In Engeland gebeurt nooit iets

“In Engeland gebeurt nooit iets”, “We moeten een voorbeeld aan Duitsland nemen” en “In Engeland hebben ze tenminste wel een voetbalwet”. Ik heb de afgelopen week nog nooit zoveel onzin gehoord omtrent het Nederlandse voetbal. Journalisten, politici, BN’ers, de KNVB en zogenaamde experts duikelden massaal over elkaar heen om schande te spreken over de supporterscultuur in ons vaderland. Het ergste is nog niet eens dat enige kennis en inhoud bij deze mensen ver te zoeken is, maar vooral dat ze op geen enkele wijze bijdragen aan een oplossing. Sterker nog: het draagt alleen maar bij aan polarisatie en verharding van de voetbalcultuur.

De idioot die Klaassen raakte met een aansteker was al snel in de kraag gevat. Haarscherp op beeld gevangen. Hij mag zich gaan verantwoorden voor de politierechter en ziet een flink stadionverbod tegemoet. Snel gehandeld en uitstekend opgelost. Althans, dat zou je denken. De shitstorm die erna losbarstte in heel Nederland was niet te bevatten. Alle begrip als er stevig gediscussieerd wordt en op inhoud gepraat wordt over de juiste aanpak c.q. oplossing. Echter het tegendeel bleek waar. Massaal werd de Nederlandse voetbalcultuur gecriminaliseerd, de Feyenoord-aanhang in het bijzonder. De polarisatie was compleet van god los en wars van feiten.

En alsof dat nog niet het ergste is. Journalisten vonden het nodig om de betreffende dader met heel zijn hebben en houden in de krant te zetten tot zijn werkgever aan toe. Een belachelijk staaltje eigen rechter spelen. En dat terwijl er – in het geval van pedofielen, moordenaars etc. – altijd hard geroepen wordt dat we moeten waken voor doxing en vooral géén eigen rechter moeten gaan spelen. Laat het recht zijn werk doen. Blijkbaar ligt dat voor een voetbalsupporter toch anders in het geval van een relatief klein vergrijp, hoe compleet debiel ook.

In Engeland gebeurt nooit iets

Aan de overkant van de plas gebeurt nooit iets, want daar hebben ze een voetbalwet. Al jaren wordt dit te pas en te onpas geroepen door mensen in de politiek, in talkshows of waar ze  dan ook een podium kunnen vinden. Vooral als ze weer eens wat te zaniken hebben over de Nederlandse voetbalsupporter. Want wat er in de stadions zit zijn allemaal randdebielen die de staat alleen maar geld kosten. Toch? Laten we die mensen even uit hun droom helpen.

Ook in Engeland werd speler Gudmundsson geraakt door iets uit het publiek. De speler van Burnley vierde zijn doelpunt tegen Middlesbrough langs de zijlijn toen hij werd geraakt. Op een station raakten afgelopen weekend supporters van Sheffield United en Wigan slaags met elkaar. Afgelopen januari moest de keeper van Arsenal nog een trap incasseren van een Tottenham-supporter. Maar het ergste incident was afgelopen maand in Blackpool, toen supporters met elkaar in een gevecht raakten bij een bar, wat uiteindelijk het leven kostte aan een 55-jarige supporter van de club.

Wat ik hiermee wil zeggen? Simpelweg dat incidenten in het voetbal niet uit te bannen zijn. In Nederland hebben we jaarlijks zeven miljoen bezoekers in het betaalde voetbal. Dat is een enorm aantal, een weerspiegeling van de maatschappij. En net als dat een klein aantal mensen in de maatschappij over de schreef gaat, doet een klein aantal dat ook in de voetbalstadions. Het gaat er uiteindelijk om hoe er mee om wordt gegaan, en bovenal hoe het wordt aangepakt. Want in het geval van de aanstekergooier, is er juist heel snel en adequaat gehandeld, wat de hysterie compleet overbodig maakt.

Strengste voetbalwet ter wereld

Gelukkig zijn er ook nog mensen die wel graag op de feiten wijzen. Hoogleraar Jan Brouwer in de Leeuwarder Courant bijvoorbeeld. Hij besteedde als één van de weinigen aandacht aan het feit dat Nederland de strengste voetbalwet ter wereld heeft. Bizar eigenlijk dat er zoveel politici schreeuwen om een voetbalwet in Nederland, maar hier dus helemaal niet van op de hoogte zijn. Des te schrijnender is het eigenlijk dat het falen dus bij diezelfde politiek begint. Notabene minister van Justitie Dilan Yesilgoz deed een flinke duit in het polarisatiezakje. In plaats van voor de heksenjacht op de dader te gaan liggen, was ze zelf in de media net zo hard bezig om ongefundeerd met beschuldigende vingers te gaan wijzen.

Ook Frank Paauw, notabene de hoogste politiebaas en belast met bestrijding van het voetbalvandalisme, zegt dat we een zwakke versie van Engelse voetbalwet hebben. Ook hij laat zich regelmatig negatief uit in de media omtrent incidenten en naar aanleiding van de cijfers in het Jaarverslag CIV (Centraal Informatiepunt Voetbalvandalisme). Juist hij zou moeten weten dat onze voetbalwet vele malen strenger is dan de Anti-Hooligan Act in Engeland. Overigens los van het feit dat diezelfde CIV-jaarverslagen al jarenlang cijfers laten zien rondom het voetbal die qua incidenten verwaarloosbaar zijn. Er wordt echter gedaan alsof het nu erger is dan in de jaren 80 en 90. Verre van zelfs. Nederland staat bekend als één van de veiligste voetballanden ter wereld.

In Engeland vinden ze zelfs dat onze wetgeving veel te ver gaat. In Nederland wordt meer dan eens het “Je bent erbij, dus je hoort erbij” gehanteerd, waar het niet meer om de feiten gaat. Ook worden er op voorhand al straffen uitgedeeld (civielrechtelijk), zonder dat een supporter ook daadwerkelijk al schuldig is bevonden aan de hand van bewijsmateriaal. Op basis van een vermoeden strooien ze in Nederland met stadionverboden. In Engeland zal dat pas gebeuren zodra je ook daadwerkelijk schuldig bent bevonden.

Daags voor de Rheinderby FC Köln tegen Bor. Mönchengladbach ging het mis bij het stadion van Köln. Een confrontatie tussen hooligans. Bij de wedstrijd waren gewoon beide supportersgroepen aanwezig met een extra groot uitvak met een uitstekende voetbalsfeer.

Omgekeerde psychologie

In Nederland wordt ook vaak verwezen naar Duitsland. Het land waar wekelijks wedstrijden plaatsvinden met duizenden uitsupporters die op eigen vervoer het land doorkruisen. Ook daar gebeuren nog met regelmaat incidenten. Recentelijk nog vechtpartijen op de tribunes en buiten het stadion. De mentaliteit en het beleid in Duitsland is echter heel anders. Ook daar wordt streng opgetreden tegen supporters die grenzen overgaan. Maar ze hebben ook sinds het WK van 2006 een beleid dat gebaseerd is op omgekeerde psychologie.

Destijds hadden ze een case: hoe om te gaan met duizenden Engelse supporters?. Hen op voorhand al behandelen als criminelen zou vrijwel zeker tot grote problemen gaan leiden. Wat gebeurde er? Al voordat de Engelsen naar Duitsland afreisden werden ze geroemd om hun support, gezelligheid etc. Het resultaat? Vrijwel géén noemenswaardig incident met Engelse supporters tijdens het gehele WK. En dat hebben we tijdens andere WK’s en EK’s toch wel anders gezien.

Die lijn is sindsdien in Duitsland doorgetrokken. Wie over de schreef gaat is daarvoor verantwoordelijk en zal aangepakt worden, net zoals in de maatschappij. Heeft dat 100% succes? Nee, net zoals in de maatschappij. Niet iedereen die de wet overtreedt wordt daar ook daadwerkelijk voor gestraft, maar het streven is er wel naar. Zo ook in het Duitse voetbal.

Collectief straffen is geen oplossing

Kort geleden was ik bij de Rheinderby in Duitsland. Aartsrivalen FC Köln en Borussia Mönchengladbach stonden tegenover elkaar. Enkele dagen voor de derby was er een fikse confrontatie tussen de harde kernen van beide clubs bij het stadion van FC Köln. En dat is niet het eerste incident rond deze wedstrijd de afgelopen jaren. Maar was daar op de wedstrijddag iets van te merken? Nee, absoluut niet. Sterker nog, qua voetbalsfeer was het aan beide kanten een uitstekende middag..

Bezoekende supporters komen met een eigen auto naar het stadion. Parkeren deze naast die van de rivaal. Lopen gezamenlijk richting stadion onder toeziend oog van ontspannen politie. Het uitvak is voor deze wedstrijd zelfs vergroot zonder extra hekwerk. Het extra uitvak wordt alleen gescheiden van het thuispubliek door een rij stewards. In Duitsland word je niet gestraft voor iets waar je geen schuld aan hebt. Daar durven ze verantwoordelijkheid te nemen en kiezen ze ervoor om de overgrote meerderheid die er een voetbalfeest van maakt alle ruimte te geven om dit ook te kunnen doen.

Waar ze in Duitsland ieder weekend duizenden uitsupporters op eigen vervoer faciliteren en maar wat graag werken met flexibele uitvakken als de situatie daar om vraagt (10.000+ uitsupporters zie je regelmatig bij wedstrijden), moet in Nederland een paar honderd man steevast met verplichte combiregelingen hun club achterna reizen. Waarom is dat nodig als je binnen de wetgeving alle tools hebt om overtreders stevig aan te pakken? Er zijn er zoveel wedstrijden zonder uitpubliek omdat een klein groepje mensen de fout in gaat. Dat gaat ten koste van honderden tot duizenden anderen die daar geen schuld aan hebben? Collectief straffen lost niets op, het draagt alleen maar bij aan het probleem. Want als je iemand behandelt als crimineel…

Verander de koers, het beleid

In Nederland handelen we vanuit angst. Elke voetbalsupporters is een potentiële raddraaier, hooligan, noem maar op. Een belachelijke redenering, omdat we in de maatschappij helemaal niet zo redeneren. Als je te hard rijdt, krijg jij de boete. Als je iemand doodschiet, moet jij daarvoor de gevangenis in. Zo simpel werkt de wetgeving, ook in het voetbal. Je moet je er als beleidsbepaler alleen wel naar willen gedragen. Het probleem in Nederland is echter dat men dat niet wil. Men wil niet praten met de goedwillende supporters, laat staan om naar hen te luisteren.

Verbodspolitiek is voor het gevoel de weg van de minste weerstand, maar uiteindelijk lost het niets op. Je draagt alleen maar bij aan meer onbegrip, frustratie en gevoel van onrechtvaardigheid. Waarom word ik gestraft als ik niets verkeerd heb gedaan? Wekelijks worden in Nederland zoveel liefhebbers gestraft die alleen maar graag hun club achterna willen reizen en deze willen aanmoedigen. Procentueel gezien is het aantal mensen dat over de schreef gaat jaarlijks een fractie van die zeven miljoen bezoekers die jaarlijks naar het stadion gaan. De statistieken bewijzen dat ook (zie de CIV-rapporten).

Aan al die mensen die schreeuwen om een voetbalwet, die roepen dat in Engeland alles beter is, de beleidsbepalers, politici, de KNVB, de media, de clubs en de supporters. Laten we nou eens echt een voorbeeld nemen aan Engeland en Duitsland. Verander de koers en het beleid. Ga constructief met elkaar in gesprek. Luister ook oprecht naar elkaar. Denk in mogelijkheden, in oplossingen en beloon vooral het goede gedrag van voetbalsupporters. Goed gedrag belonen heeft namelijk een veel grotere impact dan negatief gedrag van een kleine minderheid collectief te straffen. Maar bovenal, laat de wetgeving fatsoenlijk zijn werk doen en laat die sensatie en massahysterie achterwege. Want met name de media heeft een hele groot negatieve invloed op de beeldvorming waarmee ze alleen maar bijdragen aan het probleem.

Want laten we wel wezen. We hebben in Nederland een prachtige voetbalcultuur waar we trots op mogen zijn. Het betaalde voetbal zorgt jaarlijks voor zoveel plezier, passie en hartstocht op de tribunes. Het heeft een enorme positieve en maatschappelijke impact, buiten het feit dat het ook nog eens financieel enorm veel bijdraagt aan de maatschappij (voor hen die alleen maar gillen dat voetbal geld kost). Iets om te koesteren en met elkaar in te investeren. Verander de koers en het beleid, en ga uit van positiviteit.

Afgelopen weekend 15.000 supporters van Schalke bij hun uitwedstrijd tegen Hoffenheim. Het halve stadion was voor de bezoekers. Dergelijke uitsupporteraantallen in Duitsland komen met regelmaat voor ieder seizoen. In Duitsland denken ze aan kansen, mogelijkheden, faciliteren en de massa belonen die er een voetbalfeest van maken (!!) inclusief de harde kern/ultras.