Balkan: Van de Sniper Tower tot een Kroatisch potje voetbal

Waar in Nederland en vele andere landen de minuten maar wegtikken, lijkt de tijd in Bosnië en Herzegovina stil te staan. Overal kogelgaten, vervallen gebouwen en street art. De derby van Mostar zou het hoogtepunt van het weekend worden, maar het stadje biedt veel meer indrukwekkende bezienswaardigheden. Voordat we een wedstrijd in Kroatië bezoeken, nemen we even snel een kijkje bij de Sniper Tower. Weg van het toerisme, terug in de tijd.

Bosnische oorlog

Rond de twintig graden, halverwege oktober. Hartstikke normaal in Mostar. Nog pratend over de derby van Mostar van gisteren, gaan we op de zondag weer de hort op met In de Hekken Travel. Vijf minuten lopen van ons hotel sta je al midden in het centrum van Mostar. Bijna meer toeristen dan oorspronkelijke bewoners, vooral bij de Stari Most, de bekende brug en de grootste toeristische trekpleister van de stad. Fraai is de passerelle wel!

Om te ontsnappen aan de mensenmassa zetten wij met vijf man koers richting Bulevar Revolucije, de straat die de stad in een Bosnisch en Kroatisch stuk verdeelde. Nóg noordelijker van de Bulevar Revolucije ligt de Sniper Tower. Het gebouw heeft al een indrukwekkende lay-out. Vóór de Bosnische oorlog nog een bank geweest, tijdens de oorlog door Kroaten en Serviërs ingenomen om als strategisch platform te gebruiken. Aangezien de Sniper Tower het hoogste gebouw van Mostar was, was het koek en ei om vanaf dat punt alles wat bewoog van een nekschot te voorzien. Zowat alle Bosniaken die voorbij liepen, werden genadeloos neergeknald. Die gedachten maken deze locatie dus extra luguber.

Sniper Tower

Een korte verkenning rondom het gebouw zorgt ervoor dat we bij een ‘ingangetje’ terecht komen. Een balk wordt als opstapje gebruikt om over een muur en een oud, roestig hekje te klimmen. Een grap over Hekkenhangen schiet door de adembenemende plek en het wrede verleden niet eens door onze gedachten. Korte en donkere gangenstelsels verwelkomen ons. Eigenlijk wil je gewoon elk hoekje van het gebouw bekijken. Maar aangezien we wat tijdsdruk hebben door de wedstrijd van vanmiddag, zoeken wij het snel hogerop. We lopen de trappen op en gaan steeds een verdieping hoger. Saillant detail: alle trappen hebben geen leuning meer. Dus in een dronken bui hoef je er zeer zeker niet te komen.

Op een gegeven moment bereiken we een gedeelte waarbij een prachtig panorama als decor dient. Nu zien we pas wat voor overzicht de schutters over de stad hadden. Wij zijn enerzijds stil door het fantastische uitzicht en anderzijds door de beelden die opdoemen uit het verleden. En dat terwijl we al die gebeurtenissen niet eens hebben meegemaakt. Maar in dit geval hoef je het niet zelf ervaren te hebben om er een beeld bij te hebben. Het inwonersaantal is vlak na de oorlog meer dan gehalveerd. Die gruwelijke feiten laten je niet koud.

Verder zijn er veel graffitiwerken te bewonderen in de toren. Velen met cryptische verwijzingen naar de oorlog. Met al deze indrukken verlaten we na flink wat minuten de Sniper Tower. Er worden weinig woorden uitgewisseld. Die komen later wel.

NK Neretva Metković

Na het bijzondere bezoek stappen we het busje in om naar de grens met Kroatië te karren. Een rit van bijna een uur brengt ons bij de grenscontrole. Een uur voelt als enkele minuten, want door de fabelachtige landschappen mijmer je zo weg.

Eenmaal Kroatië te hebben bereikt, zijn we in no time in Metković. Rust en lege straten geven ons de indruk alsof het Coronavirus het stadje in oktober al heeft geteisterd. Maar goed, wat wil je als je de marginaliteit van het voetbal opzoekt. Wie weet wat NK Neretva Metković ons te bieden heeft.

De club begon zo’n 100 jaar geleden onder de naam NK Narona. 6 jaar voor de eeuwwisseling veranderde de naam in NK Neretva, vernoemd naar de gelijknamige rivier die door Kroatië en vooral Bosnië en Herzegovina stroomt. In 2017 fuseerden zij met ONK Metković tot de club van vandaag. Zij zijn momenteel actief op het derde niveau van Kroatië. De hoogste competitie, die ze ooit hebben bereikt, is voorlopig nog niet in zicht dus.

Restaurant

Met een knorrende maag lopen we snel richting Igralište iza Vage, de thuisbasis van de plaatselijke NK. Op zoek naar de ingang en een vette hap, stuiten we op een restaurantje bij het stadion. Veel moderner dan het stadionnetje zelf. De eetgelegenheid heeft nog een verrassing in petto: een goed uitzicht vanaf de eettafels. De eerste helft wordt dan ook etend beleefd. Oudere supporters en wellicht enkele familieleden van de spelers maken ook gebruik van het terrasje op 1 hoog.

Leuke tweede helft

Tijdens de rust zoeken we een plekje uit in het stadion zelf. Met de zon op onze bolus weten we dat het hier prima te vertoeven is. De thuisclub zouden fanatieke supporters, genaamd The Blue White Killers, hebben. Deze zijn echter in geen velden of wegen te bekennen. Vooral locals zijn aanwezig, die op de vrije zondagmiddag even een pot voetbal willen kijken. Een aantal buurtbewoners bekijkt de wedstrijd vanaf het balkonnetje. Ook zij zien de uitploeg door middel van 2 prachtgoals uitlopen tot 1-3. Het sfeertje blijft hoe dan ook ontspannen en de wedstrijd wordt zakelijk uitgespeeld.

Na het laatste fluitsignaal lopen we dan ook direct naar ons busje om terug te keren naar Mostar. Een bijzondere dag vol unieke ervaringen. Ben je ooit in Zuid-Kroatië, dan is een bezoekje aan Mostar dus zeker de moeite waard. Andersom ook. Een mooie mix van cultuur, (tastbare) geschiedenis en voetbal zorgt ervoor dat je trip sowieso geslaagd zal zijn.