Hoe een steenrijke ondernemer AGOVV redt van de gemeente
Bij alle profclubs die niet meer bestaan, zit er nog altijd veel pijn en een hang naar het verleden. Dat zijn de verhalen die schrijver Martijn Schwillens optekent in zijn boek ‘verdwenen profclubs’. Alle clubs hebben wel een verhaal over de tegenwerking die de club ervaren heeft. Voor AGOVV is dit onder meer de eigen gemeente Apeldoorn die haar het liefst zag verdwijnen. Zo erg, dat er een Quote 500 ondernemer nodig was om de amateurtak van AGOVV te redden. Hieronder een publicatie uit het boek, aangevuld met foto’s uit ons eigen archief (voor meer, klik hier!)
De pijn zit diep bij de mensen, vooral bij hen die al in de aanloop naar de tweede profperiode betrokken zijn bij AGOVV. Onder hen Jan Leerkes, voormalig perschef en al in de jaren negentig kind aan huis op Berg en Bos. “Toen AGOVV in de problemen kwam, zijn er allerlei andere belangen gaan spelen die een reddingspoging onmogelijk maakten”, weet Leerkes. Inmiddels schrijft Leerkes over het Nederlandse voetbal voor diverse Duitse media, zoals het toonaangevende Duitse sportmagazine Kicker. Maar AGOVV heeft de inwoner van Vaassen (“Op een kwartiertje rijden van het stadion”) voor altijd in het hart gesloten. Hij duidt graag de rol van de gemeente rondom het faillissement halverwege het seizoen 2013-2014.
Het duurste stukje Apeldoorn
“AGOVV zit al sinds de jaren twintig op Berg en Bos. Op zo’n beetje het duurste stukje Apeldoorn. De voetbalvereniging is eigenaar van die grond. Er zijn in totaal vier pogingen gewaagd om te verhuizen naar een nieuw stadion, waaraan ook de gemeente Apeldoorn wilde meewerken. Berg en Bos is idyllisch, maar alleen geschikt voor betaald voetbal op een beperkte schaal. Een nieuw stadion was dus een must. Het meest kansrijk was een locatie aan de Europaweg, nabij een groot kruispunt aan de zuidwestkant van Apeldoorn.
Eigenlijk de enige plek waar je Apeldoorn niet mooi binnenkomt. Bij die kruising ligt een oude wasserij. Bij het stadion zou ook detailhandel komen, zoals bij het Heracles-stadion. Op het terrein erachter zou een nieuwe woonwijk worden gebouwd. De woonwijk kwam echter niet van de grond en kort erop brak de bankencrisis uit. Apeldoorn werd zelfs een artikel 12-gemeente, omdat ze lappen grond hadden gekocht die ze aan de straatstenen niet kwijtraakten. Daarna is er nog wel eens gesproken over een nieuw stadion elders, aan de zuidkant van de stad inclusief een casino. Dat heeft zich later echter gevestigd in het centrum van de stad. Van alle vier de plannen was de locatie aan de Europaweg mijns inziens het meest kansrijk.”
Het uitblijven van een nieuw stadion zorgt uiteindelijk voor een ander probleem. AGOVV ‘rust’ op de eigen grond. Behalve een zegen is een eigen accommodatie ook een zware last. Vooral voor de amateurclub, die het stadion in eigendom heeft. AGOVV heeft jaarlijks te maken met de aanslag voor de onroerendezaakbelasting (ozb). Aangezien de grond van het sportpark 1,5 miljoen euro waard is, is die aanslag aanzienlijk en drukt nadrukkelijk op de financiële balans. Begin 2013 is de verwachting dat in navolging van de proftak ook de amateurvereniging failliet zal gaan. In dat geval zullen alle gronden vervallen aan de gemeente Apeldoorn, die hier achter de schermen op zinspeelt. Dat uit zich onder meer in een ridicuul laag voorstel om het sportpark te kopen. Daarnaast is de gemeente niet bereid om water bij de wijn te doen als het gaat om de (hoge) ozb of door de lening die is afgesloten voor het kunstgrasveld te verlagen of op zich te nemen.
Appel en ei
“De gemeente heeft steeds gezegd: ‘AGOVV mag niet verloren gaan.’ Help ons dan, heb ik ze gevraagd. Wij proberen als vereniging een doorstart te maken. Laat de gemeente wat voor ons doen. Want wat heb ik in hemelsnaam aan langetermijnvisies als wij dood zijn? We moeten eerst overleven”, laat de toenmalige voorzitter Ton Peters optekenen in het jubileumboek 100 jaar AGOVV. “Investeerders en ontwikkelaars gaat het niet om het redden van een BVO of de amateurs. Die zijn maar geïnteresseerd in één ding: de eigendom van de grond.
De gemeente wilde nog maar 80.000 euro betalen, terwijl het voor anderhalf miljoen euro in de boeken staat. Die waarde heeft de gemeente in 2012 nota bene zelf vastgesteld. Ga je naar de werkelijke waarde kijken op het moment dat de gemeente de bestemming verandert in bouwlocatie, dan wordt de waarde vele malen groter.” Al snel blijkt waar de schoen wringt. De gemeente Apeldoorn, in die tijd armlastig, ruikt zijn kans om de grond voor een appel en een ei in handen te krijgen.
Projectontwikkelaars hebben ongetwijfeld miljoenen over voor het stuk grond, want in de bossen nabij de Apenheul kan een prachtige villawijk worden gerealiseerd. Achter de schermen werken het gemeentebestuur en de Vereniging Sportraad Apeldoorn zelfs al aan plannen voor een alternatieve invulling voor het sportpark zónder AGOVV. De vereniging komt daar bij toeval achter omdat de vrouw van een bestuurslid een rij achter een ambtenaar in de trein zit die dit aan de telefoon (te) luidkeels aan het vertellen is op de route tussen Amsterdam en Apeldoorn. Zijn letterlijke woorden zijn: “Dan krijgen we dat terrein voor een habbekrats.” Richting de buitenwacht geeft de gemeente Apeldoorn aan ‘open te staan’ voor reddingspogingen, maar niet op basis van grondspeculatie. Met name wethouder sportzaken Johan Kruithof is de gebeten hond aan de kant van de AGOVV-supporters. De cynische houding tegenover de gemeente wordt gevoed door de PvdA’er zelf. Voor de draaiende camera’s van de NOS noemt hij de club doodleuk ‘Altijd Goed Oefenen Voert Verder’. Het is misschien wel symptomatisch voor de manier waarop in Apeldoorn door de politiek tegen de lokale profclub aangekeken wordt.
Quote 500
Het maakt in ieder geval duidelijk dat het consortium onder leiding van Rudwin Pieete en Henk Timmer, de oudinternational en enige tijd commercieel directeur bij AGOVV, voor een onmogelijke taak staat. Het duo werpt zich in 2012 op als de redders van AGOVV. Zij willen sportpark Berg en Bos herontwikkelen tot een Omnisportcentrum en heeft zelfs een vastgoedondernemer gevonden die bereid is om te investeren in het project. De gemeente noemt het plan ‘grondspeculatie’ en wil dus niet meewerken aan aanpassing van het bestemmingsplan. Het afluistermoment in de trein maakt echter duidelijk dat de gemeente zelf wil speculeren met de grond. Zodra dat verhaal bekend wordt bij het clubbestuur en daarmee – weliswaar in kleine kring – in de openbaarheid komt, is dat tenminste één inwoner van Apeldoorn te gortig.
“De man die zo woedend werd, behoorde tot de rijkste mensen van Apeldoorn (‘Hij staat ook in de Quote 500’). Hij was zo boos geworden over de manier van handelen van de gemeente dat hij zelf zijn portemonnee heeft getrokken en de schulden van AGOVV grotendeels op zich heeft genomen op voorwaarde dat zijn naam nergens genoemd zou worden. Aan die voorwaarde wilde AGOVV uiteraard wel voldoen, want de amateurclub was hiermee gered en de volledige accommodatie, inclusief de tribunes die deel uitmaakten van de failliete inboedel van de profs, bleef in handen van AGOVV.” De Stentor spreekt daags na de algemene ledenvergadering waarop Peters de redding bekend maakt over ‘een konijn uit de hoge hoed’.
Beschaafde supporters
‘Redding voor AGOVV lijkt aanstaande’, is de kop van het dagblad. “Ik heb wel overwogen om het faillissement aan te vragen”, erkent Peters in de krant. “De Belastingdienst had de stickers voor de veiling al klaar. Gelukkig konden we met hulp van derden alsnog een regeling treffen.” Het profvoetbal is dan wel verloren, AGOVV kan als amateurvereniging gelukkig een doorstart maken. De OZB is nog steeds een van de grootste kostenposten op de begroting, maar door één van de velden in het hoogseizoen te verhuren als parkeerplaats aan de Apenheul kan AGOVV die ‘last’ alvast betalen. Daarmee valt het plan van de gemeente Apeldoorn in duigen. Geen grondspeculatie. Niet door een consortium, evenmin door de gemeente.
Voor het profvoetbal in Apeldoorn is het dan echter al te laat. De belastingschuld nekt de BVO. Een verzoek van de club aan de gemeente om deze schuld over te nemen, vindt geen steun in de gemeenteraad. “We praten over gemeenschapsgeld. Apeldoorn heeft het financieel ongelofelijk moeilijk. Als een BVO zichzelf niet kan bedruipen, dan hebben we een probleem dat niet politiek moet worden opgelost”, vindt Kruithof. Leerkes: “AGOVV heeft altijd hele beschaafde supporters gehad. Die stonden niet met bloeddoorlopen ogen voor het stadhuis toen de gemeente een beslissing moest nemen over een lening aan AGOVV. Ik vind dat zelf een groot pluspunt in die tien jaar profvoetbal. Maar toen die lening er niet kwam, was er ook niemand die de wethouder bedreigde. Ik praat zulke zaken niet goed, maar in Breda of Enschede durft een wethouder zich niet af te keren van NAC of FC Twente. In Apeldoorn kon de wethouder sportzaken een dag na het faillissement van AGOVV gewoon over straat. Daarmee werd AGOVV indirect gestraft voor de beschaafde opstelling van onze fans.”
Het boek ‘Verdwenen Profclubs’ van Martijn Schwillens kan voor €22,50 gekocht worden bij bol.com: