Treurigheid in een bizar stadion: Győr ETO

Hongaars landskampioen in 2013, twee jaar later aan de rand van de afgrond. De criminele eigenaar bracht Győr haar succes en ondergang in het absurde ETO Park Stadion. Győri szívvel!

Succes en overname

Győri Vagongyár ETO werd opgericht in 1904 en is bijna altijd actief geweest op het hoogste niveau van Hongarije. In honderd jaar is de clubnaam meer dan tien keer veranderd, dit waren vooral variaties op Győr Rába ETO en Győr ETO FC. In de jaren ‘60 won Győr haar eerste landstitel en mochten de groen-witten meedoen in de Europa Cup I. Het team versloeg Chemie Leipzig, Lokomotiv Sofia en de Amsterdammers van DWS. Pas in de halve finale legden de Hongaren het af tegen het sprankelende Benfica van Eusébio. Győr kon met trots terugkijken op haar eerste seizoen in Europa.

In 2001 besluit de Quaestor-groep Györ ETO FC en het stadion op te kopen. De Quaestor zijn een groep bedrijven die zich met van alles bezighouden, van onroerend goed en obligaties tot energie en financiële dienstverlening. De zakenman Csaba Tarsoly is het brein achter de Quaestor en wordt persoonlijk de eigenaar van de club. In 2013 is de bekroning daar wanneer Győr in eigen huis recordkampioen Ferencváros weet te verslaan, na een droogte van dertig jaar is de vierde landstitel eindelijk een feit. De kampioensdroom van Csaba Tarsoly is uitgekomen en de gemeente benoemt hem tot ereburger van de stad.

Fraudeur

Als het seizoen 2014/15 ten einde is vindt Győr zichzelf terug in de middenmoot van de competitie. Het noodlot slaat toe als de Quaestor-groep failliet gaat. Eigenaar Csaba Tarsoly komt na een onderzoek in voorarrest en wordt beschuldigd van fraude met obligaties en geldverduistering, twee jaar lang zit Tarsoly in voorlopige hechtenis. In 2018 maakt het gerechtshof bekend dat de Quaestor-groep vanaf 2007 een criminele organisatie heeft geleid om zoveel mogelijk geld te verduisteren. Op die manier hebben Tarsoly en zijn vrienden miljarden Forint gepakt.  Het proces dat tegen hem en tien medewerkers loopt is op basis van 77 miljard Forint. In Hongarije is dit het grootste economische strafproces ooit en anno 2023 is de zaak nog steeds aan de gang. 

Győr ETO FC heeft jarenlang een topcrimineel aan het roer gehad en de val van de Quaestor-groep betekent bijna haar einde. De club kan onmogelijk voldoen aan de licentie eisen, zit zonder sponsor en lijkt te gaan verdwijnen. Omdat de gemeente te hulp schiet mag Győr toch blijven voortbestaan. Er komt een reorganisatie en met enkel eigen jeugd mag het de derde divisie in, het is de eerste keer in dik vijftig jaar dat Győr niet meedoet op het hoogste niveau. Met dank aan meerdere oud-spelers die terugkomen wordt de tweede divisie in rap tempo bereikt, maar sinds 2017 is Győr een middenmoter die bungelt rond de tiende plek. De groen-witten komen niet in de buurt van promotie en dit seizoen is dat niet anders.

Middag in Győr

Het is woensdag 9 november als we afreizen naar de club die de laatste tien jaar zoveel heeft moeten doorstaan. Binnen anderhalf uur met de trein vanuit Budapest kom je in Győr, dat zich met 132.038 inwoners de zesde stad van het land mag noemen. De stad is relatief gezien welvarend en blinkt uit in de textiel- en machine-industrie. Automerk Audi heeft er bijvoorbeeld sinds 1993 een lucratieve fabriek staan die veel werk verschaft. Meer dan een miljoen automotoren zijn hier de afgelopen decennia geproduceerd. Het centrum van Győr is stijlvol en overzichtelijk, de gebouwen kenmerken zich met een schitterende (neo)barokke stijl en ontzettend veel monumenten. We zien het mooie stadhuis, de Karmelietenkerk bij de Rába rivier en het marktplein Széchenyi Tér. 

Absurd stadion

Als de avond valt is het tijd om naar het ETO Park Stadion te gaan. In dit excentrieke stadion speelt Győr ETO FC haar wedstrijden sinds 2008. Drie jaar eerder werd het oude, ronde Rába ETO Stadion met een capaciteit van 28.000 toeschouwers vervangen. Onder het bewind van de Quaestor-groep moest er een modern stadion komen en dus begon de bouw van het ETO Park. Op dit moment kunnen er 16.000 supporters in het stadion en men heeft bij de bouw gelijk gedacht aan uitbreidingsmogelijkheden om dit te verdubbelen. De hoeken van het stadion zijn vrij en de verwaarloosde noordzijde lijkt rijp voor de sloop. Gezien de staat van de club is zo’n uitbreiding echter mijlenver weg.

Het stadion ziet er bizar uit. Er zijn twee gigantische, losse tribunes die geflankeerd worden door een luxehotel op de korte zijde. ‘Eto Park Hotel’ staat met grote letters op het gebouw waar hotelkamers zicht hebben op de wedstrijd. Onder de hotelkamers bevindt zich een restaurant met een terras waar je pal neerkijkt op het uitvak. Omdat het hotel op de korte zijde nog niet genoeg commercie is staat er ook een kolossaal winkelcentrum achter de West-tribune. De Quaestor-groep ging maar al te duidelijk hand in hand met het commerciële oogpunt. 

Filmwaardig

Het is lang zoeken naar het loket voor de tickets en die vinden we uiteindelijk in een weggestopt hoekje. In een ijzeren container achter ramen van tralies zitten een paar vrouwen die over de kaartjes gaan. Met simpele steekwoorden en wat gebarentaal – de vrouwen kunnen geen Engels – betalen we contant €1.87 per ticket om binnen te komen. Pinnen in het ‘moderne’ ETO Park is niet mogelijk.

Er komen sinds het fiasco met de criminele eigenaar nog maar weinig mensen naar het ETO Park, de club heeft meestal zo’n duizend supporters in het stadion. Op deze koude woensdagavond zijn het er 803, waaronder drie uitsupporters van promovendus Mosonmagyaróvári TE. De drie supporters in het uitvak zien er komisch uit met de lege, indrukwekkende tribunes aan beide zijden en het luxehotel achter ze.   

Binnen bij de bovenverdieping van de ultras op de grote West-tribune zijn de muren mooi geverfd en versierd, Rond het kampioensjaar van 2013 zou het hier helemaal volstaan met supporters, nu is er niemand. Als we plaatsnemen op de tribune komt de wedstrijd in het koude, lege stadion over als een oefenpotje. Met het verhaal van Győr ETO FC in de gedachten zijn de uitgestorven gangen en tribunes een tragisch gezicht. Naarmate de wedstrijd voortkabbelt komt er toch een groepje ultras kijken. Het is een klein collectief dat vooral van zich laat horen in de eindfase als Mosonmagyaróvári de leiding heeft. De woede is groot bij het definitieve verlies en dat is maar al te hoorbaar in het verder stille ETO Park. 

Support nodig

In 2013 ben je landskampioen en twee jaar later sta je aan de rand van de afgrond. De eigenaar blijkt een topcrimineel die fortuinen heeft verduisterd en de club moet verder in de derde divisie. Menig supporter van Győr zal er verdriet om hebben gehad, toch heeft de club juist nu haar supporters hard nodig in het verlaten ETO Park. Een bizar stadion met twee mega tribunes, een hotel, raar uitvak, container loketten en winkelcentrum ernaast. Veel vreemder dan dit ga je het niet krijgen.

‘Győri szívvel’, ‘Csak az ETO’.