De brandende tribunes van Gelora Bung Tomo

Eerder dit seizoen namen we jullie al mee naar Persebaya Surabaya. Ditmaal keerden we terug naar Surabaya voor de clash met PSS Sleman uit Yogyakarta. Een last-minute oversteek naar Oost-Java bracht ons een onvergetelijke voetbalmiddag in het Gelora Bung Tomo stadion.

Sleman is de club met de best georganiseerde ultras van Indonesië. De Brigata Curva Sud. Geïnspireerd door het grote AC Milan. We keken er dan ook enorm naar uit om het stadion tekeer te horen gaan wanneer Sleman’s Brigata en Surabaya’s Bonek het tegen elkaar opnemen. Het bleek een licht ontvlambaar duel te worden.

De sfeer zit er goed in

Door het last-minute besluit om naar Surabaya af te reizen, komen we net iets voor de aftrap binnen. We zijn bang dat we geen plek achter de goal kunnen bemachtigen, maar de tribunes van het imposante Gelora Bung Tomo zijn dit keer maar matig gevuld. Afgezien van de vakken achter de goal en het kolkende uitvak, zijn veel plekken op de tribune leeg. Om toch wat sfeer mee te pakken zoeken we een plekje in Green Nord tussen de harde kern van Persebaya.

De fans van beide clubs kunnen het goed met elkaar vinden. Over en weer worden liederen uitgewisseld waarbij een aantal lijfliederen door zowel het thuis als uitpubliek ten gehore wordt gebracht. Geen vuiltje aan de lucht. Rechts kijken we precies op het uitvak. Waar meer dan 5000 meegereisde Sleman fans uit volle borst hun club staan aan te moedigen. De Brigata Curva Sud! Een heerlijke atmosfeer in Gelora Bung Tomo.

De Brigata Curva sud

Ah de de Brigata Curva Sud! Misschien wel de bekendste supportersgroep van Indonesië en wellicht heel Azië. Op wekelijkse basis is het Maguwoharjo stadion het toneel voor de Brigata Curva Sud. De creativiteit van de PSS-ultra’s is er één die verrast. De strakke organisatie van tifo’s en sfeeracties verbaasd. Maar het toppunt is het samensmelten van de duizenden kelen wanneer het clublied ‘Sampai Kau Bisa’ ten gehore wordt gebracht. Kippenvel tot op het bot. Hun passie verankert je liefde voor het voetbal.

Zo ook in 2018 tijdens de promotiewedstrijd van Sleman tegen Persiraja Banda Aceh. Voor ons één van de eerste keren dat we plaatsnamen op de Indonesische tribunes, waar we met open mond de taferelen op de tribune in ons opnamen. Op dat moment was PSS Sleman nog actief op het tweede niveau van Indonesië. Die dag maakten we kennis met Panji, één van de leden van de Brigata Curva Sud en werkzaam bij de club. We hebben sindsdien contact gehouden en dit zou later vandaag onze redding blijken.

Vandaag is de Brigata ook weer in grote getalen aanwezig. Het uitvak staat rammetje vol. Op de meegebrachte vlaggen prijkt de adelaar van Sleman. In de volksmond ook wel ‘Super Elja’ genoemd. De metershoge vlaggen worden met trots en kunde bespeeld door de voorste rij supporters. Achter hen staat een hossende mensenmassa van ontblote mannenlichamen. Ze baden zich in het zweet. Niet door de bijna ondergaande zon, maar door het aanmoedigen van hun club. Arm om arm. Zij aan zij. Tijd voor een onvervalste Indonesische voetbalmiddag!

Tegenvallende prestaties

Inmiddels hebben we een plek gevonden achter de goal. We zijn benieuwd wat vandaag zal brengen. Om de sfeer te peilen vragen we de supporters om ons heen naar hun verwachtingen van vandaag. ‘Geen fuck!’ roept de jongen rechts van ons. ‘We hebben al 6 wedstrijden op rij niet gewonnen!’. Zijn kameraad valt hem bij ‘ja die Oostenrijker zal daar vandaag ook niks aan gaan veranderen’. De interim-trainer op dat moment is de Oostenrijker Wolfgang Pikal. Oud assistent van het nationale team en sinds kort aan het roer bij de club uit Surabaya. Het sentiment onder het thuispubliek is duidelijk.

Vervolgens begint Persebaya ook nog eens ontzettend beroerd aan de wedstrijd. Binnen 16 minuten staat de ploeg al op een 0-1 achterstand. De supporters laten zich niet direct uit het veld slaan en zetten harder aan met zowaar de 1-1 tot gevolg. Vanuit een counter zorgt de bonkige, Braziliaanse spits voor ontlading bij de supporters om ons heen. Je ziet en voelt de hoop op de tribunes toenemen. Even lijkt de thuisclub op te leven, zou het vandaag dan toch zo’n dag zijn?

Maar dan kantelt de wedstrijd. Vlak voor rust scoort Sleman kort achter elkaar de 1-2 en de 1-3. Een striemend fluitconcert rolt van de Green Nord tribunes als de teams de kleedkamers opzoeken. De sfeer slaat om. Het wordt grimmig op te tribune.

Boycot

De capo kruist zijn handen en roept op tot een boycot. Twijfelachtig kijken we om ons heen. Wat is nu de bedoeling? Langzaam maar zeker nemen de mensen om ons heen het teken over en verlaat de harde kern het stadion. Als teken van protest wordt de volledige onderste ring ontruimd. Zo zal de thuisploeg de tweede helft starten zonder de fanatieke achterban. We worden vriendelijk doch dringend verzorgd om het vak zo snel mogelijk te verlaten.

Aangezien we niet van plan zijn om het stadion helemaal te verlaten, nemen we plaats op de tweede ring. De tweede helft gaat van start en de spelers kijken aarzelend naar de lege tribune. In de loop van de tweede helft blijven de fluitconcerten aanhouden. Het thuispubliek begint op den duur het eigen team zelfs belachelijk te maken. Er wordt geapplaudisseerd bij iedere verkeerde pass en gejuicht bij een gemiste kans. Zelfs de aansluitingstreffer in de 76e minuut kan daar geen verandering in brengen. De sfeer in het stadion wordt nog grimmiger. Tegen het einde van de wedstrijd ontstaan de eerste brandjes op de tribune. Terwijl achter ons het scorebord vakkundig wordt gesloopt door woedende supporters.

Gelora Bung Tomo in de hens

Het laatste fluitsignaal heeft nog niet geklonken of de vlam slaat echt in de pan. De Persebaya supporters bestormen het veld. Gewapend met stokken en brandende fakkels gaan ze verhaal halen bij spelers en staf voor de tegenvallende prestaties. De oproerpolitie trekt een menselijk schild op zodat de spelers de tunnel in kunnen vluchten. Zodra de spelers buiten bereik zijn, richt de menigte zich vervolgens op het stadion zelf.

Reclameborden worden losgerukt uit hun omhulsels en op een brandstapel gegooid. Van het scorebord achter ons is inmiddels niks meer heel. Op meerdere pekken in het stadion ontstaan zwarte rookpluimen van de smeulende reclameborden.

Het bizarre is dat de oproerpolitie inmiddels rustig is gaan zitten in de hoek van het veld. Een aantal van de agenten steekt een sigaret op en kijken lijdzaam toe. Ze hadden door dat dit niet te houden was en laten de supporters hun gang maar gaan. We kijken het schouwspel ondertussen vol verbazing aan.

Als het vuur gedoofd is

Gaandeweg het schouwspel verzamelt zich een clubje supporters om ons heen. ‘Jullie hebben een mooie voorstelling meegepakt boys!’ roept de oudste van de groep vol trots. We knikken instemmend. ‘Waar komen jullie vandaan?’ vraagt hij. Als we Nederland benoemen, beginnen ze spontaan de melodie van Ajax en Feyenoord liederen te neuriën.

We haken er zonder bij na te denken op in en zo staan we in een brandend Surabaya stadion plotseling samen ’Gekkenhuis op de tribune’ te schreeuwen. We blijven nog even plakken, en delen onder het genot van een sigaret voetbalverhalen met elkaar. Net zolang tot de stadionverlichting uit gaat. Tijd om te gaan. In het donker zoeken we onze weg naar de uitgang van het stadion, terwijl we ‘You’ll never walk alone’ door het verlaten trappenhuis laten galmen.

Onverwachte reünie

Eenmaal buiten is het één grote ravage. De grond ligt bezaaid met omgevallen scooters en stukken puin. Links en rechts wordt er geschreeuwd terwijl de politiesirenes loeien in de verte. Richting de uitgang van het stadion woedt een metershoge brand. Dit komt nog het dichtst in de buurt van een ouderwets, Twents paasvuur.

De jongens raden ons aan om bij ze in de buurt te blijven voor het geval dat. Het wordt wederom een uitdaging om hier weg te komen denken we nog. Op dat moment roept plotseling iemand mijn naam. Het voelt nogal apart om je naam te horen zo midden in een onbekende stad. Het blijkt Panji te zijn. Hij zat in het uitvak en is nog aan het napraten met een aantal supporters van Persebaya.

Hij biedt aan om ons een lift te geven. We nemen afscheid van onze nieuwe vrienden en stappen achterop bij Panji en rijden zigzaggend door het puin richting het centrum voor een afzakkertje met onze kameraden. Wederom een enerverend bezoek aan ‘The City of Heroes’ en Gelora Bung Tomo.

Een ingezonden artikel van Awaydays.Asia – lees meer over het Indonesische voetbal op In de Hekken of via hun website