Follow the Money – City Football Group in de spotlights
City Football Group, het kloppend hart van een voetbalimperium dat definitief de macht heeft gegrepen. Eigenaar van de grootste club ter wereld. Poenerig, decadent en een rijke oliesjeik. Het lijkt het ultieme recept voor gekocht succes. Maar gaan we daarmee niet te kort door de bocht?
Achter het succes van ‘The Citizens’ (de bijnaam van het blauwe deel van de stad Manchester) zit een wereldwijde voetbalstructuur. City Football Group is het kloppend hart van de groep en is de bakermat voor het succes van de blauwen. Wie zijn ze en hoe zijn ze georganiseerd? In deze en de komende afleveringen van de serie ‘Follow the Money’ gaan we hier verder op inzoomen.
Succesmanager Guardiola
Manchester City manager Pep Guardiola heeft bij zijn aanstelling in 2016 een duidelijke doelstelling neergelegd.
Filling all the empty seat at the Etihad will be my biggest challenge as a manager.
Het is een doelstelling die glansrijk wordt gehaald en een piketpaal die inmiddels ver achter hem ligt. Onder leiding van de Spanjaard groeit Manchester City uit tot de grootste voetbalclub ter wereld. En inmiddels ook de meest succesvolle voetbalclub.
De macht overgenomen
Manchester. De stad van United, het felrode shirt van Cantona, Van Persie en al verder terug de ‘Busby Babes’. Stad van het statige en imposante Old Trafford. Maar tegenwoordig is dit voor voetbalfans over de hele wereld al lang niet meer waar de stad als eerste mee wordt geassocieerd. ‘The Citizens’ hebben de wereld van de voetballiefhebbers definitief veroverd en ook in de stad haar definitieve plek geclaimd.
De macht is overgenomen en lijkt niet meer te stoppen. Kaarten kopen voor een wedstrijd van City is lastiger dan een bank beroven. De doelstelling van Guardiola is hiermee meer dan gerealiseerd.
Recordomzet
Op basis van het recent gepubliceerde rapport van onderzoeksbureau Deloitte blijkt dat The Citizens voor het tweede jaar op rij financieel met kop en schouders boven de rest van Europa uitsteken. Met een recordomzet van € 731 miljoen zet de club uit Noord-Engeland achtervolgers Real Madrid en Liverpool FC op ruime afstand.
De treble
Sportief maakt het sterrenteam van Pep Guardiola echter helemaal het verschil. Het trauma van het niet winnen van een Europese hoofdprijs heeft de club uit Manchester definitief achter zich gelaten. Het seizoen 22-23 eindigt als een absoluut topseizoen met het winnen van de FA Cup, de landstitel en de Champions League. Een ouderwetse ’treble’. En als kers op de taart is ook de Europese Supercup een prooi voor City.
Netwerk van voetbalclubs
Maar er is veel meer dan Manchester City alleen. Achter ‘The Citizens’ gaat een hele wereld schuil. Een netwerk van voetbalclubs over de hele wereld, allemaal onderdeel van City Football Group. Het is juist die organisatie die ervoor gezorgd heeft dat Manchester City zich heeft kunnen ontwikkelen tot de voetbalgigant die het nu is. Niet alleen op voetbalvlak maar ook op financieel gebied.
City Football Group heeft een wereldwijd netwerk van spelers, clubs, kennis en geld. De kern van de City Football Group ligt echter wel in Europa. Met mooie aansprekende clubs als Palermo in Italië, Troyes in Frankrijk en de koploper van de Belgische Tweede klasse, Lommel SK. En daarnaast het verrassend goed presterende Girona FC en natuurlijk de Engelse topclub Manchester City.
Steenrijke oliesjeik
Manchester City is al vanaf 2008 in grote mate in handen van de Arabische oliesjeik Mansour bin Zayed Al Nahyan. Deze steenrijke sjeik, die zijn geld heeft verdiend met onder andere een olie-imperium, kocht voor een bedrag van ruim € 185 miljoen een meerderheidsbelang in de Noord-Engelse topclub.
In 2013 is door Mansour de City Football Group opgericht en heeft hij het aandelenbelang in de Citizens ingebracht in deze organisatie. Via Abu Dhabi United Group houdt de oliesjeik voor 81% de aandelen in City Football Group. De overige aandelen zijn in bezit van het Amerikaanse investeringsbedrijf Silver Lake en investeringsmaatschappij CITIC Group uit China.
Steeds meer clubs
In de jaren die volgen worden steeds meer clubs aan de organisatie toegevoegd en ontstaat een wereldwijd. Maar naast de sportieve samenwerking vindt er ook een uitwisseling plaats van spelers. Spelers die door Manchester City worden gekocht en vervolgens gestald bij een partnerclub. In een volgende aflevering van deze serie besteden wij uitgebreid aandacht aan de onderlinge spelerstransacties.
De organisatie
City Football Group wordt vanuit Manchester, het hart van de voetbalorganisatie, aangestuurd. Vanuit een duidelijke visie heeft de organisatie twee belangrijke pijlers waarop alle aandacht wordt gericht.
Het City Football Leadership Institute is een organisatie die wereldwijd gericht is op innovatie, business en sport. Niet alleen het voetbal, maar ook maatschappelijk bijdragen aan onder andere onderwijsfaciliteiten.
Naast de maatschappelijke kant is de basis uiteraard de voetbaltak. Op meerdere plekken wereldwijd heeft City Football Group de zogeheten City Football Academies, waarvan de grootste en belangrijkste uiteraard die in Manchester. Vanuit deze voetbalacademies worden over de hele wereld spelers en staf opgeleid en talenten voor de clubs in kaart gebracht. Hieronder gaan we dieper inzoomen op wie die clubs zijn en hoe de wereldwijde voetbalstructuur van de City Football Group eruit ziet.
Manchester City
Het vlaggenschip van de City Football Group is uiteraard Manchester City. Deze club uit Noord-Engeland hoeft geen verdere toelichting en nemen wij later in deze serie nog uitgebreid onder de loep.
New York City
In 2013 wordt New York City opgericht als eerste voetbalclub door de City Football Group in samenwerking met de New York Yankees. Dat City Football Group wilde plannen heeft met haar Amerikaanse satellietclub blijkt wel als in 2014 voormalig topspelers David Villa en Frank Lampard in New York onder contract komen. Lampard wordt, nog voor hij een bal heeft geraakt doorverhuurd aan grote broer Manchester City. Ook de Italiaanse sterspeler Andrea Pirlo sluit een jaar later aan bij New York City. Maar ondanks deze grote namen leidt dit niet tot een groot sportief succes. Ondanks de bemoeienis van City Football Group weet de club nog maar bescheiden successen te boeken. Na twee keer zilver wint de ploeg uit New York in 2019 de enige Major League Soccer Eastern Conference. Daarmee is het team de beste van de oostkant van Noord–Amerika.
New York City speelt dit seizoen in de anonimiteit van de Major League en doet niet mee om de prijzen. Desondanks speelt New York City in het meest iconische en legendarische stadions van de Verenigde Staten en is dit iedere thuiswedstrijd nagenoeg uitverkocht. De voetballers delen het stadion met de Amerikaanse honkbalclub New York Yankees. Alleen dat al maakt het zeker de moeite waard om deze club en stadion eens te bezoeken.
EC Bahia
Esporte Clube Bahia, de jongste ‘telg’ van de City Football Group, is in mei 2023 voor 90% in handen gekomen van het voetbalconsortium. De club, gevestigd in Salvador, speelt zijn wedstrijden in de Braziliaanse Serie A in het Itaipava Arena Fonte Nova stadium waar ruim 60.000 toeschouwers in kunnen.
City Football Group betaalt oor de overname van de aandelen van de Braziliaanse landskampioen het astronomische bedrag van ruim 200 miljoen dollar. Daarmee is EC Bahia de op één na (Manchester City) grootste investering van het voetbalnetwerk. De bedoelingen met EC Bahia, continu spelend in de top van de Braziliaanse competitie, zijn kraakhelder. De ploeg uit Salvador moet de schakel worden tussen Europa en de Braziliaanse markt.
Melbourne City
City Football Group heeft vanaf 2009 de aandelen van het Australische Melbourne City in handen. De club, actief in de A-League, speelt haar thuiswedstrijden in het Melbourne Rectangular Stadium. De samenwerking met City Football Group heeft een positieve impact op de resultaten. Afgelopen seizoen werd de club uit Melbourne nog landskampioen.
Dat is echter niet waar de club het meest nadrukkelijk mee in het nieuws kwam afgelopen seizoen. De stadsderby tegen Melbourne Victory loopt volledig uit de hand en eindigt in een staking. De doelman van City krijgt bij een veldbestorming een metalen emmer en vuurwerk tegen het hoofd. Weer eens wat anders dan een paar onschuldige bierbekers die worden gegooid.
Lommel SK
De Groen-Witten uit Lommel, ingeschreven bij de Belgische voetbalbond met stamnummer 1986, kennen een veelbewogen historie. De club is regelmatig van naam gewisseld en werd in 2020 overgenomen door City Football Group. De invloed van de overname werd direct zichtbaar, onder andere diverse trainers en opleidingsspecialisten uit de koker van City Football Group werden ingevlogen in Lommel.
Maar ook via het netwerk van City Football Group worden regelmatig spelers aangetrokken door Lommel SK, zoals ook afgelopen zomer Dermane Karim van Feyenoord. Lommel SK is, mede door de aankopen en de huurtransfers vanuit het City netwerk, de trotse koploper van de Belgische Challenger Pro League. De club is er alles aan gelegen dit seizoen te promoveren naar het hoogste niveau in België.
Later in deze reeks komen wij nog uitgebreid terug op de overname van Lommel SK door City Football Group.
Girona FC
De Spaande club Girona FC, voor net iets minder dan 50% eigendom van City Football Group, heeft brutaal de aanval ingezet op Barcelona en Real Madrid en doet dat onder andere met een aantal huurspelers vanuit het City-netwerk. De ‘Blanquivermells’ spelen hun thuiswedstrijden in het bescheiden Estadi Montivili en zijn dit seizoen misschien wel op weg naar hun eerste grote successen in La Liga.
Palermo FC
Palermo FC, een gevestigde naam in het Italiaanse voetbal, is vanaf juli 2022 eigendom van City Football Group. In 2019 werd de club failliet verklaard, heeft het een doorstart gemaakt en is via de Serie D opgeklommen in het Italiaanse voetbal. De huidige runner-up van de Serie B is vastbesloten om te promoveren naar het hoogste niveau in Italië en krijgt daarbij alle hulp vanuit het City-netwerk.
De ‘Rosanero’, spelend met unieke roze shirts in het Stadio Renzo Barbera, hebben recent een rumoerig verleden achter zich gelaten. Ook de start met hun nieuwe eigenaar is verre van vlekkeloos geweest. Misschien dat de huidige overname wat rust brengt, al is het maar om een einde te maken aan het trainerskerkhof met 31 ontslagen trainers in de afgelopen 10 jaar.
Interessant feitje is dat de harde kern van Palermo, ‘Curva Nord Inferiore’, een warme vriendschapsband heeft met De Graafschap.
ESTAC Troyes
Esperance Sportive Troyes Aube Champagne, kortweg ESTAC, is een anonieme Franse middenmoter in de League 2. In 2020 heeft City Football Group de aandelen in de Franse club gekocht om daarmee ook in Frankrijk een uitvalsbasis te krijgen. Regelmatig is ESTAC betrokken bij huurtransacties binnen de clubs van City Football Group.
Montevideo City Torque
Het Uruguayaanse Montevideo City Torque speelt haar thuiswedstrijden in het legendarische Estadio Centenario in de hoofdstad. City Football Group is in 2017 eigenaar geworden van de aandelen van de club en vanaf dat moment zijn bescheiden successen geboekt. Het belangrijkste wapenfeit? Kwalificatie voor de Copa Libertadores in 2022, de Zuid Amerikaanse variant van de Champions League.
Yokohama F. Marinos
City Football Group heeft in Marinos een relatief klein belang van slechts 20% verworven in 2014. Belangrijker is echter dat daarmee ook een strategisch partnership is aangegaan met Nissan Motors. City Football Group ziet deze participatie dan ook vooral als een commercieel interessante positie, vooral ook omdat Yokohama F. Marinos een gevestigde naam is in de Japanse J-League. De Japanners spelen regelmatig voor de plekken op het hoogste podium en beschikken over een modern stadion met meer dan 72.000 zitplaatsen.
Sichuan Jiuniu
Niet alleen in Japan maar ook in China is City Football Group vertegenwoordigd. Met kantoren in Shanghai en Shenzhan is het logisch dat ook een voetbalclub niet kan ontbreken. De keuze is in 2022 gevallen op Sichuan Jiuniu, een bescheiden club op het tweede niveau in China. Deze club speelt haar thuiswedstrijden in het Chengdu Longquanyi Football Stadium in het gelijknamige provinciestadje Chengdu. Met name voor de commerciële exposure van het label Manchester City is dit een interessante participatie.
Mumbai City FC
Nog zo’n commercieel interessant belang is de participatie (65%) in Mumbai City FC. Een kleine club, actief in de Indian Super League, met een bescheiden stadion dat plaats biedt aan 8.000 bezoekers. Niet direct een satellietclub waar de nieuwe Kevin De Bruyne of Erik Haaland vandaan moet komen. Wel des te interessanter vanuit commercieel oogpunt voor de lange termijn. De Indiase bevolking bestaat uit 1,4 miljard mensen, waarvan er alleen al circa 23 miljoen in Mumbai wonen. En als die nu allemaal eens in een Manchester City shirt lopen…
Follow the Money in een reeks artikelen
Dit artikel is de vijfde van een reeks artikelen over Financial Fair Play in het voetbal. Wij gaan in de volgende artikelen nog dieper inzoomen op de City Football Group (CFG). Hoe lopen de onderlinge verbanden tussen deze clubs en welke rol speelt ‘leading club’ Manchester City in dit consortium. In deze artikelen besteden we daarnaast ook aandacht aan de Belgische club Lommel SK, onderdeel van CFG, en staan wij uitgebreid stil bij de keuze van NAC Breda om niet aan te sluiten.
Lees ook:
Follow the Money: de grote clubs hebben lak aan de spelregels van financial fair play
Follow the Money: de ins en outs over financiele spelregels
Follow the Money: promotie en degradatie naar de Premier League als verdienmodel
Follow the money: het financieel verval van topclub FC Barcelona