Haat, passie en verbroedering tijdens de Derby della Capitale

Rome, ooit het centrum van de wereld. Een stad vol geschiedenis, met beroemde plekken zoals het Colosseum, de Trevifontein en het Vaticaan. Maar niet alleen het verleden maakt deze stad bijzonder. Ook vandaag de dag wordt er minstens twee keer per jaar geschiedenis geschreven. Niet door keizers of gladiatoren, maar door 22 voetballers die strijden in het Stadio Olimpico tijdens de Derby della Capitale – de strijd om de hoofdstad.

Italië: het land van de stracittadine

Italië is hét land van de stracittadine (stadsderby’s). Burenruzies in het Italiaanse voetbal zijn bijzonder, vooral omdat sommige clubs – zoals in Milaan en Genua – niet alleen een stad, maar ook een stadion delen. De derby’s in deze steden zijn sfeervol, maar echte diepe haat ontbreekt. Het is als een felle ruzie tussen broers: de emoties kunnen hoog oplopen, maar uiteindelijk blijf je toch familie.

Bij de stracittadine van Rome daarentegen heerst diepe haat. De Derby della Capitale is meerdere keren geëscaleerd tot een letterlijke strijd op leven en dood. De incidenten die tijdens deze derby’s hebben plaatsgevonden, zijn niet op één hand te tellen.

Al bijna 100 jaar een verdeelde stad

De rivaliteit tussen AS Roma en SS Lazio duurt al bijna 100 jaar. In 1927 besloot het fascistische regime van Italië dat Rome een voetbalclub moest hebben die kon opboksen tegen de succesvolle clubs uit het noorden. Daarom moesten de vier voetbalclubs uit de stad fuseren. Drie van de vier clubs gingen akkoord en vormden samen AS Roma, maar Lazio verzette zich. Dit verzet had succes, omdat Lazio werd geleid door de invloedrijke generaal en Lazio-supporter Giorgio Vaccaro, die Lazio buiten de fusie wist te houden.

Na de fusie groeide AS Roma uit tot de club van het stadscentrum, populair bij de arbeidersklasse. Lazio had een diverse aanhang, met meer populariteit in het buitengebied van de stad. AS Roma ziet zichzelf als de ‘echte’ club van Rome. Dit is een belangrijke oorzaak van de rivaliteit; in het logo van AS Roma is allerlei symboliek van de stad Rome verwerkt, terwijl het blauw in het logo van Lazio verwijst naar de Griekse mythologie.

Chaos in de straten van Rome

Mede door de voorgeschiedenis leken de dagen voorafgaand aan de trip wel weken te duren, maar op een benauwde avond in april was het dan eindelijk zover: derby day!

Op de bewuste avond liepen we via het Vaticaan richting het Stadio Olimpico. Hoe dichter we bij het stadion kwamen, hoe minder Chinese en Amerikaanse toeristen we tegenkwamen. In hun plaats zagen we steeds meer gespannen AS Roma-supporters die de zenuwen probeerden weg te drinken.

Na een wandeling van een half uur bereikten we de Curva Sud, de zuidkant van het stadion waar de fanatieke aanhang van AS Roma zich zou verzamelen. De sfeer zat er al goed in: anti-Lazio-liederen galmden door de straten en vuurwerk knalde al ruim voor de aftrap.

Wij moesten echter naar de andere kant van het stadion, want we hadden kaartjes voor de thuisvakken van Lazio. Tot onze verbazing werden beide supportersgroepen slechts gescheiden door één bruggetje over de Tiber, de rivier die door Rome stroomt.

Toen we eenmaal aankwamen bij het Lazio-gedeelte, zagen we overal glasscherven en nog nasmeulende fakkels op de grond liggen. Wat we op dat moment niet wisten, was dat er een half uur eerder een confrontatie had plaatsgevonden tussen beide supportersgroepen. Pas later hoorden we ervan, via bezorgde appjes van vrienden die het nodige via Instagram hadden meegekregen.

Ook aan de Lazio-kant zat de sfeer er goed in: knalvuurwerk, rookbommen en gezang domineerden de omgeving. Tussen de Italiaanse fans zagen we ook een handjevol West Ham-supporters. Niet gek, aangezien beide clubs een vriendschappelijke band hebben.

Na een korte verkenningstocht aan de noordzijde van het stadion besloten we richting onze plekken te gaan. Een uur voor de aftrap was het al flink druk. Gelukkig werden we tijdens onze zoektocht naar de juiste ingang geholpen door Lazio-supporters. Hoewel de aanhang van Lazio bekendstaat als niet al te vriendelijk tegenover buitenstaanders, merkten wij daar niets van!

Eenmaal aangekomen in het stadion kregen we kippenvel van top tot teen. Drie kwartier voor de wedstrijd zat de Curva Sud al helemaal vol met AS Roma-supporters (in totaal zo’n 12.500 man), en ook de Curva Nord van Lazio was al tot de nok toe gevuld. Het mooiste moment moest echter nog komen: een non, een fanatieke Lazio-supporter die recent was overleden, werd herdacht. Te midden van het gescheld en de opgestoken middelvingers klapten zowel de thuis- als uitfans uit respect. Het katholieke geloof bracht even verbroedering.

90 minuten lang meer naar de tribunes gekeken dan naar het veld

Vlak voor de aftrap kregen we opnieuw kippenvel. Beide clubs pakten uit met een indrukwekkende tifo-actie. Het centrale thema aan beide kanten: de liefde voor de stad en de trouw aan de eigen club. Aan de kant van Lazio werden zelfs iconische gebouwen uitgebeeld, zoals het Colosseum en de Sint-Pietersbasiliek.

Na de tifo-actie barstte er een orkaan van geluid los. De passie vanaf de tribunes sloeg direct over op het veld en dat resulteerde in een snoeiharde wedstrijd. Toch hadden wij weinig oog voor het spel zelf. Negentig minuten lang waren beide supportersgroepen volledig gefocust op elkaar, met provocerende gebaren, scheldkanonnades en beledigende spandoeken.

De absolute hoogtepunten waren de twee doelpunten. Na de 1-0 van Lazio ontplofte het in de thuisvakken: rookbommen, fakkels en harde strijkers vlogen door de lucht – de brandweer moest zelfs in actie komen om een in brand gevlogen camera-installatie te blussen. Niet veel later, bij de 1-1 van Roma, ging het aan de andere kant van het stadion net zo hard los.

Derby della Capitale stelde absoluut niet teleur

Terwijl er naast ons bij het uitvak nog fakkels en voorwerpen over en weer werden gegooid tussen de supporters, liepen wij voldaan naar huis. De Derby della Capitale is met recht een van de meest intense en indrukwekkende derby’s van Europa.