Spektakel bij de derby van LA; Amerikaanse ultras in topvorm
De laatste jaren komen er langzaamaan af en toe toch wat mooie beelden binnendruppelen van supporters uit de Verenigde Staten. Voor diegene die verder willen kijken dan de ‘hilarische’ beelden vol plastic supporters. Begint de Verenigde Staten een supporterscultuur te ontwikkelen? Geen betere plek om die proef op de som te nemen dan tijdens een van de twee stadsderby’s die het land rijk is. De strijd om de op-een-na grootste stad van Amerika: Los Angeles.
Dat er de kans is om die wedstrijd te bezoeken is een gelukje. Eigenlijk zou de wedstrijd tussen de LA clubs in de Rose Bowl de openingswedstrijd van het seizoen zijn. Tegen alle verwachtingen in begon het echter gigantisch te regenen in het normaal zo zonnige LA waardoor de Rose Bowl blank kwam te staan. De derby viel in het water. Als nieuwe datum werd gekozen voor 4th of July. De nationale feestdag van Amerika en tevens toevallig tijdens mijn bezoek aan LA. Genoeg reden dus om met enthousiasme uit te kijken naar de stadsderby van de Angel City.
El Tráfico
Tussen 2005 en 2014 werd er ook al een Los Angeles derby gespeeld tussen LA Galaxy en Chivas USA. Die laatstgenoemde zusterclub van de Mexicaanse gigant ging failliet en de licentie werd overgenomen door LAFC. In 2018 wordt voor het eerst de nieuwe LA derby gespeeld. Inmiddels staat alweer de twintigste editie voor de deur van de wedstrijd die inmiddels in de media de bijnaam El Tráfico heeft gekregen – vanwege de gigantische verkeersopstoppingen in Los Angeles.
De derby is in die paar jaar van bestaan in rap tempo uitgegroeid tot de grootste stadsderby van de Verenigde Staten (de enige concurrentie komt dan ook uit New York). Hierbij kennen beide club, maar met name LAFC, veel supporters met een Latijns-Amerikaanse achtergrond. Waar LA Galaxy wat meer gericht is op de bovenklasse met duurdere ticketprijzen, heeft LAFC juist veel meer volkse supporters. Qua sfeer zijn de ultras van LAFC haar rivaal de Galaxy ruim voorbij geschoten.
Taco’s en Quesdilla’s
Bijkomend voordeel aan het feit dat de LA derby gespeeld wordt op de feestdag nationale feestdag: vrijwel iedereen is vandaag vrij. Hierdoor begint de wedstrijdervaring al rond een uur of twee in de middag wanneer alle supporters op de grasvelden rondom de Rose Bowl verzamelen voor een Tailgate. Dit betekent dat er veel gedronken gaat worden en minimaal net zo veel vlees gaat worden gegrild. Vanwege de vele Mexicaanse invloeden is er vandaag over het kwaliteit van dat eten niks te klagen. Veel vlees, bonen en rijst in de vorm van burrito’s, taco’s en quesedilla’s.
Gezien ik vandaag te gast ben bij de ultras van LAFC heb ik over aanvoer niks te klagen. Constant wordt me nieuw drinken overhandigd of borden met eten voorbereid. Als een koning leef ik naar de naderende derby toe. Tussen de duizenden supporters die al rondom het stadion aan het eten en drinken zijn hangt sowieso een relaxte sfeer. LAFC en LA Galaxy lopen vrij door elkaar heen. Iets verder lopen een vader (LAFC shirt van Mexicaan Carlos Vela) en zoon (LA Galaxy shirt van Mexicaan Chicarito) naast elkaar. De derby mag dan wel leven, de rivaliteit is voor de wedstrijd nog gemoedelijk.
Fuck the Galaxy
Zo’n twee uur voor de aftrap komt het geheel bij LAFC in beweging. De spullen worden opgeruimd en de verscheidende ultrasgroepen verzamelen bij een parkeerplaats op een paar honderd meter van het stadion. Hier nemen alle supporters plaats achter een groot LAFC spandoek. Met de nodige shooters en gele en zwarte rookpotten wordt vervolgens het startsein voor de tocht gegeven. Honderden supporters beginnen aan de wandeling richting de Rose Bowl.
Dit gaat al gelijk gepaard met het nodige gezang. Onder leiding van 6 verschillende capo’s, waaronder ook twee vrouwelijke, wordt het ene na het andere nummer ingezet. Langs de weg weten veel mensen niet wat ze meemaken en er wordt veelvuldig gefilmd. Ook ik ben lichtelijk verbaasd om eerlijk te zijn. Zowel qua aantal as qua volume is deze corteo aanzienlijk beter dan ik op voorhand verwacht had. Als het stadion bijna bereikt is en ook supporters van de tegenstanders steeds zichtbaarder worden klinkt er vanuit alle honderden kelen dezelfde tekst: FUCK THE GALAXY!
3252
Ook binnen is het anderhalf uur voor de aftrap al veel luider en gekker dan verwacht. De onderste ring van de Rose Bowl zit aan de ene zijde al bijna volledig gevuld met de ultras van LAFC. De capo’s hebben zich verdeeld over de verschillende vakken. De fanatieke supporters bij LAFC opereren onder de paruplanaam 3252. Een verwijzing naar de capaciteit van de Noordtribune in hun eigen stadion. De 3252 bestaat uit negen verschillende groepen, waarvan de District 9 Ultras de meest bekende zijn. De anderr groepen zijn de Black Army, Cuervos, Expo Originals, TSG, The Krew, Lucky’s, Los Angelinos Originales en de Empire Boys. Samen vertegenwoordigen ze vandaag duizenden fanatieke supporters.
Ook bij de overkant, de Galaxy-zijde, is het fanatieke deel van de tribune al goed gevuld. Er wordt veel gezwaaid met geel-wit-blauwe vlaggen en het volume is hier ook al aardig, alhoewel wat minder dan aan de overkant. De heersende groep op deze tribune is de Angel City Brigade, terwijl bovenin nog een groepje staat dat zichzelf de LA Riot Squad noemt. Hoogtepunt voor de wedstrijd is de huldiging van een prijswinnend jeugdteam met leuke interactie tussen de spelers en de supporters. Maar ook bij de Galaxy gaat het er harder aan toe dan verwacht, waardoor de derby nog voor het eerste fluitsignaal al de verwachtingen heeft overtroffen.
De Rose Bowl
Het is allemaal nog des te meer speciaal door het stadion waar de wedstrijd gespeeld wordt. De gigantische Rose Bowl kent geen verschillende ringen waardoor het van beneden op één grote steile tribune lijkt. Tel daar nog het gebrek aan een dank en de mooie ronde vorm bij op en je hebt een heerlijke betonnen bak. Het zou zo maar het Nationale stadion kunnen zijn in een Zuid-Amerikaans land; en dat is een compliment! Dat het de allereerste LA derby is in dit stadion maakt het nog extra speciaal.
Dit unicum is te danken aan de gekke speelschema’s in het Amerikaanse voetbal. Daardoor spelen de clubs dit seizoen driemaal de derby. Eenmaal thuis bij Galaxy, eenmaal bij LAFC en eenmaal op een terrein naar keuze van de Galaxy. Zij kozen er voor om geschiedenis te schrijven met de eerste LA derby in de Rose Bowl. Een stadion bomvol Amerikaanse geschiedenis. Vijf Superbowls, een finale van de Olympische Spelen en de finale van het WK 1994. Er zijn maar weinig stadion wereldwijd die met zo’n resumé kunnen pronken. Vandaag wordt er nog een nieuw stukje voetbalgeschiedenis aan dit lijstje toegevoegd. Met meer dan 82.000 supporters op de tribune breken LA Galaxy en LAFC.
Gescheurde tifo
Uit die 82.000 kelen klinkt voorafgaand aan het eerste balcontact dan ook het volkslied. Patriottistisch zijn ze namelijk wel in Amerika, zeker op een dag als vandaag. Bij LA Galaxy rollen ze vervolgens een groot spandoek. Het is een verwijzing naar de wedstrijd van vandaag in de Rose Bowl en de geschiedenis van LA Galaxy. Helaas scheurt het doek bij het uitrollen zowel linksonder als rechtsboven. Goedmakertje zijn de witte rookpotten die vanonder het doek worden afgestoken.
Dan is het tijd voor het begin van alweer de dertigste editie van de LA derby. Behalve op het veld is er ook op de tribune vandaag sprake van een eerlijke strijd. Waar de derby normaal geplaagd wordt door te kleine uitvakken is er vandaag in de Rose Bowl sprake van praktisch een 50/50 verdeling. Als er al één club numeriek in het voordeel is dan zijn het wel de ‘bezoekers’ van LAFC. Door dit alles heeft de wedstrijd een beetje de allure van een finale.
Dat heeft het op de tribunes zelf ook, want de sfeer is fantastisch. De invloeden vanuit Midden-Amerika zijn hierbij duidelijk zichtbaar en hoorbaar. Veel liedjes zijn grotendeels in het Spaans en anders wordt er veel “dale dale” bij gebruikt. Ook blijft de muzikale begeleiding niet beperkt tot een trommel, maar zijn er verschillende soorten trommels als een soort miniband. De capo’s vooraan houden strak onder controle welke nummers er worden gezongen en hoe lang deze blijven duren. Het voelt allemaal totaal niet plastic aan, de passie komt juist oprecht over. Het eerste halfuur vliegt op deze manier voorbij. Continu is er wel ergens wat te zien en het geluid is echt verrassend spectaculair.
Vrouwen en kinderen
Na een halfuur spelen is het feest aan de witte zijde van het stadion. Tyler Boyd zet de Galaxy op voorsprong. Een grote verrassing, want LA Galaxy staat op de een-na laatste plek in de Western Conference, terwijl LAFC tot voor kort nog koploper was. Dat alles geldt echter niet in een derby. Dan vliegt vaak alle logica uit het raam en kan ineens van alles gebeuren. Als er maar gestreden wordt. Bij LAFC zingen ze ondanks de achterstand stug door, terwijl aan de overkant nog wat rook wordt gecreëerd.
Het duurt bijna een uur spelen totdat de moeite en inspanningen van de supporters worden beloond. De verdedigende middenvelder Ilie Sanchez brengt black&gold op gelijke hoogte. Het vreugdebier vliegt over de tribune en supporters vallen elkaar in de armen. Vanaf dit doelpunt gaat het gas er weer extra op en supporters die stiller werden door het scoreverloop sluiten nu weer aan bij de altijd zingende ultras. Het resultaat is een fantastische muur aan geluid.
Mooi hierbij is ook de rol van het gezin in het behalen van deze geweldige sfeer. Waar het fanatiek supporten van een voetbalclub in Nederland vrijwel exclusief een feestje is voor jongens en mannen van tussen de 16 en 30, zie je hier op de tribune veel volledige gezinnen. Mannen van 40/50 zingen uit volle borst mee, kinderen op de schouders van hun vader of moeder klappen de handen stuk en de vrouwen behoren tot de fanatiekste supporters op de tribune. Hierin loopt LAFC in ieder geval al mijlenver voor op de Nederlandse supporterscultuur.
4th of July
Op het veld golft het spel constant heen en weer en een gelijkspel lijkt het meest eerlijke resultaat. Daar denkt publiekslieveling en voormalig Barcelona-middenvelder Riqui Puig wel anders over. De Spanjaard zet LA Galaxy een kwartier voor het einde wederom op een verrassende voorsprong. Aan het afsteken van rookpotten lijkt bij Galaxy-zijde nu geen einde meer te komen. De overwinning komt – op een afgekeurde goal van LAFC na – niet meer in gevaar. LA Galaxy wint de El Tráfico nummer 30.
Bij LAFC worden de spelers nog wel even bedankt, waarna het stadion in rap tempo leeg loopt. Iedereen wil zo snel mogelijk aansluiten bij het verkeersinfarct rondom het stadion of een beter zicht krijgen op de vuurwerkshow. Bij LA Galaxy kan de 4th of July vuurwerkshow ze gestolen worden. Het overwinningsfeestje is nog altijd gaande in volle glorie wanneer de eerste vuurpijlen de lucht van wat kleur voorzien. Tegen de sportieve verwachting in de derby in de Rose Bowl winnen op 4th of July. Een betere dag is er niet denkbaar voor de aanhang van Los Angeles Galaxy.
Terwijl de vuurwerkshow nog minutenlang door knalt verlaat ik het stadion en maak de balans op van een indrukwekkende ervaring. Ik heb inmiddels derby’s gezien in bijna 25 Europese landen en deze in Amerika deed niks onder voor een groot aantal van die wedstrijden. Qua geluid kan vrijwel niemand in Nederland zich meten met LAFC. De tijden waarin we met zijn allen in Europa lachen om soccer lijken voorbij. De Amerikaanse supporterswereld is in rap tempo in opkomst. Met deze derby van LA in een fantastische atmosfeer met meer dan 80.000 supporters op de tribune als voorlopig hoogtepunt. De LA derby is een échte topwedstrijd.
