We spraken met: Fanzine de Rat

“De trips in kleiner comité, met avonturen met absurde hindernissen om het stadion te bereiken, waarvan je een poos later pas realiseert dat het een anekdote gaat worden die je over 30 jaar nog steeds glunderend staat te vertellen.”

In 1996 werd Fanzine de Rat opgericht met een papieren versie, die vandaag de dag ongeveer vijf keer per seizoen uitkomt. Ondertussen bestaan de Bredanaars al ruim twintig jaar en zijn zij één van de oudste fansite’s in Nederland. In die twintig jaar hebben ze met de club al genoeg meegemaakt. Van Europese wedstrijden tot aan noodlijdend NAC.

Ondanks dat het met NAC beter gaat, blijven ze overwegend kritisch richting de club. Bang dat de gebeurtenissen in het verleden, weer zullen plaatsvinden. We spraken Fanzine de Rat over hun oprichting, de kritische benadering richting de club, tofste awayday en hun heerlijke ouderwetse blad.

Stel jullie zelf even voor:

Wij zijn NAC Fanzine De Rat, de zelfbenoemd luis in de pels van de club. Een volledig onafhankelijk van de club opererende supportersplatform. Ons platform vervult een zogenaamde zeepkist functie, waarop iedere NAC liefhebber zijn zegje kan doen, in items, columns, reacties, zowel digitaal als op papier.

Hoelang bestaan jullie al?

Het Fanzine is in juli 1996 met de eerste papieren versie uitgekomen. Enkele maanden later, december 1996, volgde de digitale versie met www.derat.nl. Inmiddels bedraagt de oplage van de papieren uitgave ongeveer 700 stuks en het fanzine vliegt als het spreekwoordelijke warme broodje over de toonbank. Inmiddels zijn we aangekomen bij editie nummer 124. De reacties zijn veelal zeer positief. De Rat is een blad waarin actuele stukjes staan die geschreven zijn in begrijpelijke supporters-taal, zowel redactioneel als ingezonden bijdragen. De Rat trekt een uiteenlopend publiek: het blaaike is door de jaren heen zeer populair geworden onder sponsors, journalisten, uiteraard supporters en zelfs spelers.

Bron: Fanzine de Rat

Waarom zijn jullie met de site begonnen?

Ergens in 1996 was er een groep fanatieke NAC-supporters die de door NAC opgelegde censuur beu waren. Diverse kopstukken van de redacties van het programmaboekjes, De Tribune of de Geel-Zwart (kwartaalblad van de Supportersvereniging) sloegen de handen ineen en besloten om een blad te beginnen. Dit blad was niet zo maar een blad, het moest een fanzine worden dat in zijn geheel los stond van de club NAC en de supporters.

Hoe benaderen jullie de club? Kritisch? Puur voor het nieuws etc?

De Rat pretendeert niet de nummer 1 NAC-nieuwssite te zijn. Wij komen lang niet altijd als eerste met het laatste NAC nieuws. Maar als wij nieuws plaatsen, dan is dit wel correct en doorspekt van onze eigen kleur en achtergrond info. Onze meerwaarde ten opzichte van enkele ANP copy paste fansites is dat wij op basis van onze eigen uniek vergaarde info (dus buiten de gebaande mediakanalen om) een eigen geelzwarte nuance kunnen aanbrengen. En hierdoor een volledig andere duiding aan bepaalde nieuwtjes kunnen brengen. Daar waar andere fansites op haast soccernews-achtige wijze met clickbait berichten strooien over de laatste ‘transfergossips’ om maar meer views te genereren, menen wij gewoon lekker oud Bredaas ‘normaol te doen’, leunend op onze betrouwbare bronnen. Zo wisten wij vorig jaar twee dagen na het ontslag van de trainer al dat ze met Stijn Vreven aan het onderhandelen waren, terwijl andere (fan)sites nog steeds strooide met volledig uit de lucht gegrepen namen. Ook nu, terwijl half Breda wordt voorgehouden dat ze serieus met Michiel Kramer bezig zouden zijn, weten wij al welke spits en middenvelder ze een contract aanbieding hebben gedaan. Daarnaast willen wij ons onderscheiden met meer achtergronden, deskundige duiding over complexe dossiers zoals de stadionverkoop, de aandelenverhandelingen, de positie van de politiek en de dubieuze besluitvorming rond het opleggen van verplichte combi’s (we hebben supportersland aan het WOB-en gezet). We zien dat de betaalde krachten van de dagbladen onze artikelen regelmatig als basis gebruiken, of zelfs grotendeels kopiëren. Dat is voor ons een bevestiging dat we in een belangrijke behoefte voorzien.

[Foto via Pro Shots / Erik Pasman]

De manier waarop de redactie (in NAC-kringen beter bekend als De Ratdaxie) club benaderd is overwegend kritisch. We trachten dit op dezelfde wijze te doen, zoals we onze club ook op de tribune beleven. De taal van de tribune uit zich in , zoals wij dat noemen, impulsemotie. Als het goed is dan is het fantastisch, als het minder is dan is het volkomen kut. We kunnen daarentegen ook behoorlijk onverwachts uit de hoek komen. Zo wil het wel eens gebeuren dat we in de perioden van relatieve sportieve voorspoed een in onze ogen zijnd misstand met gestrekte benen aanvliegen. Terwijl het merendeel van de aanhang nog in de polonaise houding staat. Onze charges komen grotendeels vooruit uit een chronisch wantrouwen naar de clubleiding. In het verleden hebben we helaas te vaak gezien dat veel schadelijke ontwikkelingen door beleid van passanten zich op de achtergrond voltrekken op een moment dat het grote publiek is afgeleid door een polonaise als er weer een spaarzaam succesje is geboekt. Dat is juist het moment dat wij alert worden, een stapje uit de polonaise doen en vanaf de zijkant aanschouwen wat er werkelijk gebeurd. We drinken dan wel ontzettend veel bier, maar we hebben tegen wil en dank een geheugen van een olifant. Zodra wij history zich in negatieve zin zien repeaten, dan staan wij op. Niet gehinderd door de stront die we daardoor van onze eigen aanhang over ons uitgestrooid krijgen. Bereid om ons bij iedereen impopulair te maken en vervolgens na een aantal jaren, nadat blijkt dat we het weer bij het rechte eind hadden, hiervoor geen enkele credits te ontvangen.

Doen jullie buiten de site om dingen voor de club?

Onze Ratdaxieleden zijn in meerdere supportersorganen rond de club betrokken. De Clubraad, het officieel door de club erkende overlegorgaan dat gevraagd en ongevraagd advies geeft aan de club. Maar we zijn ook vertegenwoordigd in het bestuur van Stichting Breda Loco’s. Dat is de organisatie die zich al 16 jaar op meerdere manieren inzet voor de bevordering van de sfeer in het stadion. Ook bieden we steun aan andere organisaties rond de club, maar hebben in het verleden ook hand en spandiensten verleend op het kantoor en administratie van de club toen NAC weer eens in grote financiële en personele nood verkeerde.

Onderhouden jullie contact met de club en/of spelers van de club?

Uiteraard hebben we nauwe contacten met de diverse geledingen binnen de club. Directie, sponsoren, aandeelhouders, maar ook de diverse afdelingen zoals communicatie, commercie, facilitair, veiligheid en supporterszaken. Natuurlijk kennen we een aantal spelers persoonlijk, maar daar is de band aanmerkelijk minder hecht mee. Dat is voor ons ook geen doel. Wij zijn tenslotte supporter van de club, niet per definitie van de speler. Daar zit een wezenlijk verschil tussen.

[Foto via Pro Shots / Toin Damen]

In welk vak zitten jullie bij je club?

Onze Ratdaxieleden zitten verspreid over meerdere tribunes. We hebben seizoenkaarten op de B-side, Eretribune en Vak G. Dat we niet op dezelfde tribune zitten is voor ons totaal niet van belang. Onze bijdragen worden het voornamelijk buiten het stadion geleverd. Bovendien zien we elkaar als vrienden thuis en in de kroeg. En uiteraard bij alle uitwedstrijden in hetzelfde bezoekersvak.

Mooiste moment met de club?

Het zou voor de hand liggen dat we komen met onze Europese trips naar Newcastle (2003), Armenië, Polen en Spanje (2009). Of de promoties in 1993, 2000 en recentelijk in 2017. De sportieve hoogtepunten in de recentelijke NAC-historie. Maar wellicht vreemd genoeg koesteren we de meest warme gevoelens aan de momenten dat het uitermate beroerd ging met de club. Dat bereikte in 2011 een hoogtepunt toen de financiers als tegenprestatie voor hun kapitaalinjectie van de supporters verlangden dat ze €400.000,- gingen ophalen. Samen met de Clubraad, Supportersvereniging, NAC Museum en enkele losse krachten pakten de leden van Fanzine De Rat direct de handschoen op om de rest van de aanhang te mobiliseren. Er werd in zeer korte tijd een organisatie uit de grond gestampt die met talloze acties in een haast onmogelijk korte periode ruim drieënhalve ton bijeen rijfden. In die week groeide er binnen de gehele NAC aanhang een haast magisch gevoel van eenheid en onverzettelijkheid, waar we regelmatig met weemoed op terugkijken. Het hoogtepunt van deze weken vormde het zogenaamde GeelZwarte Weekend, waarin we in het stadion een 72-uur durende nonstop radio show hadden in het GeelZwarte Huis, waarin 3 DJ’s in zaten opgesloten. Een gigantisch feest, wellicht ook wel tekenend voor de NAC aanhang, van iedere nood een deugd proberen te maken.

Wat vinden jullie de tofste awayday?

De tofste awaydays zitten hem niet per definitie in de massaliteit van de uittochten waar we graag de iconische foto`s van maken en waar we later over kunnen pochen met hoeveel man we wel niet waren. Nee, veel vaker nog zit de schoonheid hem juist in de kleine avonturen. Alleen al om die reden hebben we wel eens heimwee naar de Jupiler League. De uitwedstrijden die niet verlopen zoals je vooraf verwachtte, de leuke en oprecht toffe ontmoetingen met supporters van andere clubs die je spontaan uitnodigen in hun home. De trips in kleiner comité, met avonturen met absurde hindernissen om het stadion te bereiken, waarvan je een poos later pas realiseert dat het een anekdote gaat worden die je over 30 jaar nog steeds glunderend staat te vertellen. Dat zijn dus geen volle uitvakken in De Kuip of Arena, maar de reisjes met 12 man naar Armenië, dat biertje in de Blokhut van FC Emmen, pissen in het mais van Achilles’29. Wij koesteren die ogenschijnlijk kleine dingen.

Een foto van jullie supporters die iedereen moet hebben gezien:

Maandagmiddag 29 mei 2017 op de Grote Markt in Breda. Terwijl de rest van Nederland braaf aan het werk is of in de schoolbanken zit, moeten alle toegangswegen naar het plein voor het Bredase stadhuis worden geblokkeerd. NAC is namelijk terug in de Eredivisie en daar moet op gedronken worden!

Wat willen jullie verder nog kwijt? Iets actueels o.i.d.

We zijn trots op het feit dat wij het oudste nog bestaande papieren fanzine van Nederland zijn. Hiermee hopen we andere fanzines in Nederland te kunnen inspireren om dit medium zo lang mogelijk in leven te houden, zonder daarbij de eigen identiteit te verliezen. Het is namelijk heel verleidelijk om trendy met de tijd mee te gaan en de nieuwe behoeftes van het publiek te beantwoorden in plaats van zelf behoefte te creëren. Tegen de trend in lukt het ons om dit uitstervende papieren medium voort te zetten en kunnen zelfs weer de laatste twee jaar iedere uitgave de oplage verhogen. En dat door gewoon helemaal oldskool te blijven. Geen kleurplaatjes, geen glossy cover. Gewoon rauw, pure zwart op wit gedrukte Taal van de Tribune, omhuld met een gele kaft en twee nietjes er doorheen. Love it.

Waarop kunnen de lezers jullie volgen?

Fanzine De Rat is online te volgen op www.derat.nl, op Twitter en op Facebook. De papieren uitgave van De Rat komt minimaal vijf keer per seizoen uit en is voorafgaand aan de wedstrijd voor €2,- te verkrijgen op de hoeken van het Rat Verlegh Stadion. Tevens zijn wij op de radio bezig aan ons vijfde seizoen van #NACpraat Radio, wekelijks een uurtje op donderdag vanaf 20.00 uur op de lokale zender BredaNu Radio, online te beluisteren.

Welke fansite wordt hierna aan het woord gesteld en waarom?

Graag zien wij Sparta Fanzine `In The Winning Mood` aan het woord. De Spartanen waren voor zover wij weten de eersten in Nederland met een voetbalclub gerelateerd fanzine. Helaas hebben zij geen papieren uitgave meer, maar zijn ze op het internet nog steeds zeer toonaangevend. …….en Sparta is de club van Rotterdam!! 😉

Dit is een verhaal uit de serie We spraken met. Klik hier voor alle verhalen van deze serie.