Nucleaire Kerncentrale definieert Voetbalclub
Paksi FC haar identiteit ligt bij de nucleaire kerncentrale: het logo, de supporters, gemeente en eigenaar. We zijn in het Hongaarse atoomdorp Paks bij deze excentrieke voetbalclub.
Paksi FC
De voetbalclub Paksi FC is opgericht in 1952. Het bereikte de hoogste divisie voor het eerst in 2006 en sindsdien is Paks hier een vast gezicht geworden. Zo blij als ze met de prestatie waren, staat naast het oprichtingsjaar ook ‘2006’ in het logo gegraveerd tezamen met een reactor van de kerncentrale. De beste klassering van Paks is de tweede plek in het seizoen 2010/11. Hierdoor mocht het dorpsteam aantreden in de Europa League, waar het na drie voorrondes strandde tegen het Schotse Heart of Midlothian. Thuis moest Paks voor de Europese duels uitwijken naar het Sóstói Stadion in Székesfehérvár, wat op zo’n uur van Paks zelf ligt. Het eigen stadion werd ongeschikt geacht.
Kerncentrale I & II
János Süli was jarenlang de eigenaar van de club en tevens de burgemeester van het dorp. Dankzij zijn overname begon het succes en nestelde Paksi FC zich binnen een jaar in de OTP Bank Liga. Süli is een betrokken lid van Fidesz, de politieke partij van Viktor Orbán, en is verantwoordelijk voor de uitbreiding van de nucleaire kerncentrale: het project Paks II. Deze nieuwe reactoren zijn controversieel omdat het design ervan nergens ter wereld is uitgeprobeerd. Dit maakt de bouw gevaarlijk en een enkele fout kan catastrofaal zijn voor Paks en de omliggende gebieden, er volgden veel protesten vanuit de milieuorganisaties.
Voor de bouw is een contract getekend met Rusland en dit vergroot de afhankelijkheid van Hongarije met het land dat in oorlog is. Rusland financiert Paks II en zal het kernafval opslaan voor een bepaalde tijd. Daarna zal het kernafval echter weer terugkeren naar Hongarije. De bouw kreeg te maken met vertragingen en hierdoor moest János Süli vertrekken. Hij is nog steeds actief in de industrie maar niet specifiek bij de kerncentrales van Paks. Süli is ook niet meer betrokken bij de club hoewel hij wel soms langs komt om een wedstrijd te kijken.
Paksi FC opereert vanuit grote support van de Fidesz-georiënteerde gemeente. Omdat de kerncentrales hier staan heeft de overheid het dorp hoog zitten, dit is namelijk dé manier hoe het land aan energie komt. Dat de burgemeester de eigenaar is van de lokale voetbalclub gebeurt wel vaker in Hongarije, zoals bij het Mezökövesd-Zsóry FC met Andras Tallái. Op naar Paks om het nucleaire dorp te ontdekken.
Holy Spirit
Paks is moeilijk te bereiken. Er is geen treinstation dus als je zonder auto er wilt komen kan dat alleen met Volánbusz, een busmaatschappij à la Flixbus. Voor nog geen vier euro kom je dan in twee uur Paks binnenrijden. In het dorp is uiteraard weinig te beleven maar het bezit wel – gek genoeg – een van de meest indrukwekkende gebouwen van het land: de Holy Spirit Church. Deze constructie is gemodelleerd door de legendarische architect Imre Makovecz, die ook verantwoordelijk is voor de Pancho Aréna van Puskás Akadémia. De bijzondere Holy Spirit Church in gotische stijl is wel het laatste wat je verwacht op een plek als deze.
Geheel Hongaars
Omdat er in Paks slechts twintig duizend mensen wonen kan de club rekenen op weinig support. Buiten Paks is het uiteraard verre van populair omdat haar succes politiek georiënteerd is. Daar waar enkele clubs de top bereiken zonder externe hulp, zoals Kecskeméti TE, is dit bij Paksi FC niet het geval. Opvallend is dat de club bewust enkel spelers met de Hongaarse nationaliteit in de gelederen heeft. Er wordt eerst in eigen regio rondgekeken voor er spelers uit andere provincies worden benaderd. Naast Paks werkt ook Vasas FC op deze manier.
Het vorige seizoen leverde Paks met Martin Ádám de topscorer van de competitie af. 31 doelpunten maakte de bonkige spits, waarmee hij een transfer verdiende naar het Zuid-Koreaanse Ulsan Hyundai FC. Dat moet nogal een stap zijn geweest, van een nucleair dorp waar niks gebeurt naar de tweede rijkste stad van Azië. Met het verlies van Ádám gingen veel doelpunten verloren maar toch voert de huidige spits dit seizoen opnieuw de topscorerslijst aan, Barnabas Varga staat op veertien doelpunten.
Paks – Mezökövesd
Paksi FC speelt haar wedstrijden in het Fehérvári úti Stadion waar sinds de laatste uitbreiding 6.163 supporters in kunnen. De helft van dit aantal toeschouwers wordt nooit gehaald. Meestal zijn er zo’n anderhalf duizend, met enkele uitschieters hier en daar. Het stadion is helaas een gedrocht vol aluminium en staal, van de buitenkant ziet het eruit als een vierkante gevangenis. Binnen is de hoge hoofdtribune wel aardig vanwaar je zicht hebt op de zonnige akkers, huizen en de kerncentrales. De overige drie zijden zijn hetzelfde, lage tribunes met zeven rijen aan stoelen. Dit wordt gecomplimenteerd met lelijke daken die je voor je schuur zou gebruiken.
Vandaag – 18 februari – staan Paksi FC en Mezökövesd-Zsóry tegenover elkaar en op de ranglijst hebben ze allebei 22 punten. Twee clubs uit kleine dorpjes die door de toenmalige burgemeesters zijn overgenomen en zijn opgeklommen naar de middenmoot van de OTP Bank Liga. Er zijn aantrekkelijke wedstrijden die je kunt bezoeken maar toch zijn we hier in het zuiden van Hongarije. Bij de supporters van Mezökövesd is er een ietwat aparte manier van aanmoedigen met klappertjes en kleine vlaggetjes. Paks gebruikt aan de andere kant een trommel. Beide kernen maken de hele wedstrijd door goed geluid.
Atomic Strike!
Bij de fanatieke kant van Paks zijn er meerdere verwijzingen naar de nucleaire bron verderop, dat echt de identiteit van de club definieert. De bijnaam van de club Atomcsapat vertaalt zich letterlijk naar ‘Het Nucleaire Team’, terwijl er ook een banner hangt met ‘Atomic Strike’. Als de supporters worden gevraagd naar de achterliggende gedachte hiervan, leggen ze uit dat ze het atoomdorp zijn en ‘strike’ kan worden geïnterpreteerd als een nucleaire aanval op andere clubs. Inmiddels bestaat de supportersgroep vijftien jaar.
In de zon zien we een redelijke wedstrijd waar Mezökövesd beter voor de dag komt. Het volledig Hongaarse team van Paks laat makkelijk twee doelpunten door en Mezökövesd wint met 0-2. De 1.511 toeschouwers balen zichtbaar van het verlies en Paks moet omlaag kijken op de ranglijst. Újpest, Honvéd en Vasas – allen uit Budapest – naderen, terwijl MOL Fehérvár het ook erg lastig heeft. Het restant van dit Hongaarse seizoen zal uitwijzen wat er met het nucleaire team gaat gebeuren. Als de ramp in Chernobyl nooit had plaats gevonden, zou het misschien ook vandaag de dag een club als Paksi FC hebben.