Komende zondag wordt in Nieuwkerken de Wase derby SK Sint-Niklaas – Waasland-Beveren gespeeld. Beide ploegen, die de laatste jaren opklommen vanuit het provinciale voetbal, proberen krampachtig de erfenis te claimen van de roemrijke clubs van wie ze de naam hebben overgenomen. Of hoe het moderne voetbal in het Waasland veel supportersharten heeft gebroken…
Tegenwoordig loopt er in de cafés van het Waasland een weddenschap onder de Wase voetbalfans: “Leg op vijf minuten tijd aan een buitenstaander het huidige voetballandschap in Beveren en Sint-Niklaas uit, en zorg ervoor dat hij het nadien begrepen heeft.” Dat kan toch niet al te moeilijk zijn, hoor ik u al denken. Misschien moet u even wachten met uw finale oordeel tot u het onderstaande epos gelezen hebt…
Het is eind 1999 en op het Puyenbeke-stadion in Sint-Niklaas doen de lokale bestuurders definitief het licht uit. Sportkring Sint-Niklaas, decennialang een vaste waarde in de Belgische tweede klasse, houdt na 77 jaar op te bestaan en wordt opgeslorpt door het Sporting Lokeren van Roger Lambrecht. In het centrum van Sint-Niklaas, de hoofdstad van het Waasland, valt alle voetbalactiviteit stil…
In 2002 krijgt het Puyenbekestadion nieuwe bewoners. Red Star Haasdonk, tot dan decennialang actief in de provinciale reeksen en spelend in een klein stadionnetje in de bossen van de Beverse deelgemeente Haasdonk, is na de promotie naar derde klasse op zoek naar een groter stadion en het stadsbestuur van Sint-Niklaas biedt de geel-roden het leegstaande Puyenbeke aan. De van oorsprong Beverse club wijzigt zijn naam naar Red Star Waasland en hoopt de vroegere fans van Sportkring Sint-Niklaas naar het stadion te lokken. Dat lukt deels, al krijgt de club zelden meer dan 500 toeschouwers over de vloer.
Vanuit Haasdonk is het nog geen twee kilometer rijden tot in Nieuwkerken, een eveneens kleinere gemeente die geprangd ligt tussen Beveren en Sint-Niklaas. Daar is in 1993 FC Nieuwkerken opgericht, een club die meteen grote sportieve successen kent en in 2002 al doordringt tot in de derde nationale afdeling.
Rond die tijd gaat het financieel steeds minder goed met SK Beveren, dé traditieclub uit het Waasland met twee landstitels en bekers op haar palmares (en onder andere een Europese halve finale tegen Barcelona na winst tegen Inter Milaan). Onder de Ivorianen van Jean-Marc Guillou, met onder andere Yaya Touré van Manchester City, Gervinho van Arsenal en Boka van Stuttgart, kent geel-blauw nog wel een sportieve heropleving. In 2004 speelt het de Belgische bekerfinale en Europees wordt Levski Sofia uitgeschakeld, waarna Beveren strandt in een poule met onder andere Stuttgart, Benfica en Heerenveen. Maar na het vertrek van de beste Ivorianen gaat het zowel sportief als financieel bergaf. Het bestuur slaagt er niet in om de putten uit het verleden te delgen en de club glijdt weg naar de kelder van tweede klasse. Het voorstel van een vereffening en een herstart met een propere lei in derde of vierde klasse wordt door de gemeente geweigerd. Niet veel later zal blijken waarom…
Bij Red Star Waasland, ondertussen opgeklommen naar tweede klasse maar nog altijd spelend voor een handvol fans, zien ze hun kans schoon. Via bepaalde tussenpersonen wordt er een deal gesloten met de gemeente Beveren: die zet het financieel noodlijdende SK Beveren, nochtans 75 jaar lang het kroonjuweel van de gemeente, op non-actief en laat het Freethielstadion voortaan bespelen door Red Star Waasland, dat om de schijn nog enigszins op te houden, zijn naam verandert in Waasland-Beveren. 75 jaar geel-blauwe Beverse voetbaltraditie wordt door enkele politiekers en machiavellistische clubleiders in één pennentrek weggeveegd… Ook in Sint-Niklaas blijft men voor de tweede keer in tien jaar tijd verweesd achter. In Haasdonk, die Beverse deelgemeente waar Red Star oorspronkelijk vandaan komt, heeft men dan al een jaar eerder een nieuwe club opgericht: Herleving Red Star Haasdonk.
Mei 2010: op dezelfde dag van de aankondiging van de verhuis van Red Star Waasland naar het Beverse Freethielstadion, organiseert ook FC Nieuwkerken een persconferentie. De club besluit de leemte in Sint-Niklaas op te vullen en verandert zijn clubnaam in Sportkring Sint-Niklaas en zijn clubkleuren van blauw-wit naar blauw-geel, de oude kleuren van het verdwenen SK Sint-Niklaas. Een verhuis vanuit Nieuwkerken naar het Puyenbekestadion in Sint-Niklaas gaat echter niet door, want Red Star Waasland beroept zich op een huurovereenkomst met de stad Sint-Niklaas en gebruikt het complex doodleuk voor zijn beloftenploeg.
Een deel van de Red Starfans, voor een groot deel nota bene ex-supporters van het oude verdwenen SK Sint-Niklaas, volgt zijn club naar Beveren. Een ander deel kiest voor de oude aartsvijand uit Nieuwkerken met de nieuwe naam. En om heel deze saga volledig af te ronden: een groep supporters van SK Beveren legt zich niet bij de zaken neer en richt de nieuwe club YB SK Beveren op. Die club krijgt van het Beverse gemeentebestuur echter geen toelating om in Beveren te voetballen, en speelt daarom in… Nieuwkerken, op de velden van SK Sint-Niklaas. Een gift van het bestuur van SK Sint-Niklaas naar de Beverenfans toe…
Dit is in een “kleine notendop” een overzicht van het hedendaagse voetballandschap in het Waasland. In de streek waar Reynaert de Vos nog rondzwierf, heeft geld en plat opportunisme ervoor gezorgd dat prachtige traditieclubs zijn verdwenen, kunstmatige constructies in de plaats kwamen, en véél supportersharten zijn gebroken of ontheemd. Het moderne voetbal… u weet wel: leve de vooruitgang, leve de schaalvergroting, alles voor het geld.
En zo komt het dat nu zondag niet de traditieclubs SK Sint-Niklaas en SK Beveren elkaar in de ogen kijken (ook al laten sommigen in het Waasland dat de buitenwereld graag geloven). In hun plaats staan twee ploegen tegenover elkaar die de laatste 20 jaar door hard werken zijn opgeklommen vanuit het provinciale voetbal, maar die nadien hebben geprofiteerd van het verdwijnen of moedwillig op non-actief zetten van oude traditieclubs. Twee ploegen ook die de naam van de oude vaandeldragers van het Wase voetbal (deels) hebben overgenomen, ook al hebben beiden in feite niks te maken met de geschiedenis, het palmares of de eigenheid van hun illustere naamgenoten. In de hoop om toch maar verloren zieltjes in te pikken…
Zo komt het ook dat zondag in beide supporterskampen mensen zijn terug te vinden die enkele jaren geleden nog samen op de tribunes van het Puyenbekestadion in Sint-Niklaas stonden. Te supporteren voor SK Sint-Niklaas en later voor Red Star Waasland. Nu staan ze lijnrecht tegenover elkaar, in een alles verstikkende haat en nijd. Want ze proberen elkaar wijs te maken dat hun ploeg de rechtmatige erfgenaam is van de club aan wie ze ooit hun hart verpandden…
Ze zijn overigens niet alleen. Ook fans van het oude SK Beveren zal je zondag in beide kampen terugvinden. Het ene deel probeert zichzelf wijs te maken dat Waasland-Beveren überhaupt iets met SK Beveren te maken heeft, het andere deel volgt vanop SK Sint-Niklaas de wedstrijden van het nieuwe YB SK Beveren en sympathiseert daarom met de thuisclub. In de titel van dit artikel hadden we het al over Kafka. Maar dat moeten we eigenlijk corrigeren: zelfs hij zou zich nooit aan dergelijk scenario gewaagd hebben…
Maar in de bestuurskamers zullen ze zondag waarschijnlijk wel tevreden zijn. En dan vooral in die van Waasland-Beveren. Want waar SK Sint-Niklaas moet vechten om te overleven en maar weinig fans kan verleiden, hapt de “fusieclub” (verhuisclub zou eigenlijk een beteren naam zijn) gretig van de gelden van de gemeente Beveren, de Antwerpse haven en Belgacom TV (ook al moeten hun fans nu op vrijdagavond naar het stadion). Als het financiële plaatje maar rond is. Verdwenen tradities, een roemrijk verleden of gebroken supportersharten: daar steken ze in deze moderne tijden hun dikke sigaren mee aan…
Reynaert De Vos
