‘Duitse clubs zijn van het volk’
Supporters van het Nederlandse FC Twente en het Duitse Schalke 04 zijn al jaren goed bevriend. Ron Spijkerman (37) is sinds zijn achtste al fan van de club uit Enschede en is sinds 2006 ook supporter van ‘die Königsblauen’. Samen met fanclub Blau und Weiss Enschede reist hij meerdere malen per jaar af naar Gelsenkirchen. Hoe komt het nou dat ze in Enschede zo goed kunnen opschieten met de fans van Schalke 04?
Als Schalke 04 in het uiterste oosten van Berlijn een wedstrijd moet spelen in de competitie, zijn Ron en zijn vrienden van Blau und Weiss Enschede gewoon van de partij. Zeven uur duurt de busreis naar stadsdeel Köpenick in Oost-Berlijn. Eenmaal aangekomen hoeven de mannen uit Enschede niet lang te zoeken naar tekenen van de plaatselijke voetbalclub. 1. FC Union Berlin is de trots van het stadsdeel. Meer dan naar een wedstrijd van Union gaan is er ook niet te doen. Wandelend door Köpenick ziet Ron aan alles dat dit is waarom hij zo ontzettend houdt van het Duitse voetbal. Het door de supporters verbouwde Stadion An der alten Försterei is de thuisbasis van Union. Het prachtige oude stadion dat lijkt op een fabriek maakt indruk op Ron: ‘Als je aankomt loop je midden door een bos heen. Langzaam verschijnen er dan kleine tribunes met een paar houten stands waar je bier en worst kan halen. Er is gewoon nog geen commercie. De club is echt van het volk.’
Duitse mentaliteit
Het is 5 november 2006 als Ron via een vriend in aanraking komt met het Duitse Schalke 04. Fan van FC Twente is hij dan al jaren. Als voetballiefhebber gaat hij mee naar Schalke 04 tegen Rekordmeister Bayern München. In zijn allereerste wedstrijd krijgt hij meteen een spektakelstuk te zien. Schalke 04 had net met 3-0 in de competitie verloren van Vfb Stuttgart en was de week daarvoor uitgeschakeld in de beker door FC Köln. Als protest tegen de wanprestaties van de eigen ploeg besloot de harde kern van Schalke 04 de eerste twintig minuten niet plaats te nemen in het stadion. ‘Het was zo prachtig, precies op het moment dat de harde kern weer plaatsnam scoorde Schalke de 2-0. Iedereen ging volledig uit hun dak’, zegt Ron. Sindsdien is hij nooit meer weggegaan bij de club uit Gelsenkirchen.
Ron Spijkerman (midden van rechts) met zijn metgezellen van Blau und Weiss Enschede bij een wedstrijd van Schalke 04.
De Duitse mentaliteit is de reden dat hij voor altijd zal blijven hangen. ‘Zeker in de buurt van de Nederlandse grens zijn het gewoon allemaal arbeidersclubs, clubs van het volk. Bij die clubs gaan hele gezinnen in het weekend naar de voetbalwedstrijd’, zegt Ron. ‘De mensen leven voor hun club en dat is terug te zien aan de sfeer in het stadion. De Duitse belevenis is waanzinnig.’
Blau und Weiss Enschede
Ron sluit zich aan bij een van de fanclubs van Schalke waar meerdere FC Twente supporters bij zijn aangesloten, ‘Blau und Weiss Enschede’. De fanclub vertrekt met zo’n 50 man naar iedere thuiswedstrijd van Schalke 04 vanaf Café de Toekomst in Enschede naar de Schalker Meile in Gelsenkirchen. Aangekomen bij de Schalker Meile, de stamkroegenstraat van de Schalke 04 supporters, duiken de mannen de kroeg in om hun Duitse vrienden te begroeten. De vriendelijkheid van de Duitsers is volgens Ron de reden dat supporters van FC Twente het zo goed met hen kunnen vinden. ‘We krijgen altijd een warm welkom van de Duitsers. Het verschil is gewoon dat de Duitsers echt dol zijn op Nederlanders. Hier over de grens wonen ook veel Duitsers, dus dat helpt ook mee.’
De vriendschap en het ontstaan van de fanclub dateert alweer van 1995, vertelt Ron. ‘Een vriendengroep van zo’n zes mannen uit Enschede bezocht de wedstrijd tussen aartsrivalen Borussia Dortmund en Schalke 04 en zag Schalke verliezen. Toch vonden ze de sfeer in het Duitse stadion zo mooi dat ze besloten een fanclub op te richten om Schalke 04 te promoten in Nederland. Een belangrijke drijfveer was het verbeteren van de band tussen Duitsers en Nederlanders. Deze band was toendertijd namelijk een stuk slechter.’
Gedegradeerd
De band tussen de supporters van FC Twente en Schalke 04 werd met de jaren steeds intenser. De komst van Nederlandse spelers en trainers bij de Duitse club zetten de vriendschap in een stroomversnelling. ‘Met name de jongens van Vak-P zijn echt naar Schalke gaan kijken toen hun cultheld Youri Mulder kwam spelen bij Schalke 04’, zegt Ron. Tegenwoordig zie je bij de harde kernen van beide ploegen regelmatig steunbetuigingen in de vormen van spandoeken. Dit terwijl bij beide clubs de sportprestaties de afgelopen jaren niet van de verwachte niveaus waren. Beide ploegen degradeerden naar het tweede niveau, maar wisten hier ook meteen weer kampioen te worden.
Het jaar dat Schalke 04 op het tweede niveau speelde doet Ron in eerste instantie eigenlijk alleen maar glimlachen. ‘Als ik denk aan het seizoen op het tweede niveau kijk ik daar eigenlijk erg positief op terug. Ik heb zoveel prachtige stadions bezocht die we anders nooit hadden gezien in ons leven. We zijn bovenal ook maar gewoon voetballiefhebbers.’ Sportief gezien was het wel een dieptepunt en corona hielp daar ook niet bij volgens Ron. ‘De sfeer binnen Schalke was natuurlijk wel minder. Het was ook nog in de coronatijd waardoor je soms nog met lege of halflege stadions speelde. De harde kern van Schalke hadden het motto ‘alle oder keine’. Iedereen of niemand, dus vaak als het stadion maar halfvol mocht, kwam de harde kern uit protest gewoon niet. Maar dan mis je wel wat sfeer in een stadion. Zij zijn toch degene die je het meeste hoort en die de hele week bezig zijn met het maken van spandoeken.’
Altijd verbonden
Zoals de harde kern van Schalke zeer bepalend is voor de sfeer binnen de club, hebben andere Duitse supporters ook veel invloed bij hun club. Voor Ron ligt daar eigenlijk een zeer simpele verklaring achter. ‘Bij Duitse clubs moeten de aandelen voor minstens 51 procent in handen liggen van supporters. Zo blijft de club van het volk en krijgen grote geldschieters niet de macht.’ Het geeft goed weer hoe belangrijk de rol is van de supporter in Duitsland. De supporters zijn de identiteit van de club. Niet voor niets worden TSG 1899 Hoffenheim en RB Leipzig (de enige clubs waar de 51 procent regel niet geldt) ‘nepclubs’ genoemd zoals Ron het zegt. ‘Iedereen die van voetbal houdt, haat Hoffenheim en Leipzig. Gelukkig maar dat Schalke wel in handen ligt van de supporters’, zegt Ron.
‘Hoffenheim en Leipzig zouden gewoon moeten stoppen.’
Dat de supporters van Schalke 04 en FC Twente voor altijd verbonden zullen blijven lijkt voor Ron een zekerheid. De supporters bezoeken elkaar zo regelmatig dat het contact niet snel verloren zal gaan. De Duitsers zijn dol op de Nederlanders. ‘Stel: je gaat als Nederlander in een stamkroeg zitten met allemaal Duitse supporters. Dan weet ik zeker dat ze je hartelijk verwelkomen met een paar biertjes. Ga eens naar een wedstrijd van een Duitse club over de grens en je zult het geweldig vinden’, zegt Ron. De Duitse belevenis wordt overigens niet alleen door de oude garde meegemaakt. Het Schalkegevoel wordt namelijk ook door de jongere generaties opgepakt. Zo zegt Ron: ‘Tijdens onze busreizen zijn er vaak genoeg tieners aanwezig. Dat is goed, want zij moeten deze vriendschap natuurlijk voortzetten. Zolang er genoeg vraag is naar tickets blijft Blau und Weiss Enschede busreizen organiseren. Het is ook gewoon veel te leuk om te stoppen.’
