Rapid is terug, CeauÈ™escu draait zich om in zijn… In de Hekken

Op 7 mei 1986 bereikte Steaua București hetgeen wat niemand voor mogelijk kon houden, het won in Sevilla voor het oog van 70.000 supporters de Europacup I in een wat saaie finale tegen FC Barcelona. 

De eindzege van Steaua was onverwacht, maar uiterst voordelig voor het wankelende communistische regime van Nicolae Ceaușescu en zijn partij PCR. Trots als een pauw poseerde Ceaușescu samen met de equipe voor de cup met de grote oren in zijn Paleis van het Volk. Het werd, in de propaganda van de PCR, een overwinning voor het communisme. Voor het eerst sinds de tweedeling tussen het kapitalistische Westen en het communistische Oosten wist een club uit het Oosten een grote Europese eindzege te boeken.

Doordat Ceaușescu deze overwinning voor partijpropaganda gebruikte kon hij de groeiende onvrede in het land enigszins onderdrukken en wonnen zowel Steaua als Ceaușescu de nodige extra populariteit.

Nicolae Ceaușescu (in het zwart), communistisch dictator van Roemenië van 1967 tot 1989, poseert met het elftal van Steaua, naar aanleiding van de winst van de Europacup I.

De andere zijde van de hoofdstad

Niet de gehele hoofdstad was content met deze overwinning. Want hoewel Boekarest traditioneel gedomineerd werd door Steaua, de club van het leger, kende het ook een andere ploeg die op de nodige steun kon rekenen: Rapid București. En het verhaal van deze club is uniek. Om de support te kunnen begrijpen moeten we even kort uitleggen hoe Roemeense -en Oost-Europese clubs in het algemeen- aan hun supporters komen.

In Nederland en de rest van West- en Zuid-Europa support men meestal de ploeg waarvan het stadion nu eenmaal het dichtstbij je huis staat. Natuurlijk zijn er uitzonderingen, maar dit betreft meestal topclubs die worden gesupport… omdat het topclubs zijn. In Oost-Europese landen wordt de liefde voor een club met name gebaseerd op financiële staat, beroep en -in sommige gevallen- politieke voorkeur. Zo was Steaua de club van het leger, werd Dinamo București gesteund door de hoofdstedelingen uit de rijkere delen van de stad, kreeg Viitorul de steun van mensen die denken dat Hagi ooit nog een comeback zou gaan maken en was Rapid altijd de spoorwegclub.

De spoorwegen

De spoorwegmaatschappijen hadden altijd al hoog aanzien in Oost-Europa en voor veel mensen was het een zeer belangrijke bron van inkomsten. Een bekendere naam uit Roemenië, CFR Cluj, is uit hetzelfde hout gesneden. CFR staat voor Căile Ferate Române, oftewel de Roemeense spoorwegen. Maar de spoorwegclub uit Boekarest kreeg al snel aanzien van andere groepen dan de spoorwegarbeiders. Ook de anticommunisten wisten de route naar het stadion te vinden. Roemenië verkeerde jarenlang in een communistisch regime waar de Securitate alles en iedereen afluisterde om zo aan informatie over staatsvijanden te komen. Het stadion was een van de weinige plekken waar men tussen de gezangen door nog een mening kon geven over de politieke situatie.

Hiervoor was echter een geschikte club nodig. Steaua was uitgesloten. Drie kwart van de stad was gedecideerd Steaua-supporter en ook de PCR -de communistische partij- en het leger schaarden zich achter de Europacupwinnaar van 1985. Dinamo dan? Uitgesloten. Te extremistisch en te nationalistisch.

Verzet tegen Ceaușescu

Wat overbleef was de spoorwegclub. Rapid. De tribunes vulden zich vanaf de jaren 80 meer en meer en Rapid groeide uit tot een stabiel gesteunde club, die door ongeveer 8% van het land de eigen werd genoemd. Rapid vergaarde aanzien in het land en van heide en verre kwamen mensen naar de bordeauxrode zijde van Boekarest om te genieten van een potje voetbal en af en toe te fluisteren dat ze er stiekem over nadachten naar Frankrijk of Italië te vluchten. Met name de wedstrijden tegen Steaua, Dinamo en Victoria waren intens. Zeker na de Europacupwinst van Steaua weigerden de Rapid-supporters zich nog langer stil te houden.

De ene anti-Ceaușescu-leus na de andere galmde over de tribunes. Een hoogtepunt van deze voetbalrevolte vond plaats in 1989. Rapid speelde tegen Steaua en een nederlaag betekende degradatie naar de Liga II. Steaua won -hoe kon het ook anders- dankzij opmerkelijke beslissingen van de scheidsrechter, die tevens een partijprominent was bij de PCR. Er braken rellen uit, de supporters schreeuwden: ”Wie degradeerden ons? Ceaușescu en zijn PCR!”

Terug op het hoogste niveau

Rapid heeft een indrukwekkende geschiedenis. Eentje van verzet, maar ook eentje van degradaties. Na jaren bikkelen in de Liga II kwam vorige week het verlossende fluitsignaal: Rapid is terug in de Liga I. Dit betekent dat de derby’s met FCSB en Dinamo ook terug zijn. Vurige derby’s waarin Rapid -de club van het volk- de decibelmeters op hol zal laten slaan en de glorie van de revolutie zal blijven uitdragen tegen de legerclub en de nationalisten. En als we naar de beelden kijken weten we het wel: Rapid staat hoog op ons lijstje en verdient zeker onze support!

Tip van Nikola: Boek een stedentrip naar Boekarest, dwaal rond door de oude stad, ga naar de ”ouderwetse nachtclubs” en sluit af met een wedstrijd van deze club, groot geworden door het verzet tegen de dictatuur.

Beelden Rapid București

Bron: Rapid Fans Facebook

Bron: Libertatea