The Silence of the Clowns

Vorige week zaterdag was ik op uitnodiging van mijn zwager naar de ArenA afgereisd om de wedstrijd Nederland – Bulgarije te gaan bekijken.

Ik heb altijd veel kritiek op de sfeer en het publiek bij Oranje, maar had nog nooit een wedstrijd van Oranje bijgewoond en ik vond dat ik het maar eens zelf moest meemaken.

Met een tas vol bier en de hoop dat het allemaal wel mee zou vallen vertrokken wij naar Amsterdam. In de ArenA aangekomen bleek dat er kaarten met ArenA’s gekocht moesten worden om bier te halen. De kaarten waren te koop voor 5,-, 10,-, 20,- etc. euro. Ik wilde maar een paar (meer dan twee) bier kopen dus kocht een kaart voor 10,- euro. Gelukkig waren twee biertjes totaal meer dan 5,- samen en mocht ik voor de volgende ronde weer een kaart van 10,- euro aanschaffen. Dit was al een behoorlijke aanslag op mijn humeur, maar het kon nog erger. De KNVB had besloten dat het een alcoholvrij evenement was. Een oefenwedstrijd Nederland – Bulgarije lijkt mij niet echt een wedstrijd met een verhoogd risico waarvoor alcohol buiten de deur gehouden hoeft te worden. Maar goed, we hadden het er maar mee te doen.

Toch was dit nog niet het ergste, dat kwam pas toen de wedstrijd eenmaal begon. Ik heb zelden een slechtere karikatuur van een voetbalwedstrijd gezien. Qua spel was het niet om aan te zien en dodelijk saai, maar ik heb al vijftien jaar een seizoenskaart voor FC Utrecht en ben dus wat dat betreft wel wat gewend. Op zich had de wedstrijd dus alles in zich om een doorsnee pot voetbal te worden, ware het niet dat de oorverdovende stilte in de goed gevulde ArenA roet in het eten gooide. Als ik mij goed weet te herinneren is er ongeveer vier keer  “Holland, Holland” gescandeerd en dat was het (naast gejuich na het doelpunt en wat “oe’s” en “aa’s” bij de paar kansen die er waren). Verder geen spreekkoren, geen liedjes, niks. Ja, de onvermijdelijke wave. Die was er natuurlijk wel. Ik klokte de wave op 04:56 min., bij een 0-0 stand uiteraard, want waarom zou je wachten met de wave inzetten tot je voor staat? De aanwezigheid bij de wedstrijd is alleen al een feest, toch? Nee, het was geen feest. Totaal niet. Het was een samenkomst van mensen in de meest extravagante oranje outfits, die allemaal 90 minuten lang stil voor zich uit naar een beschamend slechte pot voetbal zaten te kijken. Ik probeerde nog een beetje fanatiek te doen en sfeer te maken, maar dat was maar één keer want de stilte om mij heen en de reacties (rare gezichten) gaven mij het gevoel dat ík degene was die zich vreemd gedroeg.

Ik vraag mij nu al echt een hele tijd af hoe het kan dat de wedstrijden van ons nationale elftal worden bezocht door mensen die verder nooit in een stadion komen en zichzelf meestal niet eens tot voetbalsupporter rekenen. Waar is het misgegaan? Ik kon mijzelf nooit motiveren om kaarten voor wedstrijden van Oranje te halen omdat ik het idee had dat ik mij niet zou kunnen identificeren met de andere aanwezige “fans”. Ik denk dat meer voetbalsupporters er zo over denken. Hoe komt het toch dat de fanatiekelingen bij Oranje lijken te zijn verdreven door carnavalesk klapvee dat zelden tot nooit een voetbalstadion bezoekt? Hoe heeft het zo ver kunnen komen? Even serieus, een supporter met een bos wortelen op zijn kop, geschminkte gezichten, een indiaan, een dweilorkest, mensen in oranje  “lederhosen” met een staart en allerlei andere vreemde verschijningen. Alles kan, als het maar oranje is, Circus Renz is er niets bij. De sfeer is zó gemoedelijk en quasi vrolijk dat het lijkt alsof je bij de jaarlijkse bijeenkomst van de cliniclowns terecht bent gekomen. En dat is, zoals jullie wellicht ook weten, supporters van andere landen ook opgevallen. Het spandoek met de tekst “You are clowns, not football fans” bij de wedstrijd Roemenië – Nederland van een paar jaar terug is voor de fanatieke voetbalsupporter een pijnlijke herinnering aan de huidige stand van zaken op de tribunes bij Oranje.

Ik zou graag wedstrijden van ons nationale elftal bijwonen, maar op dit moment beleef ik daar geen plezier aan. Dat komt enkel en alleen door het publiek. Dat publiek heb je natuurlijk bij elke wedstrijd, ook in de competitie. Maar bij Oranje lijkt er alléén maar saai volk te zitten dat een broertje dood heeft aan voetbalbeleving, voetbalcultuur, animositeit naar de tegenstander toe, voeten om op te staan, 90 minuten helle sfeer maken om het team aan te moedigen et cetera, et cetera. Nee, die zingen liever de medesupporters toe dat ze stil zijn. Nog zo’n misinterpretatie van voetbalcultuur. Dat nummer is namelijk bedoeld om de tegenstander te sarren als je eigen team voor staat. Maar dat hoef ik jullie niet uit te leggen.

Wanneer laten we eens zien wat ECHTE voetbalsfeer is? Wanneer nemen wij publiekelijk afstand van de “silence of the clowns” door zelf onze eigen sfeer te maken voor Oranje? Want zeg nou zelf, we zijn allemaal wel voor Oranje, maar voelen ons gewoon niet welkom. Take it back, reclaim the game.