In de boeken: 100 jaar Vetkampstraat
Ik heb een enorm zwak voor de Adelaarshorst. Eén van de pareltjes als het gaat om Nederlandse stadions. De wandeling door volksbuurt met de aantrekkingskracht van de lichtmasten. Het Britse karakter is tegenwoordig uniek in Nederland. Het Go-Ahead-terrein aan de Vetkampstraat moeten we koesteren. Dit jaar een bijzonder jubileum, namelijk het 100-jarig bestaan. Uiteraard reden voor Stichting Niet te Kraken om hier een boek aan te wijden: 100 jaar Vetkampstraat.
Stichting Niet te Kraken vond dat er op het gebied van geschiedschrijving en archivering rond Go Ahead Eagles, hoewel er in het verleden wel enkele initiatieven op dit gebied waren geweest, nooit structureel iets van de grond was gekomen. En gelijk hebben ze. De Rood-Gelen kennen immers een lange en zeer boeiende geschiedenis die het verdient om onder de aandacht te worden gebracht van een breder publiek. Hun eerste boek gaf ‘Niet te Kraken – deel 1’ gaf al een unieke inkijk in de geschiedenis van de club uit Deventer. Deel 2 is een ode aan hun thuishaven, gelegen aan de beroemde Vetkampstraat.
Terug in de tijd
Een bezoek aan de Adelaarshorst voelt tegenwoordig nog altijd als een fantastische stap terug in de tijd. Misschien dat velen de historie niet kennen. De Stichting brengt daar met dit boek op mooie wijze verandering in. De ontwikkeling van het stadion sinds 1920 wordt uitvoerig beschreven aangevuld met bijzonder fotomateriaal en ontwerptekeningen. Het boek spreekt daarbij letterlijk tot de verbeelding. Het nodigt uit om met het boek in de hand richting de Vetkampstraat te gaan om zo de geschiedenis her te beleven. Niet alleen voor supporters, maar elke voetballiefhebber.
Pas vanaf 1971 worden veranderingen doorgevoerd wat resulteert in hoe wij de club uit Deventer vandaag de dag kennen. De prof- en amateurtak worden van elkaar gescheiden. De profs krijgen “Eagles” aan de naam toegevoegd wat verwijst naar de Adelaar in het stadswapen. Ook krijgt het stadion in die jaren de naam ‘Adelaarshorst’. Tot 1978 speelt de club in het paars-wit, maar gaat vanaf dan weer terug naar het vertrouwde rood-geel. Zo komt niet alleen het stadion, maar ook ontwikkelingen binnen de club plus een stuk stadshistorie komen uitvoerig aan bod.
Het nieuwe stadion in 1920 – Foto: Niet Te Kraken
Nieuwe stenen hoofdtribune in 1934 – foto: Niet Te Kraken
Uitsupporters
De beroemde Vetkampstraat is ook de lokatie waar het uitvak voor bezoekende clubs huist. Eind jaren 90 maak ik zelf voor het eerst kennis met het stadion en de toen nog oude “Leo Halle”-tribune. Vernoemd naar de grootste voetballer die de club kende, maar die tribune deed hem geen recht. Dat deerde niet. Als puber vol in de hekken hangen wanneer er gescoord werd. Zeker in die tijd gingen uitsupporters een spannende tijd tegemoet bij het bezoeken van de Eagles, zeker als de thuisploeg verloor. De nauwe straten uitkomend op de Vetkampstraat waren ideaal voor het bestormen van het uitvak. Desondanks zullen vele supporters van andere clubs de Adelaarshorst koesteren, want die away day heeft ‘iets bijzonders’.
Het was overigens lange tijd nog maar de vraag of het 100-jarig bestaan wel gevierd zou worden. Sinds 1985 zijn er meerdere plannen geweest voor het verhuizen naar een nieuw stadion op een andere locatie. Als liefhebber kan ik het alleen maar toejuichen dat die stap nooit genomen is. De Adelaarshorst ademt zoveel voetbalhistorie, waarbij juist de unieke ligging recht doet aan de thuishaven en identiteit van Go Ahead Eagles. De verschillende plannen komen in het boek eveneens aan bod, waarbij planmakers zelfs niet schroomde om Go Ahead uit Deventer te halen. Zoals zo vaak bewijzen dergelijke initiatiefnemers geen flauw benul te hebben hoeveel waarde ‘gevoel’ en ‘sentiment’ hebben binnen een voetbalclub. Het stadion is een tweede thuis voor supporters.
Het gevoel, de magie van het voetbal: ‘Die samen om de week anderhalf uur lang een hechte familie vormen, één passie delen. Die samen juichen, vloeken, tieren en zo nu en dan huilen van geluk’
Met dit bloed geboren
In het boek wordt prachtig omschreven wat de band is tussen club, supporters en stadion. Het is een drie-eenheid. Het is een zeldzaamheid. Iets wat al vele clubs verloochend hebben in ruil voor een modern jasje in de hoop betere sportieve (lees: commerciële) tijden te beleven. Kijk bijvoorbeeld naar de eindeloze stadiondiscussie in Rotterdam, waar nieuwbouw De Kuip moet vervangen. Een stadion wat onvervangbaar is, wat juist Feyenoord de club maakt die het is. Snelle jongens met mooie, veel te optimistische plannen komen voorbij die betere tijden beloven. In vrijwel de meeste gevallen blijkt dat altijd ijdele hoop.
Ontwikkelen is niet per definitie verkeerd, als je maar de kernwaarden, clubcultuur en identiteit bewaakt. En juist dat is waar doorgaans keihard aan voorbij gelopen wordt door passanten. In Deventer jagen ze die mensen met pek en veren de Vetkampstraat uit. Go-Ahead is meer dan alleen de Adelaarshorst. In zoveel aspecten verwezen met de stad Deventer. De schrijvers weten ook dat prachtig te verwoorden, waarbij het stadion het kloppend hart van de stad is. Net als de stad, de inwoners, rauw en ongepolijst. Supporters houden best van mooi voetbal, maar zijn vooral van de gestampte pot. Hard werken voor de centen. Het is eervol om voor ‘Kowet’ te spelen, want in Deventer is het ‘graag of egeenie’!
100 jaar Vetkampstraat – De Tweede Helft
De geschiedenis rond het stadion draait natuurlijk vooral om voetbal. De tempel van Deventer kenden dan ook vele hoogte- en dieptepunten in de eeuw dat het bestaat. Voor de tweede helft van het boek zijn dan ook 25 historische, heroïsche en bijzondere wedstrijden geselecteerd die nog lang tot de verbeelding zullen spreken. De eerste wedstrijd in 1920 staat vooral in het teken van ‘droge voeten’. In de jaren ervoor speelde de club op een terrein wat regelmatig onder water stond. Het nieuwe onderkomen loste het probleem direct op.
Precies 100 jaar geleden, op 2 mei 1920, wordt de eerste bal getrapt op de nieuwe locatie. Dat was niet gelukt zonder de hulp en inzet van supporters. Het Rotterdamse VOC wordt met 3-0 verslagen in de Kampioenscompetitie. Van de stadsderby, wedstrijden om het kampioenschap, de grootste thuisnederlaag als ook de ‘moeder aller wedstrijden’ staan in het boek beschreven. Go Ahead gaat in 1965 Europa in ondanks de verloren bekerfinale tegen Feijenoord. Op 29 september 1965 komt het grote Celtic op bezoek in de Adelaarshorst. Maar liefst 22.000 supporters zien de bezoekers de thuisploeg met 0-6 afdrogen. Ondanks dit pak slaag wordt het eerste Europese avontuur gekoesterd.
Het boek wordt afgesloten met misschien wel één van de meest krankzinnige wedstrijden uit de Nederlandse voetbalhistorie. De Eagles kunnen op 7 mei 2019 promoveren naar de Eredivise ten koste van RKC. Uit wordt het 0-0, dus een thuisoverwinning is genoeg voor de Rood-Gelen. Het wordt een emotionele achtbaan waarin hoop, vreugde, verdriet, ontzetting en ongeloof dicht bij elkaar liggen. Eagles knokt zich na een 0-2 achterstand terug naar een 3-2 voorsprong om in de 89e minuut een 4-3 voorsprong te pakken. Echter diep in blessuretijd valt de gelijkmaker en voor de statistiek ook nog de 4-5. Eeuwig zonde wat mij betreft, want voor mij hoort Go Ahead Eagles in de Eredivisie.
Hoekema scoort voor Go Ahead – foto: Niet Te Kraken
Boek voor de liefhebber
Voor de supporters van de Eagles is dit boek absoluut een must have, maar ook de voetballiefhebber hoort dit in zijn kast te hebben staan. Stichting Niet Te Kraken heeft er een geweldig stuk Nederlandse voetballiteratuur van gemaakt die we moeten koesteren. Een boek wat makkelijk wegleest, zeker nu het voetbal voorlopig nog stil ligt. Maar vooral ook ideaal als een naslagwerk wanneer je eens wat historische feiten wil opzoeken over club en stadion. Wat dat betreft heeft de Stichting met dit boek haar doel meer dan bereikt.
Voor het symbolische bedrag van € 19,20 krijg je 184 pagina’s aan mooie voetbalcultuur en -historie. Het boek ‘100 jaar Vetkampstraat’ is te bestellen via de website van de Stichting en sinds gisteren ook te vinden in diverse boekhandels.
Lees ook Het seizoen van: Go Ahead Eagles met de turbulente play-off wedstrijd tegen RKC vorig jaar.
