Derby della Madonnina: strijd om de eer van Milaan
Het is een wedstrijd die gelijk tot de verbeelding spreekt. AC Milan tegen Inter Milan. Rood-zwart tegen Blauw-zwart. Twee roemruchte clubs die nationaal en internationaal succes hebben gekend. En dat ook nog eens in San Siro, een stadion dat bij elke voetballiefhebber herinneringen oproept. De stadsderby van Milan is er eentje voor op de bucketlist. De Derby della Madonnina is namelijk een tamelijk unieke combinatie van 1) topvoetbal in 2) een mooi stadion met 3) fanatieke support op de tribune. Kortom, alles wat een voetballiefhebber maar kan wensen!
Milaan zelf is een high-class stad. Het type stad waar de overdekte winkelcentra vol zitten met winkels van Louis Vuitton, Prada en Cartier. Daar kun je gerust je partner een weekendje mee naar toe nemen dus. Met het Castello Sforzesco en de Arco della Pace zijn er daarnaast genoeg historische punten te bezoeken om urenlang foto’s voor te maken. Het bekendste monument van Milaan blijft echter de Duomo (Kathedraal). Op het plein voor dit imposante bouwwerk staat het dan ook zelfs begin maart al bomvol met toeristen. Bovenop die Duomo staat de Madonnina, het kleine standbeeldje van de maagd Maria waar de stadsderby haar bijnaam aan te danken heeft. Samen met de vele kraampjes die sjaals van beide clubs verkopen op het plein is het een herinnering aan de naderende voetbalstrijd. Vanavond staat namelijk de Derby van Milaan op het programma!
Van Basten – Gullit – Rijkaard
Het sportieve belang van de Derby della Madonnina voor de geschiedenis van het Italiaanse voetbal is niet te onderschatten. Het afgelopen decennium mag de Italiaanse competitie dan het speelveld van Juventus zijn geweest, door de geschiedenis heen is het vooral AC Milan en Inter dat de klok slaat. Met vaak toch een belangrijke rol voor ons Nederlanders. In de jaren’ 50 is Faas Wilkes bij Inter een van de eerste Nederlandse spelers die furore maakt in het Italiaanse voetbal. In de jaren’ 60 groeit de rivaliteit sterk als beide clubs zich ontwikkelen tot Europese grootmachten. In dat decennium wint AC Milan tweemaal de Europa Cup I onder leiding van Gianni Rivera, de Golden Boy. Inter weet evenveel cups met de Grote Oren te verzamelen met het beruchte Catenaccio van coach Helenio Herrera.
In de jaren’ 80 volgt vervolgens de volgens velen allerbeste periode van het Milanese voetbal. De Rossoneri hebben nog altijd warme herinneringen aan het legendarische Nederlandse drietal Frank Rijkaard, Ruud Gullit en Marco van Basten. De clubs doen er daarnaast alles aan om elkaar af te troeven. De media smullen jarenlang van de strijd tussen de iconische presidenten Silvio Berlusconi (AC Milan) en Massimo Moratti (Inter). Aan het begin van dit millennium is het rood en zwart wat de klok slaat. Een absoluut sterrenelftal (denk aan een Maldini, Nesta, Seedorf, Kaka, Pirlo, Gattuso, Shevchenko en Inzaghi) domineert het Italiaanse voetbal en weet meerdere keren de finale van de Champions League te halen.
In 2010 weet Inter dan weer een unieke prestatie neer te zitten. Onder leiding van José Mourinho naast het veld en Wesley Sneijder op het veld weet ze als eerste en voorlopig enige Italiaanse club beslag te leggen op de Treble (kampioenschap, beker en Champions League). Hierna moeten beiden ploegen pas op de plaats doen voor een dominante periode van Juventus, maar dit seizoen strijden beide Milanese clubs volop mee voor het kampioenschap. De Nederlandse eer wordt daarbij verdedigd door verdedigers Stefan de Vrij en Denzel Dumfries.
Scooter of OV
Twee clubs uit dezelfde stad die beiden strijden om kampioenschappen? Dat kan natuurlijk niet gepaard gaan zonder rivaliteit. Hoewel dit tegenwoordig nauwelijks meer een rol speelt, ontstaat de rivaliteit voor een groot deel door klassenverschil. Inter Milan is de club van de de Italiaanse Bourgeoisie en krijgt daardoor de bijnaam Bauscia (opscheppers). AC Milan heeft dan juist weer meer supporters onder de arbeidersklasse en ontleent hieraan de bijnaam Casciavid; schroevendraaier. Grappend wordt daarom vaak gezegd dat supporters van Inter met de scooter naar San Siro komen, terwijl de supporters van AC Milan op het openbaar vervoer zijn aangewezen om het stadion te bereiken.
Deze haat slaat uiteindelijk over naar de spelers. Gedurende de jaren’ 60 zijn beide Milanese clubs oppermachtig en daardoor ook hofleverancier van het Italiaanse elftal. Spelers van beide clubs vinden het echter vreselijk om samen te spelen, wat de teamgeest niet ten goede komt. Hierdoor wordt vaak gekozen voor de ene club of de andere club. Vaak worden de sterspelers dan bij rust gewisseld voor de sterspelers van de rivaal.
De rivaliteit zorgt voor indrukwekkende derby’s waarvan velen voor altijd in het geheugen van de supporters staan gebrand. De derby creëert helden zeggen ze vaak. Voor AC Milan is dit bijvoorbeeld de verder redelijk onbekende Gianni Comandini. 2000/01 is een moeizaam seizoen voor beide clubs en er ligt dan ook veel druk op de derby waarbij Inter thuis speelt. Binnen twintig minuten scoort Gianni Comandini 2 goals en in de verdere wedstrijd loopt AC Milan uit tot een verpletterende 0-6 overwinning. Een dieptepunt in de blauw-zwarte clubgeschiedenis. Ook al scoorde Comandini in zijn verdere carrière slechts één doelpunt voor Milan – hij wordt diezelfde zomer nog verkocht aan Atalanta – zijn doelpunten in die ene wedstrijd maken hem voor altijd onsterfelijk bij de aanhang van de Rossoneri.
Materazzi en Rui Costa
Ook Wesley Sneijder kan meepraten over het belang van een derby. Hij heeft in 2009 na zijn transfer van Real Madrid nog geen minuut meegetraind maar wordt door trainer José Mourinho meteen voor de leeuwen geworpen en maakt zijn debuut tegen aartsrivaal AC Milan. Sneijder speelt een geweldige wedstrijd en Internationale wint de derby met maar liefst 4-0. De Nederlandse middenvelder kan gelijk nooit meer stuk bij de Nerazzurri van Inter.
Maar misschien wel de meest iconische derby is de editie van 2005 voor de kwartfinale van de Champions League. Er staat veel op het spel bij dit Europese onderonsje en de gemoederen lopen hoog op. Na een 2-0 verlies in de heenronde hebben de spelers van Inter nog veel goed te maken in de return. Maar nadat een goal van Esteban Cambiasso wordt afgekeurd kookt het stadion over. De supporters van Inter bekogelen het veld met fakkels en voorwerpen. Terwijl de fakkels neerdalen op het veld legt Inter-speler Marco Materazzi zijn arm op de schouder van Rui Costa, middenvelder van AC Milan. Samen kijken ze naar de de brandende fakkels in de hoek van het veld die er uiteindelijk voor zullen zorgen dat de wedstrijd gestaakt wordt. De foto van dit moment is hét toonbeeld van de Derby della Madonnina geworden.
Pic Of The Day
Milan Derby 2005
Marco Materazzi Rui Costa pic.twitter.com/yOW1qnI1hD— Superb Footy Pics (@SuperbFootyPics) February 9, 2020
Tifostrijd
Massale pyroshows hoef je tegenwoordig eigenlijk niet meer te verwachten bij deze derby. Daarvoor is de Italiaanse supporterswetgeving nu eenmaal te streng. Massale pyroshows zijn een garantie op extreem zware straffen en lange stadionverboden. Waar de supporters dan nog wel altijd wereldwijd aandacht mee weten te genereren zijn de schitterende sfeeracties. Vaak zijn dit grote doeken gecombineerd met gecoördineerde velletjesacties om het geheel af te maken. Zo maakte AC Milan ooit een schitterende tifo waarin ze het kopdoelpunt van Mark Hateley uitbeelden met als tekst “wij torenen boven ze uit”. Inter weet dan weer vaak spectaculaire gehelen te maken met de slang, die symbool is van de club. Voor de competitiederby dit jaar zorgde de tifo van AC Milan waarin ze de zorgmedewerkers bedankten voor hun inzet tijdens de pandemie voor veel respect bij voetbalsupporters.
Beide clubs hebben elkaar dit jaar al twee jaar ontmoet in de competitie, maar de bekerloting was de Milanese supportersgroepen gunstig gezind. Voor de halve finale werden de aartsrivalen aan elkaar gekoppeld. Aangezien deze ronde van de Italiaanse beker over twee wedstrijden wordt gespeeld geeft dit de supporters nog eens twee extra derby’s, waarvan vanavond de eerste editie is.
Dat het vanavond een ‘bonuswedstrijd’ is op een doordeweekse avond om 21:00 in de avond is in ieder geval nergens aan te merken. De publieke belangstelling op het plein voor San Siro is gigantisch. Bij alle kraampjes die supportersartikelen of eten verkopen staan lange rijen. Opvallend is te zien dat “normale” supporters van AC Milan en Inter hierbij gewoon rustig door elkaar heen kunnen lopen en clubkleuren kunnen laten zien. Dit zal tussen beide ultragroepen vast heel anders liggen vermoeden we zo. Deze ultras zijn overigens allemaal al meer dan een uur van tevoren binnen in het stadion en maken zo de hele warming-up mee en grijpen de kans aan om alvast aan te moedigen, uit te fluiten en met vlaggen te zwaaien.
Popeye
Voorafgaand aan de wedstrijd ligt de focus op de oorlog in Oekraïne. Door het hele stadion zijn geel-blauwe vellen klaargelegd met het woordje ‘peace’ erop. Op het grote scherm spreekt voormalig Milanista Andriy Shevchenko de supporters toe over de situatie in zijn land. Daarna is het tijd voor de grote tifos van beide supportersgroepen die beetje bij beetje worden onthuld. In het uitvak bij Inter is een groot tekstdoek verschenen. Dai Inter Vinci Per Noi. Kom op Inter win voor ons! Hierboven wordt met geletterde bandieris Curva Nord gespeld, de verzamelnaam voor de fanatieke zijde van Inter. De sfeeractie wordt afgemaakt door blauwe, zwarte en gele velletjes: de clubkleuren.
Toch is de echte eyecatcher aan de overkant te zien. Hoewel de voorbereidingstijd maar kort was hebben de supporters van de Curva Sud Milano weer gezorgd voor een schitterend spandoek. Te zien is hoe Bluto, voor de gelegenheid gekleed in een Intershirt, knock-out wordt geslagen door de rood-zwarte Popeye. In de hoek kijkt de AC Milan-versie van Olijfje verliefd toe, terwijl aan de andere kant Wimpy met een shirt van de Curva Nord van Inter aan zich de tyfus schrikt. De kers op de taart is de velletjesactie die samen het woord “carica” (kom op) vormt.
Massale ondersteuning
Nadat alle doeken weer zijn opgerold en de vellen zijn weggegooid is het tijd voor de sterspelers op het veld om af te gaan trappen. Onze plaatsen op de lange zijde zijn wat dichter bij het uitvak waardoor het vocaal niet helemaal eerlijk in te schatten is, maar het is duidelijk dat de supporters in het uitvak er vanaf moment één vol op klappen. Bijna continu wordt er massaal ingezet. Ook zwaaien er de hele wedstrijd lang 20 tot 25 grote zwaaivlaggen met allemaal verschillende ontwerpen op het vak. Gek genoeg laten de supporters van AC Milan dit tijdens de wedstrijd achterwege, zij zwaaien hun vlaggen alleen tijdens de warming up en aan het einde van de eerste en tweede helft. Waarom is ons onduidelijk.
Qua pyro zijn de bezoekers vandaag duidelijk oppermachtig. Op meerdere momenten gaan er op verschillende plekken enkele fakkels of strobo’s aan. Ondanks dat het niet massaal is, is het wel heerlijk om meerdere malen pyro te zien. Bij AC Milan tonen de verschillende ultragroepen dan weer verscheidende tekstdoeken. Enkele geboortes binnen de groepen en het overlijden van een van de leden wordt met de buitenwereld gedeeld. Van het voetbal zien we dankzij alle randzaken maar heel weinig tijdens de eerste helft. Niet dat we daar veel aan missen, want we gaan rusten met een 0-0 tussenstand.
Çalhanoğlu vreemdganger
Als de tweede helft begint is de middenvelder Hakan Çalhanoğlu de kop van jut. Dit is niks nieuws, de supporters moeten hem al de hele wedstrijd hebben. De Turkse speler maakte namelijk afgelopen zomer transfervrij de pikante overstap van AC Milan naar Inter. Bij het horen van de opstellingen fluit een volledig San Siro (minus het uitvak) als zijn naam wordt genoemd. Tijdens de warming-up wordt hij uitgescholden voor een Figlio di Puttanne. Dat hij de taak heeft om de corners te nemen geeft de gelegenheid tot nog wat meer beledigingen. Bij elke corner, ongeacht vanaf welke kant hij ze neemt, stormen de supporters naar voren om hem van zo dichtbij mogelijk de huid vol te schelden. Als hij na de veldwissel voor de tweede helft verlost denkt te zijn van het gedrag van de fanatieke zijde, blijkt dat de jeugd aan de overkant het moeiteloos overneemt. De volgende generatie staat al klaar! Bij aanvang van de tweede helft wordt hij door middel van een tekstdoek in het Turks uitgemaakt voor vreemdganger. Een pijnlijke verwijzing naar zowel de relationele geschiedenis van de middenvelder als zijn overstap van afgelopen zomer.
Verder gaat het in de tweede helft verder op de voet van de eerste helft. Op het veld slecht en op de tribune goed dus. Hoewel er aan beide kanten veel ruimte ligt komen de ploegen nauwelijks tot een uitgespeelde kans. Naast het veld maken beide supportersgroepen er een echte vocale strijd van. Massaal gezang van de ene supportersgroep kan rekenen op een striemend fluitconcert van de rivalen. Als er liedjes met scheldwoorden worden ingezet zoals Inter Vaffanculo zingt het hele stadion vol enthousiasme mee.
Pyro & provocaties
Omdat de spelers op het veld ondertussen niet veel dichter bij een doelpunt lijken te komen houden wij de blik vooral maar op de tribunes gericht. Het gigantische vak van de Curva Sud op de tweede ring bomvol met in het zwart geklede supporters geeft een imposant beeld. Hetzelfde kan gezegd worden over het uitvak dat met de constante aanwezigheid van zwaaivakken constant levendig is. Ook in de tweede helft wordt er weer op meerdere momenten pyro afgestoken. In de laatste 10 minuten wordt wel duidelijk dat er vandaag geen doelpunt gaat vallen, waardoor de wedstrijd richting een gezapig einde kabbelt.
Na de wedstrijd is er nog genoeg ruimte voor wat provocaties over en weer en vanuit het uitvak wordt door middel van middelvingers en andere gebaren nog wat ruzie gezocht met de supporters in het thuisvak. Wij staan te genieten. Deze derby zal door het saaie spelverloop dan wel geen speciaal plekje krijgen in de imposante derbygeschiedenis, maar het was zeker een enerverende ervaring. De Derby della Madonnina is een unieke wedstrijd!
