De terugkeer van GAK
Grazer AK (GAK) keerde na een jarenlange strijd en vele promoties terug naar de hoogste klasse van het Oostenrijkse voetbal. Hoe is dat gegaan?
Een regenachtige avond in 2012
Oktober 2012, een regenachtige avond. In het stadion Graz-Liebenau (dat toen de naam UPC-Arena droeg) zie ik GAK (in 2007 voor het laatst in de Oostenrijkse Bundesliga spelend) tegen het toen eveneens naar het derde niveau gezakte LASK met zware 2-6 cijfers verliezen. Maar dat interesseert de meeste aanwezige fans niet echt.
Het gerucht dat dit wel eens de laatste wedstrijd van de voormalige kampioen (2004) en viervoudige bekerwinnaar zou kunnen zijn, lijkt een bittere waarheid te worden. En inderdaad, enkele dagen later valt het verdikt: de voetbalafdeling van de Grazer Athletiksport-Klub wordt, na reeds meerdere faillissementen te hebben overleefd, ditmaal definitief opgeheven.
Een nieuwe start in de laagste klasse
Dankzij de redding van de jeugdteams en het vele werk dat de fans in het organiseren van een nieuwe sportieve en financiële basis steken, kan in de zomer van 2013 een team in de laagste klasse van het Oostenrijkse voetbal worden ingeschreven en opnieuw starten. Onder de naam GAC (afkomstig van een heel oud clubembleem) kunnen eerste sportieve successen worden behaald, die met een eerste promotie eindigen. Dit leidt uiteindelijk naar de wederopname van de voetbalafdeling GAC in de nog steeds bestaande sportvereniging GAK, zodat men vanaf 2014 weer onder de naam GAK 1902 kan voetballen.
Groeiende populariteit en successen
In de daaropvolgende jaren zag men de club weer duidelijk groeien. Niet alleen kon men meerdere seizoenen op rij de promotie afdwingen, zodat men in 2019 terug in de Regionalliga (het derde niveau van de voetbalpiramide) terechtkwam. Ook het aantal toeschouwers dat de thuiswedstrijden bleef bezoeken (nu in het eigen clubcentrum Graz-Weinzödl, waar een klein stadion voor ongeveer 2.000 toeschouwers was ontstaan) bleef steeds omhooggaan.
De interesse voor GAK buiten de stad werd weer groter, onder andere door enkele geslaagde bekercampagnes. Zo werd in 2019 als Regionalliga-club de halve finale van de ÖFB-Cup gehaald, na onder andere tweedeklassers Vorwärts Steyr en Kapfenberger SV en in de kwartfinale ook Bundesligaclub Austria Wien te hebben uitgeschakeld. Uiteindelijk werd men in hetzelfde seizoen kampioen in de Regionalliga Mitte, en promoveerde na zes opeenvolgende titels terug naar de 2. Bundesliga.
Terugkeer naar de Merkur-Arena
Vanaf dit moment was de weg terug naar de hoogste klasse het grote doel. De thuiswedstrijden moesten weer in het grote stadion Graz-Liebenau (sinds 2016 de Merkur-Arena) worden gespeeld, omdat verdere groei van het eigen stadion in het clubcentrum niet haalbaar bleek. Dit had tot gevolg dat het aantal toeschouwers verder kon groeien. Onder andere de twee stadsderby’s in de cup tegen Sturm Graz (in 2022 en 2023) werden voor een uitverkocht stadion gespeeld, en ook in de reguliere competitie werden recordcijfers voor de Oostenrijkse 2. Bundesliga gehaald. Uiteindelijk sloot men het seizoen 2023/24 als kampioen af, zodat men volgend seizoen voor het eerst sinds 17 jaar, en slechts 11 jaar na het voorlopige einde van GAK, terug op het hoogste niveau zal spelen.
Een feestelijke dag voor GAK
Mei 2024, een zonnige middag in de hoofdstad van de Steiermark. Op de Freiheitsplatz hebben zich honderden GAK-fans verzameld, klaar om in een gezamenlijke corteo naar het stadion te vertrekken. Uiteindelijk zullen er bijna 2.000 fans bij de mars doorheen de stad aansluiten. De capo’s slagen erin de positieve spanning gedurende het hele traject hoog te houden, steeds weer galmen de liederen door de straten van Graz. Een grote massa vuurwerk en een rustig optredende politie dragen bij aan een fantastische sfeer. Sturm-fans zijn nergens te bekennen, zodat het rustig blijft.
Nadat de corteo bij het stadion is aangekomen en de capo’s iedereen nog eens op scherp hebben gesteld, gaat iedereen het stadion in. Hoewel het niet helemaal uitverkocht is (de Nordkurve van Sturm blijft altijd gesloten als GAK thuis speelt), komen de bijna 9.000 toeschouwers dicht in de buurt van het record voor de 2. Bundesliga.
De wedstrijd en de viering
De sfeer is uitgelaten, reeds lang voor het begin van de wedstrijd wordt er gezongen en gaan de vlaggen de lucht in. De sfeeractie bij het opkomen van de ploegen heeft als thema “Everything is happening for a reason – it’s preparing you for bigger things” en toont op twee grote doeken de figuren van wrestling-ster The Undertaker en zijn collega Bearer, samen met grafstenen waarop de verschillende competities sinds de herstart genoteerd staan. Uiteindelijk verschijnt achter het logo van de 2. Bundesliga ook zo’n grafsteen, totdat alles in rook en vuur van bengaalse vuren en rookpotten verdwijnt.
Ook tijdens de hele wedstrijd blijft de sfeer goed en wordt er steeds weer vuurwerk afgestoken, vooral bij de gescoorde doelpunten. Het is een leuke wedstrijd om naar te kijken, die op een 4-2 score eindigt en de fantastische dag voor de fans van GAK perfect maakt. Als de kampioenentrofee aan de kapitein wordt overhandigd, loopt deze meteen naar de sector van de ultras om de trofee aan hen te overhandigen.
Een spannende toekomst
Later op de avond zijn de meeste GAK-fans teruggekeerd naar de Freiheitsplatz, waar met vuurwerk en drankjes de promotie nogmaals wordt gevierd. Ook de gehele spelerskern verschijnt en gaat op in de menigte. Pas tegen middernacht, als een hevig onweer opkomt, wordt het iets rustiger in de stad.
Het zal spannend worden om te volgen hoe de terugkeer van GAK in de Bundesliga zal verlopen, zowel op het veld als daarnaast, met tegenstanders zoals Rapid Wien, LASK of Austria Wien. En natuurlijk zal ook de stadsderby tegen SK Sturm in de schijnwerpers staan, ook al zal bij de eerste editie met thuisrecht van GAK het bezoekersvak leeg moeten blijven vanwege de ongeregeldheden bij de laatste cupwedstrijd. Tevens zullen de ultras hun gekozen Sector 22 (in de hoek) verlaten om iets meer naar de korte zijde achter het doel te verschuiven. Hoe dit naast de sportieve prestaties van de spelers op het veld invloed op de sfeer van de inmiddels als “Rotes Graz – Fankurve des Grazer AK” gezamenlijk optredende Kurve zal hebben, is alvast een reden om volgend seizoen Graz weer eens te bezoeken.
Dit gastartikel werd geschreven door Jürgen de Meester, die vaker voor In de Hekken op pad gaat in de buurt van Salzburg, maar bijvoorbeeld ook in Tirol.
