Oranjekoorts: Het Volksparkstadion is van Oranje!

Het EK is weer begonnen. Na het Corona EK in 2021 en het WK in Qatar weer een traditionele eindronde waar tienduizenden supporters hun landen achterna reizen. En waar de socials weer volstromen met kritiek op met wortels en tulpen verklede clowns vinden wij het een mooie kans om het Nederlands elftal als supporter te volgen. Te beginnen met de groepswedstrijd tegen Polen. Op voor Nederlandse voetballiefhebbers historische grond. “Het Volksparkstadion is van Oranje”.

“Het Volksparkstadion is van Oranje”. De bekende woorden van Evert ten Apel kenmerken voor veel voetballiefhebbers de 2-1 zege van het Oranje van Rinus Michels tegen de Duitsers in 1988. Penalties van Lothar Mattheus en Ronald Koeman zorgen voor een 1-1 tussenstand. Vlak voor tijd speelt Koeman rond de middenlijn de bal tussen vier Duitsers door naar Jan Wouters. Wouters neemt met rechts aan, draait naar voren terwijl de bal een keer stuitert, en speelt de bal met rechts in de diepte. Marco van Basten loopt diep met Jurgen Kohler leunend tegen hem aan. Met een soort sliding tikt hij de bal met rechts in de verre, linker, benedenhoek. Nederland wint van West-Duitsland en plaatst zich voor de finale. En zoals ten Apel concludeert: “Het Volksparkstadion is van Oranje”!

Wat mij betreft de belangrijkste goal van het EK 88, samen met de buitenspel goal van Kieft tegen Ierland. De woorden van Michels na het EK kloppen hoe dan ook. “En we zullen het nooit, nooit vergeten”.

Veel voetbalvolk

En dat klopt. Want menig Oranje supporter heeft het er vandaag over. Sterker nog, de hele wereld heeft het erover als een aantal supporters die hun held van dat toernooi, Ruud Gullit, persifleren. Voor mij totaal niet te vergelijken met de zwarte pieten discussie. Waar ik me daar nog voor kan stellen dat mensen vallen over de stereotyperingen, is hier gewoon sprake van een lookalike. Maar waar ik vooral blij mee ben is dat het overgrote deel van de Oranje fans die ik zie niet verkleed zijn. Veel spijkerbroeken, oranje shirts en petjes en weinig tietenmannen.

Dat zien we overigens pas op de wedstrijddag. De dag ervoor verblijven we in Stade, aan de westkant van de Elbe, zo’n drie kwartier van het centrum van Hamburg. De dag van de wedstrijd rijden we vroeg naar de P+R Anlagen Bahrenfeld aan de Friedensallee. We parkeren de auto, activeren de fanpas in de UEFA app en stappen in de S-bahn om, drie haltes verder, uit te stappen op de Reeperbahn.

Terwijl de Oranje mars vertrekt vanaf de Fanzone bij het stadion van St. Pauli pakken wij een English breakfast in Café Lieblings. Ik hou van corteo’s, kan genieten van de Schotten en Hongaren die, ieder op hun eigen manier, naar het stadion lopen, maar de Oranjemars is voor mij meer carnaval dan supporterscultuur. We zien de internationale media smullen als tienduizenden Oranje fans van links naar rechts springen, maar ik vind het niets. En zeker niet als het, net zoals vandaag, een rondje om de wijk is en geen mars naar het stadion.

Verhalen van de stad 

Na ons ontbijt lopen we richting de fanzone om een kijkje te nemen bij het Millentor stadion van St. Pauli en de Flakturm IV bunker. De naam Flakturm is afkomstig van Flugabwehrkanone, wat verwijst naar de luchtafweer die was geplaatst op de vier hoeken van de inmense bunkers die in Berlijn en Hamburg werden gebouwd. De Flakturm IV bunker, die was ontworpen voor 18.000 onderduikende burgers, werd tijdens de luchtaanvallen in de zomer van 1943 bevolkt door ongeveer 25.000 mensen. Inmiddels is het imposante gebouw omgebouwd naar onder andere een evenemententerrein voor festivals en indoorsports en wordt het dak begroeit door een groot stadspark.

En naast dat symbool dat ons herinnert aan het nazi regime en de miljoenen slachtoffers, ook aan Duitse zijde, staat het stadion van St. Pauli. Een van de meest linkse clubs ter wereld. Nazi frei en refugees welcome stickers sieren de lantaarnpalen en elke centimeter van het stadion is met graffiti versierd. Veel bruin, zwart, wit en rood van St. Pauli en ook hier politieke statements. En tekstdoeken die pleiten voor vrouwenrechten en voor clubliefde boven nationaal belang. Ik zie en hoor in mijn omgeving veel mensen met een mening over St. Pauli, maar deze omgeving heeft verder alles wat ik van een stadion en omgeving verwacht.

En in Nederland kunnen we ook nog wel wat leren van Duitse supportersgroepen die enkele maanden geleden massaal, en met succes, actie voerden tegen de Duitse Bond die een investeerder voor een prijs van een miljard euro twintig jaar lang acht procent van de inkomsten uit marketingrechten zou ontvangen. Tennisballen, bestuurbare autos’, je kunt het zo gek niet bedenken of het werd bedacht. En dus met succes!

Gemoedelijk

We drinken wat drankjes op de Reeperbahn en kijken om ons heen wat er allemaal gebeurt. Veel oranje en soms groepjes waarvan de helft casual is gekleed en de andere helft oranje getint. We drinken onze drankjes en maken kennis met veel Oranje fans zonder tickets. We bieden een gezin van vier aan met ons mee te gaan naar de kwartfinale, mocht Oranje die halen. Liever mensen de kans bieden die nu op de bonnefooi naar Hamburg rijden dan mensen die pas interesse tonen vanaf de kwartfinale.

Rond half een horen we sirenes en zien we zwaailichten. Heel veel politieauto’s spoeden zich in de richting van het metro station op de Reeperbahn. We voorspellen dat er ergens wat dronken gasten met elkaar op de vuist zijn gegaan. Als we ons colaatje opdrinken en naar de metro lopen zien we een hoeveelheid politie die doet vermoeden dat er meer is gebeurd. We blijven even staan kijken en zien dat de politie alles prima onder controle lijkt te hebben. Er is nergens sprake van paniek of gedoe in welke vorm dan ook. In de metro horen we dat een 39-jarige local door is gedraaid en met een slagwapen en molotovcocktail de politie te lijf ging. Van de door sommige media geclaimde omgeslagen sfeer of paniek was geen moment sprake.

Deutsche Gründlichkeit

We stappen uit op Station Othmarschen waar de pendelbussen klaar staan om ons naar het Volksparkstadion te brengen. Tien minuten later stappen we uit en lopen we naar ingang C. Oranje rookpotten worden afgestoken en tickets geactiveerd. De Duitsers hebben het ontzettend goed georganiseerd, maar ik had liever gewoon een hard copy wedstrijdkaartje gehad. Ik begrijp dat dat logistiek extra werk is, maar Duitse en Engelse clubs kunnen het ook wekelijks met tienduizenden kaarten. Een andere bijzonderheid is dat het puntensysteem waarmee voorrang wordt berekenend bij toekomstige kaartverkoop niet geldt bij eindtoernooien. Wel voor de aankoop, maar niet om op te bouwen. Om iets na half twee wandelen we de omloop op. We kopen voor 31 euro twee broodjes worst en twee cola en lopen naar vak 14C.

Oranje

Al een uur voor de wedstrijd is duidelijk dat er veel meer dan de 15.000 voorspelde Nederlanders zijn. Als de volksliederen worden gespeeld schatten we in dat van de 55.000 plekken in het Volksparkstadion er 35.000 worden bezet door in het Oranje gehulde supporters. Aan Poolse zijde zien we twee fakkels. Aan Nederlandse kant wat, gedrukte, doeken. De purist in me houdt niet van gesponsorde acties. Gewoon gespoten, geverfd of niets.

Gelukkig zagen we in de oefenwedstrijd tegen IJsland het eerste geverfde doek. Want we kunnen klagen over de sfeer of langzaam proberen er zelf iets van te maken. Wat dat betreft hoop ik dat Dutch Fanatics vooral doorzet. Elke wedstrijd met meer supporters die aansluiten en elk toernooi een grotere exposure. En ook de sfeer valt me niet tegen. Geen waves. Gewoon aanmoedigingen. De teksten zijn nog weinig verheffend, maar er staat vooral meelevend voetbalvolk om me heen. Voetbalvolk dat ook gewoon lekker juicht en ontlading voelt bij de goals. Ik betrap mezelf er ook op. Het is lang niet zo als het gevoel bij een goal van Ajax, maar er zit wel iets.

Zeker de laatste minuten gaat het best wel massaal. Zowel voor de winnende goal als erna staat het grootste deel van de Nederlanders, letterlijk en figuurlijk, achter de elf op het veld. Zelfs in de Poolse vakken zijn de Oranje fans inmiddels de baas en worden er tussen de Polen Oranje rookpotten afgestoken. Het Volksparkstadion is weer van Oranje!

Oranjekoorts

Terwijl de meeste Nederlanders feest vieren lopen wij in de richting van de pendelbussen. Waar ik uit Gelsenkirchen beelden zie van totale vervoerschaos na de wedstrijd van Engeland en Servië is het hier weer prima geregeld. Drie kwartier na de wedstrijd zitten wij op de snelweg. Opgewekt en gemotiveerd. Zin in vrijdag, als we naar Leipzig gaan. Waarschijnlijk toch bevangen door wat lichte vormen van Oranjekoorts.