden de stad goed gezind. Na de rode verdwijnt nu de groene poncho ongebruikt in de prullenbak.