Verhitte strijd om het kampioenschap van Albanië
Afgelopen seizoen waren we getuige van het 29e kampioenschap van KF Tirana. In de derby tegen FK Partizani troonde ze zich tot de beste van zowel de hoofdstad als het land. Waar ze vorig jaar met een ruime voorsprong kampioen werden is het dit jaar veel spannender in de Albanese competitie. Tirana leidt de competitie met twee punten voorsprong op nummer 2 Partizani. Dit zorgt ervoor dat de titelstrijd nog volledig openligt en dit belooft voor deze stadsderby dan ook veel spektakel.
Corteo Tirona Fanatics
In de week voorafgaand aan de derby wordt duidelijk dat zowel de Tirona Fanatics van KF Tirana als de Guerrils van FK Partizani een corteo houden. Wij besluiten met de Tirona fanatics mee te gaan. Rond de klok van 16:00 stroomt het skanderbegplein vol. Vanuit verschillende kanten komen er steeds kleine groepjes van jongens in het zwart het plein op, met op de achtergrond vele luide knallen. De toon wordt hiermee direct gezet. Nadat alle verschillende groepjes aanwezig zijn en een grote groep gevormd wordt, begint de corteo in de richting van het Air Albania stadion.
Bij aanvang is gelijk duidelijk dat ze niet kunnen wachten totdat de wedstrijd begint. Het tempo van de corteo is moordend en het vuurwerk wordt in de eerste 3 minuten allemaal afgestoken. Mede door dit hoge tempo wordt de politie en het verkeer meermaals verrast. Een rijles auto rijdt zo in redelijke paniek weg en meerdere auto’s zijn bezig te keren voordat de stoet voorbij komt. Na zo’n 20 minuten lopen komt de corteo bij het stadion aan. Hier wordt een auto geparkeerd en worden alle tifomaterialen uitgeladen. Iedereen haast zich naar binnen. Als wij vervolgens naar de voorkant lopen begrijpen wij dat een grote pyro niet wordt verwacht. De politie heeft alle controles aangescherpt. Dit zou wel erg jammer zijn, want bij de vorige edities waren juist de pyro’s vanuit beide kanten van zeer goed niveau.
Juiste opvoeding
Als wij een rondje om het veld maken en de tribunes opkijken valt de jonge leeftijd van de ultra’s behoorlijk op. Een groot deel bestaande uit begin twintigers, maar ook kinderen van nog geen 12 jaar lopen ertussen. Volledig in bivakken gehuld of zelfgemaakte gezichtsbedekking om toch onherkenbaar rond te kunnen lopen. Of dit nou werkelijk nodig is weet ik niet, maar het geheel maakt het mooi om te zien. Er kan dus ook wel geconcludeerd worden dat de beleving er al van jongs af aan in zit.
Tirona cadabra
1,5 uur voor de wedstrijd zijn de Tirona Fanatics al druk bezig haar tifo voor te bereiden. Over de korte zijde worden verschillende vellen verdeeld en worden meerdere doeken klaargelegd. Ook aan de zijde van Partizani worden de nodige voorbereidingen voor een tifo getroffen. Nadat het basketbalteam van Tirana is gehuldigd voor haar kampioenschap, kan de derby losbarsten. Aan beide zijdes wordt vanaf de tweede ring een doek naar beneden gelaten. Bij de Tirona Fanatics worden 2 doeken uitgerold met een tovenaar en de woorden “Tirona Cadabra”. Er ontstaat bij het doek van de tovenaar wat discussie. Meerdere gasten lopen vanuit het midden van de tribune naar de zijkant en meerdere klappen worden uitgedeeld. Na wat geschreeuw wordt het gesust en kan de derby beginnen.
Alles het veld op
Bij aanvang van de wedstrijd is Partizani duidelijk de betere partij. Voetballend komen ze er meermaals goed doorheen. Dit geeft voor de Tirona Fanatics aanleiding zelf ook invloed op de wedstrijd te gaan uitoefenen. Dit kan zoals in vele West-Europese landen door extra hard te zingen en zo de ploeg te ondersteunen. Maar in Albanië gaat dit dan toch net wat anders. Hier wordt alles het veld op gegooid om Partizani te ontregelen. Eerst wordt er voornamelijk bier gegooid, even later meerdere strobo’s. Ik twijfel of het direct effect heeft, maar het spel ligt zo wel elke keer even stil.
Als later verder in de eerste helft een corner voor Partizani wordt genomen, vliegen de zakken zonnebloem pitten rond en worden zelfs onderdelen van stoeltjes gegooid. Dit alles blijft verbazen, zeker als je het vergelijkt met de huidige trend in Nederland om elke keer maar onnodig het spel stil te leggen en te gaan staken.
Partizani leidt
Buiten het feit dat er in de eerste helft van alles het veld op werd gegooid valt er verder maar weinig te beleven. Voetballend is het vanzelfsprekend niet bijzonder en op de tribunes moet het ook nog losbranden. Het voornaamste wat deze wedstrijd nodig heeft is een doelpunt. Gelukkig blijven onze gebeden niet ongehoord. Vlak na rust komt Partizani op voorsprong. Dit zorgt natuurlijk voor een ongekende vreugde bij zowel spelers als supporters: een compleet gekkenhuis breekt uit. Spelers springen achter de boarding om het doelpunt te vieren en tegelijkertijd doen de supporters het omgekeerde en lopen het veld op. Zo zien we de capo op het veld staan met beide handen in de lucht en rennen enkele andere supporters over het veld terwijl ze worden achtervolgd door stewards. Dit alles maakt het een fantastische beleving. Dit wordt gecompleteerd door het vuurwerk dat van vreugde wordt afgestoken en ook deels op het veld belandt.
Dit gebeurt niet enkel aan de kant van Partizani. Ook bij Tirana worden enkele strobo’s het veld opgegooid, dit keer vanuit boosheid en frustratie. Als even later de keeper een uitdagende beweging maakt krijgt hij de volle laag. Als hij zich weer naar het veld omdraait en niet oplet wat er achter hem gebeurt, wordt daar wat knalvuurwerk gegooid. Deze ontploft en de keeper grijpt naar zijn been. Dit was niet een nitraatje maar duidelijk wat zwaarder vuurwerk. Terwijl de keeper wordt behandeld, worden er nog wat strobo’s gegooid. De stadionspeaker komt ten gehore en zal vast iets zeggen in de trant van dat dit toch niet de bedoeling kan zijn. Na een blessure behandeling van 5 tot 10 minuten staat de keeper weer op en wordt er verder gespeeld.
Pyroshow
Gelukkig blijft het vuurwerk niet enkel beperkt tot bij doelpunten. Zo halverwege de tweede helft is er vanuit de zijde van Partizani een goed pyro te zien. Enkele fakkels worden afgestoken. Dit is in combinatie met wat strobo’s geeft een mooi effect. Uiteindelijk blijft het mooiste van alles dat voor het afsteken geen balaclava’s of andere gezichtsbedekking nodig is. Gewoon staan en afsteken, precies zoals het hoort. Enkel wordt deze pyro wel zeer ruw onderbroken, want Tirana maakt de gelijkmaker en aan de andere kant van het stadion gaan de supporters helemaal los. Net als bij het doelpunt van Partizani wordt dit doelpunt gevierd met pyro die allemaal het veld op wordt gegooid.
Op weg naar het 30e kampioenschap?
De laatste vijtien minuten is de gelijke stand houden voor Tirana het belangrijkste doel. Niet teveel risico nemen en zorgen dat Partizani niet aan de leiding kan komen. Hiervoor wordt bij zowel spelers als supporters alles uit de kast gehaald. Waar de spelers het houden bij tijdrekken worden er vanuit het publiek meermaals extra ballen het veld in gegooid. Hierop wordt het spel ook tweemaal even stilgelegd. Als die truc uiteindelijk niet meer werkt wordt er maar besloten kinderen het veld in te sturen. En zo geschiedde, een kind loopt het veld in en de scheids dient de wedstrijd weer even stil te leggen. Uiteindelijk kabbelt de wedstrijd zo naar het einde, wat als een overwinning wordt gevierd door de Tirona Fanatics.
Na wedstrijd zijn niet alle supporters bezig met de uitslag er wordt druk gebeld en geappt. Uiteindelijk besluit een groep van zo’n 25 man naar de parkeergarage te lopen, die zich volledig onder het stadion bevindt. Zo proberen ze de Guerrils van Partizani te bereiken. Dit is hen waarschijnlijk niet gelukt. Enkele minuten later komt de politie naar buiten en is een deel van de groep gearresteerd.
Na de wedstrijd verwachten wij wel dat Tirana het 30e kampioenschap zal binnenhalen. Met nog drie wedstrijden te gaan ligt het binnen handbereik. Echter verspeelt Tirana de titel in de voorlaatste speelronde door een gelijkspel. Hierdoor grijpt Partizani de titel van het seizoen 2022/2023. Deze rivaliteit belooft dan ook voor volgend jaar weer een spektakel te worden!