Een week geleden werd de rubriek ‘In de Boeken’ met een recensie van ‘Kamp Cruijff en andere verhalen’ van Sjoerd Mossou nieuw leven ingeblazen. Vanaf heden zal in ieder geval maandelijks een voetbalboek besproken worden, maar om er direct maar geen gras over te laten groeien, zijn we vandaag alweer terug. En wel met Voetbal & Maffia – ‘We schieten je kapot’. ‘Het werd een schokkende, niet ongevaarlijke reis naar de onderwereld van het voetbal’, aldus VI-redacteuren Tom Knipping en Iwan van Duren.
Begin vorig jaar verschenen deze twee journalisten van Voetbal International in het gelijknamige programma voor een korte toelichting op hun aanstaande boek. Toen op den duur over belchinezen werd gerept, zorgde dat in eerste instantie voor een groot gelach. Bij mij ook. Matchfixing? In Nederland? Nee joh, in ons beschaafde landje gebeurt zo iets niet; dit gebeurt alleen in Azië en Afrika. Dat dachten ze in Duitsland en Zwitserland ook. Maar toen in 2011 in de Zwitserse Rijn het dode lichaam van voetballer Mario Bigoni gevonden werd, kregen zij de deksel op hun neus. De politie kwam in actie en legde met het afluisteren van telefoons hele criminele netwerken rond het voetbal bloot.
In het boek worden op deze manier nog 24 andere verhalen aan het licht gebracht. Waaronder de verklaring waarom Guus Hiddink met Zuid-Korea zo succesvol was op het WK van 2002. De in het slop geraakte loopbaan van de Varssevelder werd door Moreno, een Ecuadoriaanse scheidsrechter, ineens nieuw leven ingeblazen; in de kwartfinale van dit beruchte WK stond de scheidsrechter meerdere malen te schutteren in het voordeel van het team van Guus Hiddink. Ten koste van Italië werd de kwartfinale bereikt.
Knipping en Van Duren vervolgen hun reis naar onder meer Turkije waar ze tijdens de winterstop stuitten op een naar verwachting gefikste wedstrijd van AZ. ‘Het is nu januari 2012. Prrrrrrt. Na honderd minuten blaast de beste man dan toch op zijn fluitje. […] Deze scheidsrechter was wel erg vreemd bezig.’ Voor Klavan, verdediger van de Alkmaarders was het echter niet de eerste keer. Een jaar eerder oefent hij met Estland tegen Bulgarije. ‘Het wordt 2-2 en alle doelpunten ontstaan uit een penalty.’ Bij de wedstrijd voorafgaand aan deze oefeninterland werden ook al drie strafschoppen toegekend. Na enig onderzoek komen de twee journalisten erachter dat vanwege matchfixing geschorste scheidsrechters aan de Turkse Rivièra gewoon hun gang kunnen gaan.
De verhalen die Knipping en Van Duren in dit boek naar voren brengen zijn stuk voor stuk intrigerend en aangrijpend. Op een heldere manier delen deze twee onderzoeksjournalisten hun ervaringen, wat de lezer echt doet beseffen dat men niet zomaar kan zeggen, dat ‘het in Nederland niet gebeurt.’ In Nederland gebeurt het ook. Voor een voetballer van Almere City is het namelijk wel heel verleidelijk om in negentig minuten een slordige 10.000 euro extra mee te pakken door het weggeven van een doelpunt.
Na het lezen van dit boek ga je, hoe treurig ook, op een hele andere manier naar het voetbal kijken. Onlangs was ik aanwezig bij de wedstrijd tussen MSV Duisburg en SV Darmstadt in de 3. Liga van het Duitse voetbal. Toen het via drie kopballen na een goed kwartier al 0-3 stond voor de bezoekers krabde ik mezelf eens achter m’n oren. Waarom zou deze wedstrijd niet gefikst kunnen zijn?
