2000 Sheffield Wednesday-supporters bewijzen op Fratton Park dat clubliefde alles overwint
Sinds begin jaren ‘00 wordt het Engelse voetballandschap overspoeld met buitenlandse eigenaren die clubs overnemen: Chinezen, Saoedi’s en Amerikanen zijn niet meer weg te denken uit het hedendaagse Engelse voetbal. In uitzonderlijke gevallen is een ‘exotische’ eigenaar positief uitgevallen voor een club — zoals bijvoorbeeld AFC Wrexham-eigenaar Ryan Reynolds, die de arme arbeidersstad weer kleur op de wangen heeft gegeven door zijn investeringen in de lokale FC en de gemeenschap achter de club.
Helaas is Wrexham een uitzondering op de regel. Nieuwe eigenaren hebben doorgaans weinig op met de tradities waar de gewone supporter waarde aan hecht. Het meest schrijnende voorbeeld daarvan is de Maleisische eigenaar van Cardiff City, die in 2013 het shirt van blauw naar rood wilde veranderen omdat rood meer geluk zou brengen dan het traditionele blauw. Het is dan ook logisch dat steeds meer supporters in Engeland klaar zijn met buitenstaanders die hun club zien als een gewone BV, zonder gevoel voor de ziel van de club. Het bekendste voorbeeld hiervan zijn de voortdurende protesten van Manchester United-supporters tegen de Amerikaanse Glazer-familie; de eigenaars zouden winst boven sportieve tradities en het belang van de club stellen.
Sheffield Wednesday al tien jaar lang in handen van een schurk
Naast Manchester United voert ook een niveau lager een gevallen reus een strijd tegen een foute eigenaar: Sheffield Wednesday. The Owls, zoals de bijnaam van de club luidt, staan al tien jaar onder leiding van de Thaise eigenaar Dejphon Chansiri. De periode dat hij eigenaar is, wordt gekenmerkt door transferembargo’s, achterstallige betalingen en degradaties, waardoor de gloriedagen van weleer steeds verder lijken te vervagen.
Door alle problemen rondom de club is Wednesday rampzalig aan het Championship seizoen begonnen. Na vijf speelrondes staan ze, samen met stadsgenoot Sheffield United, stijf onderaan. De kans is dan ook groot dat ze volgend seizoen niet meer naar Fratton Park afreizen vanwege degradatie. Daarom besloot ik Sheffield Wednesday als tegenstander te kiezen en opnieuw af te reizen naar mijn favoriete Engelse club, Portsmouth FC (Pompey).
Bij binnenkomst van Fratton Park vielen mij meteen de geel-zwarte sjaaltjes in het uitvak op, samen met enkele protestdoeken — opvallend, want de clubkleuren van Sheffield Wednesday zijn blauw-wit. Later werd mij verteld dat geel-zwart de officiële protestkleuren zijn. In de tiende minuut van de wedstrijd hield iedereen in het uitvak zijn sjaaltje omhoog en werden ook de protestdoeken getoond. Dit symbolische moment verwijst naar het feit dat de eigenaar de club inmiddels tien jaar in bezit heeft. Het uitvak maakte duidelijk dat het na tien jaar hoog tijd is dat hij vertrekt, met het volgende spreekkoor: “Enough is enough.” Na de wedstrijd werd mij, na een gesprek met enkele uitsupporters, duidelijk dat op de sjaaltjes de protestleus staat: “We want our Wednesday back.”
De protestminuut was een ware rollercoaster van emoties. Tijdens deze minuut schoot aanvoerder en clublegende Barry Bannan een vrije trap prachtig binnen. Vanuit de andere kant van het veld rende hij naar het uitvak om de goal te vieren. De fans reageerden ongekend uitbundig en ondanks dat ik baalde van de tegengoal, kreeg ik van top tot teen kippenvel.
Pompey-supporters voelen empathie voor Wednesday
De protestacties van The Owls roepen bij veel voetbalsupporters in het VK solidariteit op. De strijd tegen de nare uitwassen van het moderne voetbal raakt iedere gemiddelde supporter. Al tijdens de eerste awayday van dit seizoen, tegen Leicester City, klonk er in de tiende minuut tijdens de protestactie ook luid applaus uit de thuisvakken.
Ook bij de Pompey-supporters roept de actie veel sympathie op. Tijdens de tiende minuut klonk luid applaus richting het uitvak. De aanhang begrijpt maar al te goed wat er bij Wednesday speelt, want Pompey was ooit zelf het speeltje van corrupte eigenaren, waardoor de club bijna verdween.
Ternauwernood werd de club in 2013 gered door de eigen fans. Tussen 2013 en 2017 was de club volledig fan-owned. De jaren daarvoor waren uiterst tumultueus: binnen enkele jaren ging Pompey van het winnen van de FA Cup en een gelijkspel tegen het Milan van Kaká en Ronaldinho naar wedstrijden tegen clubs als Accrington Stanley in League Two (vierde niveau). Sinds de redding door de supporters is de club langzaam weer opgebouwd en in 2024 zelfs gepromoveerd naar de Championship. Hoewel de club sinds 2017 volledig in handen is van een externe investeerder, blijft de invloed van de fans groot: via de Pompey Supporters Trust hebben zij een belangrijke stem in het beleid en zorgen ze ervoor dat de fancultuur sterk behouden blijft.
Voor de wedstrijd proefde ik het optimisme binnen de club. Mede door een knap punt in de derby tegen Southampton de week ervoor, staat de club in de subtop. Ook is het stadion prachtig verbouwd en voldoet het aan de huidige standaarden — godzijdank is het niet gesloopt zoals de oude eigenaar had gewild. Daarnaast keerde op de laatste dag van de transfermarkt local lad Conor Chaplin terug, die voor de aftrap luid wordt toegezongen met: “Conor Chaplin, he is one of our own.” Europees voetbal behoort tot een ver verleden, maar een stabiele positie op het tweede niveau van Engeland is voor veel supporters al reden tot tevredenheid. Pompey is één van de clubs waar je nog een rauwe Engelse voetbalsfeer kunt vinden — mede dankzij de invloed van de supporters op het beleid.
Wednesday won een slag op Fratton Park, maar de oorlog is nog lang niet voorbij
“I can’t remember an away-end as loud as Wednesday’s today”, zegt mijn buurjongen in het stadion tegen mij. Vanaf de eerste tot de laatste minuut hebben The Owls, met aanvoerder Barry Bannan voorop, gestreden. Tegen de verwachtingen in neemt de club drie punten mee uit Fratton Park, want Pompey behoort dit kalenderjaar tot de best presterende thuisploegen in de Championship.
Na het laatste fluitsignaal en de 0-2-overwinning waren zowel het uitvak als de spelers op het veld in extase. Spelers en supporters hebben, ondanks alle tegenslagen, alles gegeven voor hun club en vieren samen de eerste overwinning van het seizoen. Ik baal van de nederlaag, maar kan me niet anders dan verheugen voor Wednesday, dat deze punten hard nodig had. Bovendien is Portsmouth de stad in het VK met de meeste pubs per vierkante meter, zodat de teleurstelling snel kan worden weggespoeld.
Er is nog een lange weg te gaan voor Wednesday, maar Pompey bewijst dat een fan-owned model ook in het huidige voetballandschap kan werken. Het is te hopen dat de supporters op een dag opnieuw de baas worden bij Wednesday, zodat ze hun Wednesday terug kunnen krijgen.