Column: het vergif van de Saudische Pro League

Saudi-Arabië is het nieuwe vergif in het voetbal dat probeert zijn spuuglelijke imago te verdoezelen door miljarden te investeren in de Saudische Pro League. Het is de speeltuin van de kroonprins en zijn vreselijke regime, waarin onderdrukking en discriminatie onverminderd doorgaan. Het maakt de supersterren en voetbalorganisaties allemaal niets uit, want die zijn verblind door de glans van oliegeld. Nooit eerder maakte de wereld kennis met zo’n exorbitante vorm van sportswashing.

De laatste twee seizoenen hebben Saudische clubs zoals Al-Nassr, Al-Hilal, Al-Ittihad en Al-Ahli astronomische bedragen uitgegeven om hun selecties te versterken. Daarmee zijn de allergrootste internationale supersterren naar het totalitaire regime gelokt. Al-Nassr, waar Cristiano Ronaldo speelt, heeft alleen al in de afgelopen twee jaar meer dan 300 miljoen euro uitgegeven aan transfers en salarissen. Al-Hilal haalde Neymar binnen voor 90 miljoen euro, naast andere dure aankopen zoals Sergej Milinković-Savić en Kalidou Koulibaly. Al-Ittihad en Al-Ahli investeerden vergelijkbare bedragen, waarbij Al-Ittihad onder meer Karim Benzema en N’Golo Kanté contracteerde. En onze ‘eigen’ Georginio Wijnaldum speelt voor Al-Ettifaq. Kroonprins Mohammed bin Salman pompt ongelimiteerd geld in de Saudische Pro League om er een topcompetitie van te maken. Deze zomer zullen er opnieuw supersterren de overstap maken, want geld is geld en voetbal is en blijft werk voor de meesten.

PRO SHOTS / Zuma Press

Voetbal als dekmantel

Saudi-Arabië doet aan sportswashing in zijn puurste vorm: strategisch gigantische bedragen investeren in de nationale competitie én internationale clubs om de reputatie te verbeteren. Newcastle United is daar het voornaamste voorbeeld van, in 2021 nam het staatsinvesteringsfonds van Saudi-Arabië de club over. Met een vermogen van 776 miljard dollar werd Newcastle in één klap de rijkste club ter wereld en doet het sindsdien mee in de top van de Premier League. Naast deze Engelse inmenging roeren de Arabieren zich ook in Spanje en Italië, door nationale bekerfinales op te kopen. Dit betekent dat supporters naar de hoofdstad Riyad moeten reizen om hun eigen club het ‘landelijke’ bekertoernooi te winnen. Nationale bonden bezwijken voor het geld en hebben lak aan supporters.

De toekenning van het WK in 2034 aan Saudi-Arabië is misschien wel het toppunt van sportswashing. Door de FIFA-reglementen bleef uiteindelijk alleen Saudi-Arabië over als kandidaat, waardoor het de kans krijgt zijn imago verder op te krikken. Speciaal daarvoor zijn er natuurlijk versoepelingen ingesteld, zoals het aantal grote stadions dat nodig is. De FIFA-regels vereisen dat gastlanden internationale mensenrechten respecteren, maar zoals we zagen met het WK in Qatar, zijn deze regels slechts loze woorden. Saudi-Arabië zal een bidbook vol beloftes presenteren die opgaan als rookgordijnen. Hoeveel geld zal er onder de tafel zijn gegaan? 

Gianni Infantino samen met Vladimir Putin en Mohammed bin Salman tijdens het WK 2018 in Rusland (bron: PRO SHOTS / Witters)

Lak aan mensenrechten

Sinds kroonprins Mohammed bin Salman in 2017 aan de macht is gekomen, zijn de mensenrechten in Saudi-Arabië verder verslechterd. Critici van het regime worden zonder pardon opgesloten, demonstraties zijn verboden en de vrijheid van meningsuiting bestaat niet. Vrouwen zijn bij wet nog altijd ondergeschikt aan mannen en kunnen vrijwel niets zelfstandig beslissen zonder toestemming van de man. Er is sprake van diepgewortelde, systematische discriminatie. Zelfs als een vrouw wegens huiselijk geweld vlucht naar een opvanghuis en deze wil verlaten, is er toestemming nodig van de man.

Het regime houdt burgers in de gaten met geavanceerde spyware en voert jaarlijks honderden executies uit. Vaak na oneerlijke processen en zelfs martelingen. In 2022 zijn er liefst 196 burgers geëxecuteerd. Maar ook buiten eigen land gaat het er hard aan toe. Saudi-Arabië maakt zich namelijk al jaren schuldig aan oorlogsmisdaden in Jemen, uitbuiting van arbeidsmigranten en discrimineert sjiitische burgers (een ideologische stroming binnen de islam). Mensenrechtenorganisatie Amnesty International heeft talloze rapporten uitgebracht die de vreselijke realiteit in Saudi-Arabië documenteren, maar de voetbalwereld lijkt daar compleet vervreemd van. Een gebrainwashte Georginio Wijnaldum geeft dit voor de camera bij Oranje perfect aan: ‘‘In Nederland heb je ook de toeslagenaffaire… elk land heeft zijn goede en slechte dingen. Ik heb niets fouts gezien in Saudi-Arabië’’.

PRO SHOTS / Niels Boersema

Macht van geld

Het glanzende podium van de Saudische Pro League maskeert de bloederige moordkuil die eronder hangt. Sportswashing is niets nieuws, maar de schaal waarop het nu gebeurt is ongekend. Voetbal, ooit een bron van passie en hoop voor miljoenen mensen wereldwijd, is verworden tot een dekmantel voor onderdrukking en schendingen van mensenrechten. Supersterren zoals Cristiano Ronaldo, die een contract tekende voor honderden miljoenen, zijn daar het toonbeeld van. Deze voetballers hebben ervoor gekozen om het regime te helpen met hun sportswashing en zetten hun medemenselijkheid aan de kant. Het is afschuwelijk om te zien hoe deze atleten, rolmodellen voor de jeugd, kiezen voor persoonlijk gewin boven ethiek en menselijkheid. 

Voetbal mag niet worden gebruikt als een dekmantel voor onderdrukking en onrecht. De keuzes van Ronaldo en andere topvoetballers om deel te nemen aan de Saudische Pro League zijn immoreel en verwerpelijk. Ze spelen letterlijk in bloed en helpen een regime dat dagelijks mensen onderdrukt en hun fundamentele rechten ontneemt. De voetbalgemeenschap moet een vuist maken tegen deze praktijken en laten zien dat sport niet te koop is. Maar kan dat wel? Wat valt er uit te halen tegen de onmetelijke macht van geld?

Bron: PRO SHOTS / Imago

Vergif

Betreft de Saudische Pro League is er weinig actie mogelijk, want dit is een binnenlandse competitie. Er zijn geen regels voor maximale bedragen die Saudische clubs kunnen uitgeven en dat gaat ook niemand ze opleggen. Een klein land als Nederland kan middels petities het WK van 2034 boycotten, maar de KNVB heeft afgelopen december al aangegeven een boycot te verwerpen. Onze voetbalbond ziet geen kettingreactie gebeuren bij andere landen, terwijl die geluiden er wel degelijk zijn bij Engeland, Duitsland, België en de Scandinavische landen. Volgens de KNVB kunnen mensenrechten en fair play duidelijk niet op tegen geld.

Een oplossing zou kunnen liggen bij internationale wereldorganisaties buiten het voetbal, die limieten op uitgaven kunnen opleggen of bij de voetbalorganisaties daar op aandringen. Maar ook dan zal een regime als deze weer andere manieren vinden voor sportswashing. De slang genaamd Saudi-Arabië zal nog lang zijn gif spuwen en de echte voetbalsupporters blijven erop spugen. Wij kijken geen seconde naar hun nationale competitie, hoe goed die ook mag zijn. We veroordelen de ontelbare misstanden in dit weerzinwekkende land. We prikken door de schijnwereld en zien de werkelijkheid zoals die is: de voetbalwereld wordt overgenomen door oliesjeiks die geen hart voor de sport hebben, maar hun reputatie oppoetsen via sportswashing. Wij zetten geen stap in Saudi-Arabië. En u, de lezer, hopelijk ook niet.