Direct in de eerste speelronde van het nieuwe Ekstraklasaseizoen wordt er afgetrapt met de derby van de provincie Neder-Silezië (Dolnośląskie). Dit is de strijd tussen Zagłębie Lubin en Śląsk Wrocław, de twee meest succesvolle clubs van het gebied. Het werd een vurig avondje in de Poolse stad Lubin. Zo brak het uitvak bijna uit en gooide het vuurwerk op de thuissupporters. Ook staken de ultras van Lubin shirtjes van Śląsk Wroclaw in de fik.
Stukje geschiedenis
Zagłębie Lubin is een Poolse voetbalclub die haar bestaan terugvindt in het jaar 1945, acht dagen na het einde van de Tweede Wereldoorlog. Door de vondst van koper in de mijnen (vandaar de bijnaam Miedziowi, de Koperen) wist de club een rijke sponsor te vinden en volgden enkele successen. Zagłębie Lubin is twee keer kampioen van Polen geworden en won eenmaal de Supercup. De laatste landstitel dateert uit het seizoen 2006/07, maar de club werd toen wel beschuldigd van corruptie. De bond eiste een degradatie naar de I Liga. Zagłębie Lubin ging daarop met succes in beroep en mocht alsnog blijven acteren op het hoogste niveau. De landstitel bleef ook staan.
In het kleine centrum van Lubin zijn veel gebouwen beklad met graffiti. Van normale huizen tot winkels en bouwvallen, geen enkele straat gaat voorbij zonder een stukje dat is aangetast. Soms uiterst artistiek, soms minder fraai. De gemeente heeft het hoofdplein zelf kleur gegeven door informatieborden te plaatsen met daarop de geschiedenis van de stad. Verder is er een groot overdekt winkelcentrum waarin de fanshop van de club zit.
Vervallenheid
Het Stadion Zagłębia Lubin is gebouwd in het jaar 2009, op de plek van het oude stadion. Met de nieuwe bouw werd de capaciteit met liefst de helft ingekrompen. Dit staat in verband met een afname in de populatie van de stad die sinds 1996 is ingezet. Vanaf de buitenkant ziet het stadion er veel ouder uit, maar dat komt vooral omdat men alles eromheen heeft laten verwaarlozen. Vervallen eettentjes, een krakkemikkige parkeerplaats en afgetakelde hekken vormen de weg naar het stadion. Pal naast het stadion ligt een spoor waar vele supporters overheen lopen vanuit de omliggende wijken. Dat er elk moment een trein aan kan komen lijkt weinig mensen iets uit te maken. Het ‘normale’ pad vanaf de centrumkant naar het stadion is eigenlijk geen pad, maar meer een stuk aarde en afgetrapt gras naast een autoweg.
Goede support
Lubin is aardig uitgelopen voor de strijd om de provincie. Het stadion is vier keer zo druk in vergelijking met mijn eerdere bezoek aan Zagłębie Lubin (tegen Stal Mielec). Omdat het aantal toegangspoorten zeer beperkt is worden er bijzonder lange rijen gevormd. Het scheelt maar weinig of ik mis de aftrap, ondanks dat ik een uur van tevoren bij het stadion aankwam.
Wrocław heeft dik een half miljoen meer inwoners dan Lubin en voetbalclub Śląsk Wrocław is de trots van de stad. Doorgaans heeft de legerclub een goede uitsupport mee door het land en maakt de harde kern vocaal veel geluid. Omdat ik het seizoen hiervoor alle thuisduels van Śląsk heb bezocht (op de openingswedstrijd na), besluit ik zo dicht mogelijk bij het uitvak plaats te nemen. Inmiddels ken ik de gebruikelijke chants wel aardig en heeft Śląsk mijn sympathie aardig gewonnen, ondanks dat de club een zeer teleurstellend seizoen kende en zelfs bijna degradeerde. En dat terwijl het nog zo mooi begon met kwalificatiewedstrijden voor de Conference League en een overwinning op kampioen Legia Warszawa.
Vijandige sfeer
De ultras van Zagłębie en Śląsk weten te imponeren in de eerste helft. Het gaat er vocaal zeer luid aan toe en de haat naar elkaar is voelbaar. De ultras van Śląsk kunnen eindelijk de tekst “Kurwa Zagłębie” uit volle borst schreeuwen, dit doen ze elke thuiswedstrijd in de Tarczyński Arena minimaal een aantal minuten. Bij de rust komen er vele vlaggen tevoorschijn en dat is bij Śląsk altijd het teken dat er pyro aan zit te komen.
Aan mijn rechterkant waren de uitsupporters en aan de linkerzijde kon een groepje supporters van Zagłębie zich niet langer beheersen om in te gaan op de haatdragende teksten. De eerste provocaties gaan van start en als de pyroshow begint, wordt er van alles onze kant op gegooid.
Supporters ontkomen maar net aan verwondingen en de lijn aan stewards deinst angstig naar achteren. Door het gooien van objecten vanuit het uitvak slaat de vlam in de pan. De provocaties gaan verder en de ultras van Śląsk Wrocław bestormen het hek. Met alle macht weet het uitvak bijna uit te breken door het hek deels af te breken en er overheen te klimmen. Nipt op tijd arriveert een stoet aan zwaarbewapende politie en het nodige traangas komt eraan te pas. Vervolgens kalmeert de situatie komen er extra blokkades tevoorschijn.
‘Wciąż jesteśmy tacy sami’
Als gevolg op de pyroshow van Śląsk, is het nu de beurt aan de thuisclub. Zagłębie Lubin begint met een enorm spandoek dat haast de hele korte zijde bedekt. In het midden van het doek zijn misdaaddossiers van de rechtbank afgebeeld. Onder het doek staat een citaat uit een Pools liedje van Maryla Rodowiczn. De boodschap van de harde kern is hiermee dat het niet uitmaakt hoe vaak de Lubin-ultras worden gepakt door de politie: ze zijn nog steeds hetzelfde.
Hierna volgt er een hele zee aan rode en gele fakkels wat zorgt voor een heerlijk zicht. Tegelijkertijd wordt er ook een waslijn aan Śląsk Wrocław-shirtjes verbrandt. Iets wat ook een gebruikelijk tafereel is bij de Kraków Derby. Vanuit het uitvak wordt hierop de leus ‘Kurwa Zagłębie‘ nogmaals minuten lang gescandeerd.
Zoals wel vaker bij Poolse derby’s ging het veel meer om de support op de tribunes dan om het voetbal op het veld. Op het veld was namelijk heel weinig spektakel te bespeuren. De derby eindigde opnieuw in nul tegen nul, dezelfde eindstand als in drie van de laatste vier Dolnośląskie edities. Voor de doelpunten en het spel hoef je niet naar de Neder-Silezië derby te komen, voor de support wel. Het nieuwe Ekstraklasaseizoen in Polen is afgetrapt!
