Zwarte dag voor Videoton

Videoton is voor het eerst in decennia gedegradeerd. Het vertrek van hoofdsponsor MOL en de degradatie dompelt de club in een complete chaos. De huidige eigenaar wil de club voor 1 euro verkopen aan de gemeente, maar die heeft helemaal geen trek in een voetbalclub.

Chaos na de wedstrijd tegen Debrecen (bron: index.hu)

Videoton 

De wortels van Videoton gaan terug naar 1941, toen het werd opgericht als Székesfehérvári Vadásztölténygyár SK. In 1968 verandert de naam in Videoton SC, naar het gelijknamige elektronicabedrijf dat de club sponsort. Als Videoton bereikt de club zijn hoogtepunt in 1985 met een fantastische Europese campagne. De Hongaren schakelen onder meer Manchester United en Paris Saint-Germain uit, pas in de finale is het grote Real Madrid te sterk.

De succesvolste periode breekt echter aan wanneer eigenaar István Garancsi in 2011 een deal sluit met het Hongaarse staatsolie- en gasbedrijf MOL om hoofdsponsor te worden. De clubkas wordt gespekt en Videoton weet drie landstitels te bemachtigen (2011, 2015, 2018). Daarbij is men een vast gezicht in de Europa League-groepsfase. Al het voetbalgeweld in hoofdstad Boedapest ziet met lede ogen aan hoe Videoton meer en meer zijn stempel drukt op de Hongaarse voetbalscene. 

Supporters onderweg naar het stadion (bron: fehervarfc.hu)

MOL

Als de jaren verstrijken neemt de invloed van hoofdsponsor MOL toe. Het staatsoliebedrijf voegt zichzelf toe aan de clubnaam, het stadion en investeert fors in de spelersgroep en faciliteiten. Echter blijven na 2018 verdere successen uit. De kampioenschappen gaan naar Ferencváros en ook in Europa breekt men geen potten. Supporters moeten daarnaast weinig hebben van een bedrijf als MOL en willen de politiek buiten de club houden. Vooral de naamswijzigingen zijn daarbij een doorn in het oog: MOL Vidi FC en een jaar later MOL Fehérvár FC. Aan traditie lijken de bestuurders geen enkele betekenis te geven.

Afgelopen zomer is daar plotseling het nieuws dat MOL vertrekt als hoofdsponsor. Het staatsoliebedrijf neemt concurrent Újpest FC over en gaat daar verder met geld smijten. Er ontstaat onrust binnen de club want de voornaamste geldstroom valt ineens weg. Enkele grootverdieners vertrekken in de zomer om niet al té dramatische cijfers op de jaarrekening te presenteren. Ook voert de club opnieuw een naamswijziging door naar Fehérvár FC. Al met al staat er voor de start van het seizoen een meer dan prima selectie om mee te doen in de subtop van Hongarije. De doelstelling van Europees voetbal blijft dan ook intact.

Tifo ter ere van de finale in 1985 (bron: fehervarfc.hu)

Pijnlijke realiteit

Na een bijzonder moeizaam seizoen staat Fehérvár FC in de gevarenzone. Alleen Debrecen kan nog worden ingehaald en dat is precies de tegenstander op de slotdag van de competitie. Aan spektakel in ieder geval geen gebrek op de laatste speeldag: Ferencváros verzekert zich in Győr van de titel ten koste van Puskás Akadémia en Fradi is daarmee voor de zevende keer(!) op rij landskampioen. 

Het Sóstói Stadion van Fehérvár is uitverkocht met liefst 10.000 supporters op de tribunes. De fanatieke zijde heeft een prachtig spandoek uitgerold en herdenkt de Europa Cup II-campagne van 1985, precies veertig jaar geleden. Dat juist nu de supporters vrezen voor het verval van hun club is een wrang gevoel. Gedurende de wedstrijd komt er een banner met de boodschap: ‘40 jaar geleden bracht deze club ons een Europese finale, nu breng je ons een degradatiestrijd’. Videoton is niet meer.

Vandaag heeft Fehérvár alleen aan drie punten genoeg, maar het gaat kansloos met 0-3 onderuit. Debrecen blijft in de NB1 en Fehérvár gaat een divisie omlaag. Om de vernedering compleet te maken eisen de ultras van Red-Blue Devils dat alle spelers het shirt inleveren. De capo stapt het veld op en commandeert de onwaardige spelersgroep het shirt neer te leggen. Zij gehoorzamen.

De spelersgroep levert het tenue in (bron: fehervarfc.hu)

Chaos compleet

Na de degradatie van Fehérvár FC uit de Hongaarse hoogste divisie heeft eigenaar István Garancsi in een open brief de club voor één forint te koop aangeboden aan de stad Székesfehérvár. Dit was een reactie op scherpe kritiek van burgemeester András Cser-Palkovics, die het management van de club beneden pijl vindt en een gebrek aan betrokkenheid ziet. Garancsi stelt juist dat hij jarenlang heeft geïnvesteerd in een transparante en succesvolle cluborganisatie. Hij ziet de aanval als persoonlijk en benadrukt dat er eerder al soortgelijke voorstellen aan de stad zijn gedaan. De gemeente moet nu zelf het heft in handen kan nemen. Garancsi wil in ieder geval geen beslissingen meer nemen over de toekomst van de club en dringt aan op een snelle verkoop, omdat de inschrijving voor de tweede divisie uiterlijk 6 juni moet gebeuren.

Het moddergooien gaat door, want burgemeester András Cser-Palkovics reageert vervolgens via Facebook. Hij verwijt Garancsi dat hij de stad onder druk zet met een ultimatum en spreekt van chantage. De burgemeester stelt dat de gemeente helemaal geen professionele voetbalclub kan runnen, maar als noodoplossing bereid is tijdelijk bij te springen: op voorwaarde dat Garancsi 2 miljard forint beschikbaar stelt en voldoet aan alle licentie-eisen. Cser-Palkovics beschuldigd Garancsi er verder van dat hij al eerder besloten had zich terug te trekken, gezien zijn handelswijze rondom spelersverkopen en het niet ondertekenen van contracten. De burgemeester eist nu totale transparantie: financiële overzichten, spelerslijsten, sponsorgegevens, en informatie over potentiële kopers, alvorens verdere stappen te kunnen zetten. Of Garancsi met alles zal meewerken, blijft zeer twijfelachtig. Er verzamelen donkere wolken boven Székesfehérvár.

Banner gericht op de schandelijke prestaties (bron: index.hu) 

NB2

Fehérvár gaat zich volgend seizoen in de tweede divisie meten met clubs als Honvéd, Vasas, Szeged en Kecskemét. Een concurrentie die niet mals is. Opvallend genoeg zijn naar de eerste divisie van Hongarije juist twee zeer bescheiden clubs gepromoveerd: Kisvárda, een omhooggevallen dorpsclub gefinancierd met overheidsgeld, en Kazincbarcika, dat voor het eerst in de geschiedenis mag uitkomen op het hoogste niveau. Fehérvár kan na Honvéd wel eens de volgende gevallen grootmacht worden. Het is en blijft één groot circus, het Hongaarse voetbal.