RTL kiest voor clickbait in plaats van serieuze journalistiek

Het nieuwe voetbalseizoen is weer begonnen. Vitesse heeft met 2-1 gewonnen uit bij Volendam. 6.382 toeschouwers hebben maanden uitgekeken naar deze avond, om hun in oranje of wit gekleurde helden toe te juichen. En honderdduizenden volgen hun Arnhemse en Volendamse collega’s op zaterdag en zondag. Vrienden. Vaders en moeders. Zoons en dochters. Gezinnen. Opa’s en oma’s. Maar niet voor een groot deel van de vaderlandse media, die zijn vooral op zoek naar clicks om hun advertentieruimte te verkopen. Met met de kop: “Supporters minder naar stadion door vele incidenten: ‘De lol is eraf’” slaat RTL de plank volledig mis.

Onderzoek stadionbezoekers

In de aftrap opent RTL het stuk met de stelling dat “35 procent van de stadionbezoekers uit het RTL Nieuwspanel minder vaak of niet meer naar wedstrijden gaat door het wangedrag tijdens en rond wedstrijden”. Dat klinkt inderdaad als heel veel. Vervolgens probeert men deze stelling te onderbouwen door ervaringsdeskundigen aan het woord te laten en de verschillende maatregelen te bespreken. Van een alcoholverbod tot puntenaftrek en natuurlijk wedstrijden zonder uitpubliek. In de afsluiting wordt netjes verantwoord dat het onderzoek representatief is voor de variabelen leeftijd, geslacht, opleiding, werkzaamheid en politieke voorkeur.

Als we dan naar de cijfers kijken, heeft het RTL Nieuwspanel 30.000 leden. 18.000 daarvan hebben de vragenlijst ingevuld. Daarvan bezoekt ongeveer 2.800 mensen wel eens een wedstrijd en daarvan overweegt 35% niet meer naar wedstrijden te gaan. Dat betekent dat 980 van de deelnemers van het RTL Nieuwspanel aangeeft niet of minder naar voetbalwedstrijden te gaan. 980 van de 30.000 leden.

Factcheck

Wat ik van een serieus medium verwacht is dat ze de stelling dat meer dan een derde van de stadionbezoekers niet meer naar wedstrijden wil gaan probeert te onderbouwen. Bijvoorbeeld door te kijken naar de verkochte seizoenskaarten. Ik heb een poging gedaan RTL daarbij te helpen. Op 2 augustus 2022 waren er volgens Fans On Tour in de toenmalige eredivisie 219.063 seizoenskaarten verkocht. Op diezelfde datum dit jaar waren dat er bij dezelfde clubs 229.758. Een groei van 4,8%.

Tussenstand verkochte seizoenkaarten! pic.twitter.com/OSnHHkqUbT

— FansOnTour (@NL_FansOnTour) August 1, 2023

Van de achttien clubs die vorig seizoen in de eredivisie voetbalden zijn er 14 clubs die meer seizoenskaarten verkochten. Drie clubs (Feyenoord, Twente en Emmen) bleven gelijk, maar dat komt omdat ze waren uitverkocht. Alleen Volendam verkocht minder seizoenskaarten. Bij de twee degradanten, Groningen en Cambuur, groeide de verkoop zelfs met bijna 10%. Een simpel excelletje en wat zoektermen op google of X hadden de redactie in tien minuten geleerd dat de resultaten uit hun nieuwspanel niet passen bij de werkelijkheid. Een suggestie voor een betere kop: “RTL Nieuwspanel niet representatief voor de rest van Nederland”.

Repressie of preventie

Dan spreekt het opiniestuk van Matthijs Keuning, voorzitter van Supporterscollectief Nederland in NRC me beter aan: “In de discussie over het bestrijden van geweld in voetbalstadions gaat het vaak alleen over straffen en repressie. Terwijl juist meer aandacht nodig is voor preventie en vooral: gastvrijheid. Ontvang supporters normaal en het gedrag is meestal ook normaal. In Nederland is de ontvangst van met name uitsupporters echter verre van gastvrij.” Met een kleine 400 uitwedstrijden van Ajax in de rugzak kan ik me daar alleen maar bij aansluiten.

Hebben Ronald (62 jaar, FC Utrecht), Paul (65 jaar, Vitesse) en Monica (62 jaar, Ajax) dan totaal geen gelijk met hun meningen? Zeker wel. Want ook in voetbalstadions zien we verharding. Spreekkoren met kanker of seksuele geaardheid kwetsen mensen en moeten we uitbannen. Supporters die het veld op komen met bivaks en spandoeken horen niet. Zwolle supporters die ‘straf’ hebben om vervolgens het uitvak van Sparta in te klimmen verpesten het voor ons allemaal. En vuurwerk is tof, maar hoort niet op het veld of in andere vakken. Maar het zijn incidenten. Iets dat ook blijkt uit het onderzoek van de NOS, ondanks de stemmingmakende kop. Een verbod op uitsupporters? Uit het NOS onderzoek blijkt dat tweederde van de incidenten komt door thuissupporters. En de aard van de incidenten? Van de 167 incidenten ging het 118 keer om vuurwerk en 50 keer om gooien van voorwerpen, vooral (plastic!!) bierbekers op het veld.

Pyro

Vuurwerk dat vrijwel altijd door supporters goed georganiseerd en veilig wordt ontstoken. En dat gaat dan om 70% van de incidenten. Wil je daar vanaf? Neem dan een voorbeeld aan België, waar ze na gesprekken met supporters een proefproject gaan draaien om vuurwerk gecontroleerd toe te laten in voetbalstadions. Nu nog met teveel voorwaarden, maar het begin is gemaakt. Of Zweden en Noorwegen waar ze duidelijke afspraken hebben tussen clubs, politie en supporters.

Wat we nodig hebben is media die hun werk goed doen in plaats van kiezen voor de snelle clicks. Media die verhalen van twee kanten belichten. En bestuurders met lef. Die snappen dat we een gezamenlijke verantwoordelijkheid hebben. Supporters, gemeenten, KNVB, politie en clubs. Ga om tafel en kom samen met een plan. Hoe we stadionbezoek, en vooral uitwedstrijden normaliseren. En hoe we dadergericht op gaan sporen en straffen. RTL en NOS, vraag de beleidsbepalers eens waarom ze de instrumenten die ze hebben niet gebruiken? Of waarom we accepteren dat onschuldige supporters worden gestraft voor iets wat ze niet hebben gedaan of zelfs niet eens bij zijn geweest. En alle media die serieus in gesprek willen? Mail ons. We gaan het gesprek graag aan. Want we beseffen verdomd goed dat ook wij supporters een verantwoordelijkheid hebben.

Meer dan voetbal

Mijn zaterdag was weer zoals hij hoort. Aan het eind van de middag m’n favoriete kroegje rond de Arena binnenstappen. Slap ouwehoeren over de transfers die wel en niet zijn afgerond. De reismogelijkheden naar Astana en Ludogorets bespreken. Genietend van de duizenden om me heen die hun vrienden na een lange zomerstop weer zien. Wetende dat in een andere kroeg een groepje vrienden elkaar troost omdat ze eerder deze zomerstop elkaar hebben getroffen bij de begrafenis van hun broer en hun maatje die door een noodlottig ongeval veel te jong is overleden. En zo zijn er duizenden verhalen die vandaag worden verteld. Want dat is wat voetbal is. Vriendschappen. Relaties. Er voor elkaar zijn. En het leven samen beleven. Dat mogen we ons niet af laten pakken!