Veranderen fantokens de manier waarop voetbalsupporters geld uitgeven?

Misschien lijkt het een onwaarschijnlijke combinatie: voetbal en cryptocurrency. Toch kiezen steeds meer voetbalclubs ervoor om hun eigen cryptomunt uit te geven. Dat is bijvoorbeeld het geval voor een aantal grote namen, zoals FC Barcelona, Paris Saint-Germain en AC Milan. Maar ook kleinere clubs, zoals Fortuna Sittard, zien er voordelen in.  

Cryptocurrency kan snel stijgen of dalen in waarde, afhankelijk van een aantal factoren. Zo bracht de Limburgse club in eerste instantie 100.000 munten uit, die fans voor €1,50 konden kopen. In november was de munt zelfs €3 waard, maar een paar maanden later, in augustus 2022, was de waarde nog maar 60 cent. Daarom kan het handig zijn voor voetbalfans die fantokens bemachtigen om een betrouwbare crypto app op de telefoon te installeren. Op die manier ben je altijd op de hoogte van koerswisselingen, en kun je makkelijk coins van je favoriete voetbalclubs kopen.

Maar waar dienen fantokens eigenlijk toe? En hoe veranderen ze hoe de voetbalwereld werkt?

Nieuwe inkomstenbronnen

Voetbaltokens werden vooral populair tijdens de corona pandemie, toen veel voetbalclubs in financiële moeilijkheden kwamen. Dit was bijvoorbeeld het geval voor FC Barcelona, dat zo goed als failliet was. In 2022 veilde de club een NFT van een Johan Cruijff-goal voor maar liefst €677.000.

Niet alleen het verkopen van cryptomunten kan clubs geld opleveren. Ook steeds meer cryptobedrijven sponsoren het betaald voetbal. Zo werd Crypto.com de officiële sponsor van de UEFA Champions League, en sloot Kraken een deal met Tottenham Hotspur. Het Belgische Club Brugge ging in zee met Blox, en kreeg het geld zelfs uitbetaald in Bitcoin.

Exclusieve voordelen voor fans

Voor voetbalclubs is er dus een duidelijk voordeel: het levert extra inkomsten op, en het kan een uitkomst bieden wanneer zij in financiële moeilijkheden verkeren. Maar waarom zou je als fan een token kopen? De cryptomunten kunnen bijvoorbeeld gebruikt worden voor ticketaankopen, exclusieve contenttoegang, merchandisetransacties en fanbetrokkenheidsinitiatieven. Ook kunnen eigenaren van deze tokens soms inspraak krijgen in sommige beslissingen van de club, waardoor het de loyaliteit van fans kan vergroten.

Daarnaast profiteren fans niet alleen van exclusieve voordelen, maar het is in principe ook mogelijk om in voetbaltokens te handelen. Een goed voorbeeld is de fantoken van Paris Saint-Germain. Deze coin was oorspronkelijk €5 waard, maar nadat de Franse voetbalclub Lionel Messi binnen wist te halen, steeg de munt enorm in waarde. Toch lijkt dit meer uitzondering dan regel.

Binnenkort een FIFA-token?

Of fantokens een blijvertje zijn valt nog te bezien, maar het feit dat ook FIFA onderzoekt of het een eigen munt kan uitgeven lijkt aan te tonen van wel. Het heeft zeker een aantal voordelen voor de wereldwijde organisatie:

• Een verbeterde betrokkenheid van fans: een FIFA-token zou betekenen dat fans deel kunnen nemen aan het stemmen voor prijzen, invloed kunnen uitoefenen op kleine toernooibeslissingen of toegang kunnen krijgen tot exclusieve content.
• Makkelijkere transacties: FIFA heeft veel te maken met internationale betalingen, en crypto kan hierbij een uitkomst bieden. Het kan namelijk erg duur zijn om internationale transacties uit te voeren via een traditionele bank, zeker wanneer er verschillende valuta bij komen kijken. Als iedereen met dezelfde cryptomunt betaalt, en er geen bank bij aan te pas komt, heb je dit probleem niet.
• Meer inkomsten: een eigen token zou kunnen zorgen voor extra inkomsten voor de voetbalbond, bijvoorbeeld door het aanbieden van op NFT’s gebaseerde verzamelobjecten, digitale lidmaatschappen en tokenized ervaringen.
• Extra veiligheid: de blockchaintechnologie achter crypto heeft de reputatie erg veilig te zijn, waardoor betalingen voor tickets en merchandise minder fraudegevoelig worden.

Zijn er ook nadelen?

Toch zijn er niet alleen maar voordelen. Zo hebben veel landen regelgeving als het gaat om crypto. Binnen de Europese Unie geldt sinds kort bijvoorbeeld Markets in Crypto Assets Regulation (MiCA). FIFA zou deze regelgeving in veel verschillende landen goed moeten kennen om op een legale manier een eigen token uit te kunnen brengen.

Daarbij moet er niet alleen gedacht worden aan financiële regelgeving, maar ook aan milieuwetgeving. Blockchainnetwerken worden vaak bekritiseerd vanwege hun impact op het milieu, dus moeten clubs die zich wagen aan een token ook denken aan een duurzaamheidsstrategie.

Daarnaast is het ook niet zonder risico om bijvoorbeeld een sponspordeal aan te gaan en in crypto betaald te worden. Deze valuta zijn namelijk erg volatiel, en kunnen snel veel waarde verliezen. Dit kan opgelost worden door ontvangen bedragen meteen om te zetten naar euro’s, maar de kans dat het uitgeven van een eigen cryptomunt financiële risico’s met zich meebrengt voor zowel clubs als supporters is zeer zeker aanwezig.  

Tot slot is er ook juridisch nog veel onduidelijk. Dek je je in een contract in tegen de mogelijkheid dat je een betaling in crypto ontvangt van een sponsor, net voordat de koers crasht? En wat zijn fantokens eigenlijk precies voor de wet? Welke rechten hebben supporters die deze cryptomunten besluiten te kopen? Crypto is nog relatief nieuw, dus er is nog geen wetgeving op dit gebied. Dit maakt dat er, ondanks een aantal duidelijke voordelen voor voetbalclubs, ook nogal wat contractuele uitdagingen aan kleven.