Pyro, choreo’s en rellen; de Casablanca derby is de grootste wedstrijd op aarde
Het is al bijna 12 uur op de dinsdagavond als we bij het Stade Mohammed V in Casablanca staan. Op wat beveiligingsmedewerkers, die de hekken voor morgen klaar zetten, na is het uitgestorven rondom het voetbalstadion. Wij zijn hier om te praten met enkele leden van de Ultras Green Boys van Raja Casablanca. Zij vertellen ons trots over de missie de ze net hebben afgerond. In het bijna uitgestorven stadion hebben ze met een klein groepje, ter voorbereiding op morgen, zojuist bijna duizend fakkels verstopt. Welkom in Marokko!
Het gaat vandaag dan ook niet om zomaar een wedstrijd. Het is tijd voor de Casablanca derby: Raja Casablanca tegen Wydad Casablanca. De arbeidersclub tegen de trots van de middenklasse. Het aantal prijzen, het oprichtingsjaar, de sfeeracties en de vechtpartijen. Alles is voer voor een constant vergelijk tussen Raja en Wydad. Ze zijn de grootste clubs met de beste ultrasgroepen van het voetbalgekke Marokko. De wedstrijd tussen beide clubs is de grootste wedstrijd van het land, van het continent en misschien zelfs wel van de wereld. Beide clubs hebben, mede dankzij de diaspora, secties door heel Europa, Amerika en Azië. De vele schitterende choreo’s en pyro’s van beide clubs gaan via social media altijd de hele wereld rond. Wanneer Raja Casablanca en Wydad Casablanca het tegen elkaar opnemen kijkt de hele wereld mee.
Boycot
Het is dus niet voor niets dat deze wedstrijd bovenaan de wishlist staat. Of we gaan afreizen voor deze editie is echter lang de vraag. Zoals altijd in Marokko spelen er op de achtergrond gigantisch veel vage zaken en is er lang onduidelijkheid. Lange tijd lijkt het erop dat de wedstrijd niet in Casablanca gespeeld gaat worden, maar verplaatst zal worden naar bijvoorbeeld Marrakech. Zone 6 van het Stade Mohammed V is namelijk afgekeurd voor supporters. Als toch wordt besloten om in Casablanca te blijven doet de volgende horde zich voor. Raja Casablanca krijgt kort voor de derby van de bond een straf opgelegd van twee wedstrijden zonder publiek. Een derby in leeg stadion dreigt. Raja gaat echter in beroep tegen de straf en wordt in het gelijk gesteld. Ook het volgende probleem is uit de weg geruimd.
Maar het zou Marokko niet zijn als er niet nog meer beren op de weg verschijnen. De bezoekers van Wydad Casablanca zijn ontevreden over het aantal tickets en de prijs hiervan. Dankzij de afgekeurde zone, bij de derby normaal bezet door supporters van Wydad, gaat de 50/50 verdeling verloren. Tevens zijn de gasten woest over de prijzen van de kaartjes. Waar een derbyticket normaal 30 dirham (ongeveer 3 euro) kost voor de korte zijde, wordt er deze keer 100 dirham gevraagd; bijna 10 euro. Volgens Winners 2005, de ultras van Wydad Casablanca, is dit niet los te zien van de financiële problemen waardoor Raja wordt geplaagd. De president ziet de supporters van Wydad als een mooie kans om veel geld te verdienen.
De Winners willen uit principe niet de clubkas van Raja spekken en hiermee de grote rivaal de facto deels uit de financiële problemen helpen. Na lang intern overleg besluiten de Winners daarom om voor een boycot te gaan. Principes worden in deze verkozen boven het steunen van het team. De ultras wachten echter tot het allerlaatste moment met het naar buiten brengen van dit nieuws, waardoor supporters van Raja niet de kans krijgen om de kaarten voor deze vakken te kopen. Het halve stadion blijft dus vrijwel leeg. Voordat de de boycot van Winners bekend is geworden hebben we toch maar besloten om de gok te nemen en af te reizen naar Casablanca. Zelfs zonder uitsupporters is deze wedstrijd het bezoeken waard, wordt ons verzekerd.
Iftar
Het gaat dit keer dan ook om een hele speciale editie. De Casablanca derby zal gespeeld worden tijdens de heilige maand van de ramadan, iets wat in het streng gelovige Marokko veel betekenis heeft. De laatste keer dat dit is voorgekomen was in 1985. Een overwinning zou door de supporters daarom extra veel betekenis hebben. Extra bijkomstigheid voor ons is dat de wedstrijd hierdoor laat op de avond gespeeld zal worden. Een Casablanca derby in de avond is een zeldzaamheid, want normaal wordt de wedstrijd vanwege de veiligheid standaard overdag gespeeld. Voor pyro is dit veelbelovend.
Alle wedstrijden in de Botola Pro kennen deze maand de aftraptijd van 22:00 lokale tijd. Dit biedt de supporters genoeg tijd voor de iftar bij zonsondergang – vandaag enkele minuten voor 7. Vrijwel alle supporters kiezen er voor om deze iftar te houden in het stadion zelf. 4 uur voor de aftrap is het daarom al een drukte van jewelste bij het stadion. Overal staan politiecontroles, die wij bijna helemaal mogen omzeilen wanneer ze horen dat we uit Nederland komen, en iedereen haast zich om het stadion binnen te komen. Bij de ingangen van de Curva Sud wordt letterlijk gerend om maar zo snel mogelijk de tribune op te kunnen.
3 uur voor de aftrap zit het stadion daardoor eigenlijk al ramvol. Voor deze keer is het de supporters toegestaan om hun eigen eten en drinken mee te nemen. Overal zijn flessen water, dadels en allerlei soorten brood en gebak. Gezamenlijk wordt er afgeteld tot het tijd is en iets voor 7 uur verbreken alle supporters gelijktijdig het vasten. Een heel bijzonder moment om mee te maken. Eten en drinken wordt gretig gedeeld over de hele tribune en iedereen komt weer tot leven. Buiten eten is het de sigaret die het meest gemist is. Nadat de dorst en honger zijn gelest zijn het vooral rookpluimen die overal opstijgen. Aan de overkant wordt het moment van rust – ook de politie en beveiligers zijn aan het eten – gebruikt voor een stormloop richting de korte zijde. Tientallen supporters weten zich op deze manier snel de overvolle Curva Sud op te forceren.
Complete chaos
Op deze Curva Sud is het ook uren voor de wedstrijd al een flinke chaos. De tribune is overvol, supporters zitten op de randen boven het vak en ook de trappen zijn compleet gevuld. Deze drukt zorgt ervoor dat de vlam regelmatig in de pan vliegt en er massale onderlinge vechtpartijen ontstaan. Meer dan eens worden supporters onder aan het vak afgevoerd met een brancard.Verder vermaken de supporters zich op deze tribune door veel de schijnen met groene laserlampjes. Vrouwen zijn vanwege de veiligheid niet toegestaan op deze tribune. Zij kunnen alleen plaatsnemen op de familietribune, de plek waar ook wij onze tickets hebben.
Ook op deze familietribune is het allemaal erg rauw en zijn er af en toe flinke opstootjes. Het contrast met de supporters die onder de tribune zitten te bidden is groot. Tegen ons zijn de supporters allemaal gigantisch vriendelijk. Iedereen lijkt ons bezoekje een eer te vinden en wil ons vertellen over Raja, de Ultras Eagles en de Ultras Green Boys. Zo komen we een Marokkaanse man tegen die al 12 jaar in Utrecht woont en zijn dochter zelfs naar Raja heeft vernoemd. Hoe meer mensen horen dat we uit Nederland komen, hoe groter de groep om ons heen begint te worden.
De meegenomen stickers worden gretig aangepakt, we moeten met meerdere mensen op de foto en iedereen wil ons de hand schudden. Het schurkt allemaal tegen ongemakkelijkheid aan, maar de gastvrijheid is wel fantastisch om te zien. 1,5 uur voor de wedstrijd keren we terug naar onze plaatsen. Overal zitten al supporters op de trappen en het beklimmen van de tribune is een hels karwei. Vergeet het maar om nog te gaan pissen. Dit wordt onze standplaats voor de komende drie uur.
Fluitconcert
Als de spelers voor het eerst het veld betreden krijgen we een voorproefje van de sfeer die ons straks te wachten staat. De spelers van Wydad tonen zich als eerste en mogen genieten van een oorverdovend fluitconcert. Als de helden van Raja het veld betreden start er juist een massaal gezang. Niet alleen de Curva Sud gaat op vol volume, maar alle supporters doen mee. Ook de zogenaamde familietribune schudt op de grondvesten. Een jongetje van een paar jaar oud op de schouders van zijn vader klapt enthousiast mee. Ook alle aanwezige vrouwen laten zich uit volle borst horen. Dit is hoe een stadion hoort te zijn.
Een halfuur voor het begin van de wedstrijd starten de voorbereidingen voor de choreo met een spandoek ‘sinfonia eroica’ en muzieknoten. We hebben al te horen gekregen dat er door middel van vellen 5 verschillende choreo’s gepland staan. Om deze show’s zijn de Marokkaanse supporters berucht. De vellenacties zijn altijd tot in de puntjes strak georganiseerd en geven een waanzinnig beeld. Vandaag is het de beurt aan de Ultras Eagles om de sfeeractie te verzorgen. Raja wordt namelijk gesteund door twee ultras groepen (Eagles en Green Boys). Beide tolereren elkaar, maar in het recente verleden is het vaak tot vechtpartijen gekomen. Daarom worden strakke afspraken gemaakt en voor vandaag is de sfeeractie voor de Eagles, terwijl de Green Boys in de tweede helft mogen knallen met een actie.
Allegio, Adagio, Scherzo
Als de gaten bij de ingangen zijn afgedekt wordt het startsignaal gegeven en gaan de eerste vellen omhoog. Uit het niets verschijnt er een gigantische dirigent over de hele tribune heen inclusief vele details. Dit wordt gevolgd door drie verschillende acties met muziektermen. Allegio, Adagio en Scherzo komen er te staan. De choreo wordt afgesloten met de laatste vellenactie die een groen oneindigheidssymbool vormt met muzieknoten erdoorheen. De supporters van Raja Casablanca zullen altijd blijven zingen. Een schitterend uitgedachte actie, die wij eerlijk gezegd niet helemaal begrijpen. Of zoals ons wordt verteld; om de sfeeracties van Ultras Eagles te begrijpen moet je vaak echt even wat onderzoek doen.
Als de laatste vellen naar beneden zijn gegaan is het tijd voor de kers op de taart van de actie. In de hoek worden de eerste strobo’s afgestoken, niet veel later gevolgd door honderden andere flitsers. Gezamenlijk met enkele rookpotten en fakkels verandert de hele tribune in een wolk aan vuurwerk. Ook op de familietribune worden tientallen flitsers afgestoken. Het is een ongekend massale pyro-actie. Het minutenlange geflits van het vak is bijna oogverblindend. Hierna worden nog tientallen rookpotten op de sintelbaan gesmeten en door de wind waait de rook gigantisch mooi over de hele Curva Sud heen.
Oorverdovend
Na 5 choreo’s, 2 pyroshows en 4 uur in het stadion zou je het bijna vergeten, maar er wordt ook nog daadwerkelijk een wedstrijd gespeeld vandaag. Vanaf de allereerste minuut is het een kabaal van jewelste. Iedereen staat, iedereen zingt mee en iedereen gaat los. Qua geluid heb ik het in geen enkel stadion zo hard gehoord als hier. En waar dat in veel landen vaak met simpele songs moet, worden bij Raja juist schitterende langere liedjes gezongen. Hier in Marokko lijkt het beste van alle supportersculturen samen te komen in één land. De schitterende songs uit Zuid-Amerika, de massale pyroshows uit de Balkan en de georganiseerde choreo’s uit de ultrascultuur. De enige die niet onder de indruk is van het gigantische volume is het jonge jochie een paar rijen voor ons. Hij is inmiddels in slaap gevallen op de schouders van zijn vader.
Waar vooraf werd gevreesd voor een eenzijdige wedstrijd blijkt niks minder waar. Wydad beleeft momenteel een gouden periode dankzij hun president en won vorig jaar nog de Afrikaanse Champions League. De ploeg doet weer mee om het kampioenschap, terwijl Raja slechts vierde staat. Maar de spelers van Raja geven vandaag alles en hun inzet wordt beloond. Ondanks het mindere elftal neemt Raja op het veld de overhand. En het elftal wordt beloond met een penalty. Als deze wordt binnengeschoten is het geluid oorverdovend. Op alle vakken gaan supporters compleet uit hun plaat en overal worden weer fakkels afgestoken. Vlak voor rust komen de bezoekers helaas uit het niets op 1-1, waardoor iedereen teleurgesteld de rust in gaat.
Honderden fakkels
In de tweede helft begint de sfeer wat weifelend door de weggegeven voorsprong. Maar dan is er de Curva Sud om de boel wat op te peppen. Gelijk na rust worden er enkele nitraten op de sintelbaan gegooid. De knallen trekken de aandacht van iedereen. Minutenlang wordt het alleen maar meer. Knal na knal zet de spelers en het publiek op scherp. Er worden continu tientallen nitraten op de sintelbaan gegooid. Niet iedereen kan echter zo goed mikken en meerdere explosies vinden plaats onder in het vak zelf, waardoor de brancards weer kunnen worden opgetrommeld. In tegenstelling tot een gerichte aanslag lijkt hier meer sprake van slecht gooiwerk. De politie haast zich ondertussen om de schilden te beschermen tegen het knalvuurwerk. Iedere nitraat die dicht bij de politie belandt zorgt vervolgens voor flink gejuich op de familietribune. Kom daar maar eens mee aan in Nederland… De actie heeft effect en vocaal stijgt het geheel meteen weer naar gigantische hoogte.
Daarna is het tijd voor de ultras Green Boys om hun moment te pakken. Bijna uit het niets gaat er een fakkel af en dan horen we van alle kanten het geluid van vuurwerk dat ontstoken wordt. Binnen een tijdspanne van 30 secondes worden honderden fakkels afgestoken. Er is ons gisteravond niks te veel beloofd over de naar binnengesmokkelde fakkels. Deze pyro wordt vergezeld door het inmiddels wereldberoemde lied van de Raja-supporters. Coka i Marijuana. Overal waar we kijken zien we rode of groene fakkels branden. Zelfs de familietribune staat in vuur en vlam en de sterke wind zorgt ervoor dat alle supporters bedekt worden onder het as. Dit is de beste pyro-actie die ik ooit live heb mogen zien. Woorden doen deze actie alleen maar tekort; een actie als deze moet je live zien.
Corruptie
De laatste fakkels van de actie zijn nog aan het branden als er een gigantisch gejuich klinkt. Raja Casablanca is weer op voorsprong gekomen. De spelers breken door de linie politie heen en haasten zich naar de supporters toe om de goal te vieren. De sfeer, die eigenlijk al niet beter leek te kunnen worden, gaat door dit alles in een nog hogere versnelling. Elke minuut die weg tikt beginnen de supporters meer te geloven in deze speciale overwinning tegen de eeuwige rivaal. Iedereen voelt dat de overwinning binnen handbereik is. Elke verdedigende actie wordt ontvangen met gejuich alsof er een doelpunt gevallen is. De spelers krijgen vleugels en bij het aanbreken van de 90e minuut lijkt er geen vuiltje aan de lucht voor Raja.
Pas als het scorebord vervolgens bevestigt wat er op het bord van de vierde man bestaat gelooft iedereen wat ze zien. De scheidsrechter besluit om maarliefst 8 minuten op te tellen bij de tweede helft. Vervolgens vallen alle beslissingen uit in het voordeel van de bezoekers. Elk fysiek contact is een overtreding. Keepersballen worden door de leidsman gepromoveerd tot corners. Voor tijdrekken van Raja wordt zelfs een vrije trap aan Wydad gegeven. De supporters weten niet wat ze meemaken.
Na 99 minuten spelen krijgt Wydad vervolgens wederom een vrije trap op eigen helft. Hoewel de tijd allang om is laat de scheidsrechter de bal vrolijk nemen. Deze belandt bij de vleugelspeler, die een actie start met maar één doel in gedachte. Bij het eerste beetje contact ter aarde storten. En zo geschiedde. Iedereen weet hoe laat het nu is. Zonder twijfelt wijst de scheidsrechter naar de stip. Het is het toppunt van een opeenstapeling aan bizarre, onbegrijpelijke beslissingen. Elke Raja-supporter beseft wat hier gaande is. De club wordt genaaid en het woord corruptie valt veelvuldig.
Rellen
Kijken naar de VAR is voor de scheidsrechter schijnbaar niet nodig en na 103 minuten spelen wordt de gelijkmaker onberispelijk binnengeschoten van 11 meter. Nu is het hek van de dam. De supporters zijn woedend. Overal om ons heen horen we het geluid van stoelen die worden afgebroken. Twee rijen boven ons raken meerdere supporters slaags met elkaar. De sintelbaan wordt ondertussen volgegooid met voorwerpen. De politie stormt ondertussen de familietribune op en wordt daar onmiddellijk bekogeld met stoeltjes. Ook de meegebrachte flessen water voor iftar worden nu gebruikt om de politie en ME te bekogelen. Het is een compleet gekkenhuis en overal zijn woedende mensen. De familietribune is in Marokko duidelijk een iets andere ervaring dan in Nederland.
Terwijl de supporters ons, als Nederlanders, proberen te beschermen besluit de politie vervolgens om de boel volledig te laten escaleren. Met de lange lat in de hand wordt iedereen – ongeacht leeftijd of geslacht – die maar in de weg staat op de tribune in elkaar gemept. Het gevolg is dat er over de stoeltjes heen een stormloop ontstaat op de overvolle tribune. Dat er geen zwaargewonden vallen is een wonder. In alle chaos weten we allemaal veilig buiten te komen. Eenmaal zonder kleerscheuren buiten horen we vooral het geluid van sirenes. Er zal rondom het stadion nog veel gevochten worden vanavond.
Op de terugweg zien we overal busjes waar de supporters boven op het dak zitten of uit de deuren of achterklep van de voertuigen hangen. Levensgevaarlijk, getuige ook de dood van een Ultras Eagles lid enkele weken eerder, maar tegelijkertijd typerend voor de knotsgekke voetbalcultuur in Marokko. Eenmaal terug in het hotel lig ik nog lang wakker. Deze ervaring moet nog verwerkt worden. Na bijna 500 wedstrijden in ongeveer 30 verschillende landen kan ik één ding zeggen. De Casablanca derby is er eentje van de buitencategorie. Ongekend!