Kampioenschap Lech Poznan zorgt voor compleet gekkenhuis vol vuurwerk

Jarenlang moest Lech Poznan lijdzaam toezien hoe de dominantie van grote rivaal Legia Warschau toenam. Na 7 jaar zonder titel is het dit seizoen eindelijk weer eens raak in Poznan. Lech Poznan is Mistrz Polski. En dat ook nog eens in het seizoen van het 100-jarig bestaan. Alle reden voor een ultiem volksfeest bij de kampioenswedstrijd tegen Zaglebie Lubin. Het werd een onvergetelijke dag vol vreugde, fakkels en vuurwerk zoals je het niet vaak ziet.

Om 3 uur in de nacht stappen wij met 3 man de auto in om de reis naar Poznan te maken. Hoewel eerst de titelontknoping in het verschiet lag, is dat door het puntverlies een week eerder van concurrent Rakow Czestochowa niet langer meer het geval. Lech Poznan heeft zich zonder te spelen tot kampioen gekroond, waardoor een feest nog niet echt gevierd is. De wedstrijd van vandaag tegen Zaglebie Lubin belooft dus in alle opzichten de kampioenswedstrijd te worden. Onderweg naar Polen is het genieten van de vele Duitse graffiti’s (o.a. Hannover, Magdeburg, Hertha BSC en Union Berlin) waardoor de tijd voorbij vliegt en we al snel de Poolse grens over zijn.

Poznan ís Lech Poznan

Poznan is de eerste grote stad na de Pools-Duitse grens, waardoor het prima aan te rijden is vanuit Nederland. De studentenstad is met meer dan 550.000 inwoners de op 4 na grootste stad van Polen. Net als veel steden is de stad voor een groot deel gevormd door de Tweede Wereldoorlog. In Poznan stond het eerste concentratiekamp van Polen. Vandaag de dag is de stad een van de meer modernere en nettere steden van het land met o.a. een fantastische infrastructuur.

In de hele stad zie je veel graffiti en tags van Lech Poznan. Lech is dan ook echt dé club van de stad. Er is met Warta Poznan weliswaar een tweede club op het hoogste niveau in de stad, maar deze derby is meer vriendschappelijk dan echt hatelijk. Warta is nu eenmaal veel te klein qua achterban om echt een rol van betekenis te spelen. Poznan staat simpelweg synoniem aan Lech Poznan. Meer dan 5 uur voor de aftrap lopen er al overal supporters gekleed in blauwe shirtjes of truien van Lech of een van de bevriende supportersgroepen door de stad. Zelfs zo vroeg al ademt Poznan voetbalcultuur.

De hooliganalliantie

Na wat sfeer geproefd te hebben in het centrum gaan we op tijd richting het Stadion Miejski. In een overvolle tram koersen we naar het veel te moderne onderkomen van Lech Poznan, dat gebouwd is voor het EK 2008. Ruim twee uur voor de wedstrijd is het daar al een komen en gaan van mensen. Overal lopen supporters op straat in te drinken. In zijstraatjes en tussen de bomen staan drommen supporters. Constant wordt er wel ergens een fakkeltje afgestoken, wat veel goeds belooft voor straks in het stadion.

Buiten de supporters van Lech Poznan, zijn ook de bevriende supportersgroepen van Arka Gdynia, LKS Lodz en Cracovia goed vertegenwoordigd vandaag. Wat verder vooral opvalt is de vele supporterskleding die wordt gedragen. Zo ongekend veel verschillende ontwerpen zijn er te spotten. In Polen is fanatiek supporter zijn écht een manier van leven.

Hooliganrijk van Poznan

Waar je ook aan kan zien hoe erg de supporters de baas zijn in Polen, is de sfeeractie die de supporters van Lech Poznan vandaag tonen in het eerste kwartier. Op het gigantische doek dat over de hele tribune komt te hangen zie je Marian Rytol, een van de eerste hooligans van Lech Poznan. Met naast zich een schedel met Lech-hoofdband en aan de andere zijde het hooliganlogo in een kaart van Groot-Polen – de provincie waarin Poznan zich bevindt. Een spandoek wat in de meeste landen nooit op de tribune zou mogen verschijnen.

De tekstdoeken boven en onder het grote doek maken de volgende boodschap duidelijk: “Een hooliganrijk dat door de jaren heen is opgebouwd. Denk maar niet dat we verdwenen zijn.” Een onheilspellende boodschap richting de autoriteiten, die nog maar eens kracht wordt bijgezet met fakkels aan beide kanten van het doek. De toon voor de kampioenswedstrijd is gezet; vandaag gaat het los.

Blauw & wit versus oranje

Voorafgaand aan de wedstrijd hebben de Kolejorz, de ultras van Lech Poznan, nog een oproep gedaan om vandaag tijdens de wedstrijd niet te veel al in een achteroverleunende feeststemming te verkeren. De club moet gewoon weer gesteund worden zoals altijd! Aan die oproep wordt tijdens de eerste helft massaal gehoor gegeven. Het geluid is bij vlagen oorverdovend en wordt door alle zijdes overgenomen. Mooi is ook dat de gehele eerste ring in het wit is gekleed, terwijl de gehele tweede ring in het blauw is.

De supporters van Zaglebie Lubin, die een mooi gevuld vak met een paar honderd supporters hebben meegenomen, zijn dan weer allemaal in het oranje gekleed. Die discipline is er wel bij de Poolse supporters. Het blijft ook mooi dat in Polen echt iedereen mee doet als er sfeer wordt gemaakt. Als de ultras van Lubin beginnen met inhaken dan springt ook daadwerkelijk het gehele uitvak mee. Heerlijk! Sowieso maken de bezoekers vandaag prima sfeer. Het is prijzenswaardig dat zij er toch alles aan doen om tegenstand te bieden tegen het overweldigende vocale geweld aan de overkant. Op het veld zetten de spelers van Poznan de kers op de taart van het seizoen. De kampioen doet haar plicht en staat bij rust op een 2-0 voorsprong.

Strobos en fakkels

Aan het begin van de tweede helft valt het ons meteen op dat er nog wat gaande is in het uitvak. Heel veel supporters lijken in de rust het vak te hebben verlaten en nog niet terug te zijn. Als ze eenmaal weer verschijnen begrijpen we waarom. Een stuk of 10 supporters is teruggekeerd met bivak op. Ook de gasten uit Lubin grijpen vandaag de laatste kans om nog eens groots uit te pakken. Het startschot wordt gegeven wanneer de rest van het uitvak met vlaggen begint te zwaaien. Overal gaan vervolgens strobos af. Als deze even een tijdje aan het flikkeren zijn wordt het aangevuld met fakkels. De hele combinatie van verschillende dingen maakt het tot een mooi, fotogeniek geheel. Al met al een hele mooie sfeeractie dus.

Het motiveert de spelers op het veld schijnbaar ook want Zaglebie wint een penalty. Wij zelf krijgen dit alleen mee door het gefluit van de supporters om ons heen. Het scoren van de penalty zien we gebeuren, waarna in het uitvak een fakkel wordt afgestoken. Het is de eerste en de laatste keer in de tweede helft dat we iets van het voetbal meekrijgen. Het daadwerkelijke spektakel speelt zich namelijk af op de fanatieke tribunes, waar het constant broeit en bezig is. Gebiologeerd staren we doorlopend van de korte zijde naar het uitvak om steeds weer nieuwe dingen te ontdekken. Behalve dat de sfeer vocaal fantastisch is, is er duidelijk iets gaande aan de kant van Lech. De grootste sfeeractie moet nog komen…

De ultieme fakkelzee

Rond de 70e minuut beginnen de contouren van de actie duidelijk te worden. Als bedekking tegen de camera’s wordt op de eerste zijde een doekje met het woord Pyry (pools voor Pyro) gebruikt. Als er nog enige twijfel was over wat komen gaat, dan is die nu definitief weg. Onder dit doek komen tientallen ultras van Lech Poznan, Arka Gdynia, LKS Lodz en Cracovia met bivak vandaan. Dit moet wel groot worden. Vervolgens komen op de tweede ring twee tekstdoeken. “LECH” “KING”. Op de derde ring komt, na enige moeite, een mooi uitgesneden doek van een gekroonde doodskop. Mistrz Polski 2022. Lech is de kampioen van dit seizoen.

Als eenmaal alles in orde is beginnen de supporters aan een fakkelexplosie. Misschien wel honderd fakkels gaan er tegelijkertijd af op de korte zijde. Ook op alle drie de andere zijdes gaan fakkels af. Wat gebeurt hier!? Op een gegeven moment is op de korte zijde niks meer te zien dan de stadionlampen en tientallen kleine rode stipjes. Steeds weer komen er nieuwe fakkels bij. Uiteindelijk besluit de scheidsrechter om dan maar gewoon in de mist verder te spelen. De stroom aan fakkels blijft namelijk maar doorgaan.

Voor meer dan twintig minuten is er geen moment dat er geen fakkel brandt. In een land waar gewoon gehandhaafd wordt op het afsteken van vuurwerk (de noodzaak van een bivak is een mooie graadmeter) heb ik eigenlijk nog niet vaak zo’n massale pyroshow gezien. Je kan er zoveel over schrijven als je wilt, maar woorden doen deze sfeeractie simpelweg tekort.

De huldiging

Dan zal nu de verzameling pyro voor vandaag wel op zijn, denken we nog. Maar we zitten er natuurlijk weer mijlenver vanaf. Wanneer de spelers de trofee omhoog steken knallen wederom tientallen fakkels de lucht in. Hetzelfde ritueel herhaalt zich wanneer de spelers het feestje aan de korte zijde komen vieren. En wees nu vooral niet bezorgd, ook tussen deze grotere pyromomenten door worden op alle ringen doorlopend nog losse fakkels afgestoken.

Normaal hebben we het niet zo op dit soort officiële juichmomentjes, maar deze is een uitzondering. Even lijken de supporters nog te twijfelen om een hek door te breken en het veld te bestormen, maar de mannen met bivak besluiten dit toch maar achterwege te laten. Ook vet is het om te zien dat het stadion totaal niet leeg is gelopen sinds het laatste fluitsignaal. Zo op het oog is meer dan 90% van de supporters gebleven om de huldiging mee te maken.

Pitch invasion!

Tijdens zo’n huldiging op het veld hangt er toch één vraag in de lucht. Komt er nog een pitch invasion? Iemand moet de aanzet geven. Uiteindelijk durft één supporter het aan om de eerste te zijn. Nadat hij de eerste steward heeft ontweken, komt hij een man in pak tegen. In een poging af te remmen glijdt de supporter weg waardoor hij met twee benen vooruit de man in pak omver glijdt en zo zijn weg weer kan vervolgen.

Daarna is het hek van de dam en stromen tientallen supporters het veld op. Wij kunnen natuurlijk niet achterblijven en klimmen ook het hek over. De ultras zijn er minder blij mee en proberen iedereen weer van het veld af te dirigeren met gezang en een fluitconcert. Wij luisteren ook maar naar de oproep en besluiten na een paar minuten rondlopen dat het tijd is om het stadion te verlaten.

Gekkenhuis in Poznan

Eenmaal buiten blijkt het feest alleen maar te zijn toegenomen. Het is een compleet gekkenhuis. Tientallen supporters zijn op de locomotief (Lech is de club van de spoorwegmedewerkers) geklommen en steken vanaf daar massaal hun vuurwerk af. Hierbij zijn het niet alleen de ultras, maar werkelijk waar iedereen. Van jong tot oud steken mensen vuurwerk af. Vuurpijlen, cakes, fakkels, Romeinse kaarsen, strobos, rookbommen en ongekend veel knallers. Elk type vuurwerk dat je je maar kan bedenken is vandaag aanwezig. Het is Poznan’s nieuwjaar. De mensen zijn door het dolle heen. Kinderen staan met fakkels in de hand op de auto’s. Het voorplein is veranderd in een complete chaos. Een orgie van vreugde.

De club heeft vooraf een programma gedeeld over wat er verder nog te wachten staat. Om 21:30 vertrekt de bus vanaf het stadion richting een plein om gehuldigd te worden. Wij lopen daarom rond 21:00 alvast de stroom supporters achterna in de richting van het plein om daar de spelersbus voor het laatste stukje op te wachten. Het is inmiddels flink afgekoeld en we hebben sinds vanmiddag niks meer gegeten. De zware reis begint voelbaar te worden. Maar om even de spelers nog te zien, is dat het wel waard!

De andere supporters maken er een feestje van en de fakkels gaan continu af, maar wij worden inmiddels toch al aardig ongeduldig als rond 10 uur nog steeds geen spoortje van de spelersbus te zien is. Op de Instagram van Lech Poznan zien we verontrustende beelden. De ultras van de club hebben het feestje gekaapt. De bus is nog lang niet vertrokken, er is een groot feest vol fakkels gaande bij het stadion. Als ook om 23:15 nog steeds de bus nergens te bekennen is, besluiten we (hongerig, moe en verkleumd) maar om het lot in eigen handen te nemen en in tegengestelde richting naar het stadion te gaan lopen.

De voetbalhoofdstad van Polen

We zijn al weer een aardig stuk op weg richting stadion en we willen eigenlijk opgeven, wanneer we in de verte de verlossende rode gloed van een fakkelzee zien. De bus komt eraan! De kou en vermoeidheid zijn in één klap vergeten. Niet in de laatste plaats door de vele fakkels en bijbehorende asregen om ons heen. We vergezellen de spelers daarom maar voor de rest van de weg naar de huldiging. Gezamenlijk met honderden andere supporters lopen we zo over de hoofdweg, met naast ons de uitzinnige spelers die op het dak van de bus staan. Mickey van der Hart weet waarschijnlijk niet wat hij meemaakt. Tijdens de wandeling staan op alle balkons en in de deuropeningen mensen vol trots naar de spelers en supporters te kijken. Poznan is voor even weer de voetbalhoofdstad van Polen.

Daarna is het tijd om massaal naar het plein te stromen voor de huldiging. Het vuurwerk zal nu toch wel bijna op zijn? Nee hoor, je zou bijna denken dat ze de afgelopen weken in Poznan de fakkels hebben lopen uitdelen bij de cornflakes. Werkelijk waar iedereen lijkt over een schier eindeloze voorraad aan Bengaals vuur te beschikken. Als de spelers op het podium verschijnen krijgen we de zoveelste fakkelzee voorgeschoteld. Gevolgd door meerdere losse fakkels, waarna vervolgens nog wat fakkels worden afgestoken. Het is een doorlopende fakkelhemel, waar nooit meer een einde aan lijkt te komen.

Het is uiteindelijk ergens na half 1 als wij maar besluiten om af te taaien na een matchday van bijna 24 uur lang. Terwijl we weglopen zien we weer tientallen fakkels de lucht ingaan. Over de gehele buurt hangt een kruitlucht en mist die aan oud en nieuw doet denken. Wat was dit een dag!