Voor de meeste toeristen staat Athene vooral bekend als een historische trekpleister in de zon. Zeker geen onterechte reputatie voor de stad met onder meer het Akropolis en talloze andere historische monumenten die terugverwijzen naar de tijd dat Griekenland het centrum van de wereld was. Maar tegelijkertijd is de hoofdstad van Griekenland een rauwe locatie vol nauwe straatjes en vuige wijken. Én bomvol graffiti; er is vrijwel geen plek in de stad die niet is ondergeverfd, -gespoten of -getekend. Dan kunnen kunstwerken van Gate 13 van Panathinaikos en R21 van AEK natuurlijk niet ontbreken. Want voetbal leeft in Athene gigantisch.
The eternal enemies
De stad heeft dan ook de drie succesvolste clubs van het land in Olympiakos, Panathinaikos en AEK. Slechts zeven keer in de gehele Griekse voetbalgeschiedenis ging het kampioenschap naar een club van buiten de hoofdstad. Twee eerstgenoemde zijn de meest succesvolle van het land en de onderlinge wedstrijd – the derby of the eternal enemies – is daardoor dé klassieker van Griekenland. Op bijna alle “best of” lijstjes scoort deze derby een plaats in de top 10 of top 15 wereldwijd. Door de jaren heen is het regelmatig tot gewelddadige ontmoetingen gekomen tussen beide supportersgroepen, waarbij het niet altijd beperkt blijft tot slechts gewonden…
Pepperspray
De derby tegen Olympiakos van vandaag is daarom dus extra belangrijk. Dit wordt een van de eerste echte meetmomenten voor de kampioenaspiraties van Panathinaikos. Voor de wedstrijd worden de spelers daarom nog maar eens extra op scherp gezet. Honderden supporters staan klaar voor het hotel waar de spelers de spelersbus in gaan. Dichterbij het stadion, waar honderden politie-agenten de dienst uitmaken, wordt de spelersbus van Olympiakos minder hartig ontvangen met gefluit, middelvingers en enkele flesjes uit elk straatje. Op sommige straathoeken vliegt de pepperspray door de lucht met een gemak alsof het water is op een hete zomerdag. Misschien onnodig om te zeggen, maar uitsupporters zijn vandaag (zoals bij alle risico-wedstrijden in Griekenland) niet toegestaan.
Als we dan toch een klacht mogen geven over het stadion, dan is het over de persplaatsen. Omdat de wedstrijd al tijdenlang was uitverkocht waren we afhankelijk van een perskaart voor de aanwezigheid vandaag. Op het veld bleek niet mogelijk; toegang tot de perstribune nog net wel. Helaas zitten de persplaatsen achter een grote glazen wand waardoor foto’s maken onmogelijk wordt. Gelukkig zijn wij niet voor één gat te vangen en na lang zoeken vinden we een plekje naast de persboxen, achter de hekken en onder de trap, waar het zicht op Gate 13 gelukkig wel aanwezig is. Alles voor de plaatjes!
Our flame never dies
Nog voor de aftrap is het geluid al werkelijk waar oorverdovend. Als één man (vermoedelijk supporter of oud-speler) het veld opkomt om de boel op te jutten gaat het er even zo hard aan toe dat ik betwijfel of dit goed is voor de trommelvliezen. Niet alleen de tribune van Gate 13, maar het gehele stadion zingt alsof haar leven ervan afhangt. Zoveel massale passie ga je simpelweg maar in heel weinig landen wereldwijd vinden. De Grieken maken hun reputatie als een passievol volk nu al volledig waar.
Bij de opkomst is het tijd om een andere reputatie van de Griekse supporters te bevestigen. Die van een van de pyrokoningen van Europa. Als de spelers het veld opkomen is het wachten op een vuurzee. Zodra het sissen van de eerste ontstoken fakkels te horen is, is er geen houden meer aan op het vak van Gate 13. Als je niet beter zou weten zou je denken dat iedere persoon vuurwerk bij zich heeft. Fakkels, strobo’s en shooters gaan er in hoog tempo doorheen om zo samen tot een fantastische pyroshow te komen. “Our flame never dies” staat er op een spandoek voor het vak. Een redelijk terecht statement al zeggen we het zelf!
Gate 13
Ondanks dat ik naar circa 20% van het veld kijk, zou ik voor geen goud teruggaan naar de plek in de persbox achter het glas. Gate 13 verdient het om van dichtbij gezien en gehoord te worden. Om dan vrijwillig achter een raam te gaan zitten tientallen meters verderop is als masturberen met een condoom om. De hele helft lang wordt er keihard uit volle borst gezongen. Bij elke scheidsrechtersbeslissing die niet de juiste kant op valt klinkt een striemend fluitconcert en elke bal over de middenlijn zorgt ervoor dat het hele stadion opspringt. Ook gaat er regelmatig nog wat vuurwerk af tijdens de wedstrijd.
Live to resist
In de tweede helft verschijnen er twee spandoeken op het vak. “Born to obey” in de kleuren van Olympiakos en “Live to resist” in de kleuren van Panathinaikos. Samen met een groter doek waarbij de supporters van Olympiakos worden weggezet als volgzame slaafjes is de boodschap verder wel duidelijk. Deze sfeeractie wordt gevolgd door een kleurrijke pyroshow met verschillende tinten strobo’s en fakkels. Het blijft verder niet bij deze pyroshow, het bomvolle vak met constant tientallen zwaaivlaggen wordt tijdens de tweede helft nog meerdere malen verwarmd met meerdere fakkels.
Ondertussen zien we iets meer van het spel. Alsof het gejuich nog niet genoeg indicatie zou vormen, kunnen we danzij de kantwisseling in de tweede helft tenminste zien als Panathunaikos zou scoren. Iets wat niet geldt voor de bezoekers. Dit merken we in de 93e minuut wanneer de keeper van Panathinaikos besluit om mee naar voren te gaan. Redelijk gek bij een 0-0 stand lijkt ons meteen. Een snelle blik op de mobiel leert dan ook dat het 8 minuten eerder 0-1 is geworden voor Olympiakos. 80% van het veld niet kunnen zien heeft dus ook haar nadelen. Het verklaart gelijk de pyroshow enkele minuten eerder. Nu er niks bewaard lijkt te hoeven worden voor een overwinning of gelijkspel, kun je het net zo goed gewoon afsteken.
Gekkenhuis
De supporters van Panathinaikos gaan intussen ook compleet los en alles wat met Olympiakos te maken heeft kan rekenen op een regen aan vuurwerpen. Volledige flessen worden naar de hoofden van bestuurders geslingerd. In het vak waarboven wij staan wordt ingegrepen met een flinke wolk traangas. Terwijl de supporters met tranende ogen en brandende longen doorgaan met schelden, wordt op het veld langzaamaan de orde hersteld. Zoiets als dit hebben we eigenlijk nog niet vaak meegemaakt, wat een gekkenhuis!
Xxxxx gele kaarten en xxxx minuten verder staat de speler van Panathinaikos dan eindelijk achter de bal om vanaf elf meter verlossing te brengen. Hij twijfelt niet en schiet de bal feilloos binnen om vervolgens meteen richting Gate 13 te rennen. De scheids fluit direct af. Panathinaikos is nog steeds ongeslagen en een derbyverlies is voorkomen. Terwijl de supporters uitzinnig in de hekken hangen gaan er wederom tientallen fakkels af. Iedereen in het stadion voelt het belang van dit resultaat. De supporters van Panathinaikos mogen langzaamaan weer gaan dromen over een nieuw kampioenschap. Wat een gekkenhuis zou dat toch veroorzaken…