Austria Salzburg in de schaduw van Red Bull: passie, protest en een verloren kraker
Laat ik meteen eerlijk zijn: ik ben absoluut geen fan van de Red Bull-kosmos en alles wat daarbij hoort. Maar als verslaggever probeer ik altijd zo objectief mogelijk te blijven — ook als het gaat om FC Liefering, het zogenaamde tweede elftal van Red Bull Salzburg. De wedstrijd vond plaats in het EM Stadion in Wals-Siezenheim, een buitenwijk van Salzburg, gebouwd voor het EK 2008. Maar wat heeft Liefering precies met Red Bull te maken? Daarvoor moeten we even terug in de tijd.
Hoe Red Bull een achterdeurtje vond
In Oostenrijk (net als in Duitsland) mogen beloftenteams meedoen aan het reguliere competitievoetbal, zolang er minstens één divisie verschil is tussen het eerste en tweede elftal. Die regel werd ingevoerd toen Red Bull probeerde om haar tweede elftal, Red Bull Juniors, naar de tweede divisie te brengen. Dat ging dus niet meer.
Maar Red Bull zou Red Bull niet zijn als het geen creatieve oplossing vond. Aan de andere kant van Salzburg zat USK Anif, een Regionalliga-club in financiële moeilijkheden. Red Bull deed een voorstel: de club kreeg geld, de leden verhuisden naar een nieuwe vereniging (FC Anif, met samenwerking op jeugdgebied), en het eerste team veranderde van naam — FC Liefering was geboren.
Officieel onafhankelijk, maar de clubkleuren, het logo en zelfs de thuisbasis leken verdacht veel op die van Red Bull Salzburg. De Oostenrijkse voetbalbond keek de andere kant op, en zo speelt FC Liefering sinds 2013/14 op het tweede niveau. Publiek trok het nooit echt, dus is de toegang nu gratis — behalve bij drie zogenaamde topwedstrijden. En laat Austria Salzburg nou net gepromoveerd zijn…
Corteo in de regen
De voetbalbond besloot deze burenstrijd op zondagochtend om 10.30 uur af te trappen, live op tv. Regenachtig, vroeg, maar dat weerhield de aanhang van Austria er niet van om in groten getale op te komen dagen. Rond 8 uur ’s ochtends verzamelde een corteo van meer dan 1.000 fans zich in de stad. Met relatief weinig politiebegeleiding trok de stoet richting stadion, al zingend in een tunnel onder de snelweg — een symbolisch moment, want die tunnel is normaal bedoeld voor de Red Bull-supporters. Aan het einde verscheen een nieuwe violette graffiti op de muur.
De Curva Viola had vooraf opgeroepen tot rust en geen provocaties — Austria Salzburg beschouwt deze wedstrijd niet als een echte derby. Daar werd goed gehoor aan gegeven. FC Liefering heeft geen eigen aanhang, dus het bleef van die kant stil.
Een vol uitvak, Bundesliga-sfeer
Bij aankomst in het stadion stroomde het uitvak snel vol. Zelf zocht ik een plek op de lange zijde om de sfeer goed te kunnen observeren. Ruim 5.000 Austria-fans vulden de korte zijde — ironisch genoeg de plek waar hun ultras vroeger stonden, vóór de Red Bull-overname in 2005.
Naast vlaggen van de Ultras Union waren ook kleinere groepen als de Lunatics en Viennola zichtbaar. Op het bovenste vak stonden de Tough Guys en Fraternité Violette, met steun van onder andere de Clique Canaille uit Saarbrücken. Al voor de aftrap hing er Bundesliga-sfeer: vlaggen, gezang en een subtiele pyroactie.
De droomstart en de kentering
Al na 15 minuten stond Austria met 0-2 voor, wat voor euforie zorgde in het uitvak. Toch wist Liefering net voor rust terug te komen tot 1-2. Vlak na rust — nog voordat de rook van een nieuwe sfeeractie was opgetrokken — viel ook de 2-2. Austria kon het tempo en de fysieke kracht van Liefering daarna niet meer bijbenen. Spelers met ervaring op hoger niveau maakten het verschil en bezorgden Liefering hun eerste overwinning van het seizoen.
Verlies met opgeheven hoofd
Ondanks de teleurstelling was er niets dan respect en warmte voor de spelers van Austria. Ze werden met luid applaus onthaald bij het verlaten van het veld. Geen vuurwerk, geen chaos, geen pitch invasion — alleen massale steun en een geweldige sfeer, precies zoals de Curva Viola had gehoopt. De Oostenrijkse media, die maar al te graag negatieve beelden tonen van Austria-fans, kregen niets om op te kauwen.
Zelfs de stadionspeaker was opvallend neutraal. Hij prees de sfeer van de Austria-aanhang, iets wat in het verleden weleens anders is geweest.
Liefering: voetbal als marketingproduct
Wat me opviel aan het thuispubliek: er is eigenlijk geen sprake van echte fanbeleving. Geen gezang, geen sfeeracties, geen actieve steun. Iedereen zit braaf op het aangewezen stoeltje, kijkt aandachtig naar het veld en consumeert gretig aan de vele Red Bull-kramen. Alles is strak geregeld, gepolijst en anoniem. Geen clubgevoel, maar een voetbalproduct.
En dat is precies waar Austria Salzburg zich tegen verzet — met passie, beleving en liefde voor het echte voetbal.
