Łódź derby: Poolse ultras schieten vuurwerk op het uitvak
In het hart van Polen zat ik het afgelopen seizoen op de tribune bij een van meest intense derby’s van het land: ŁKS Łódź tegen Widzew Łódź. De twee clubs uit de textielstad waren beide nog in de race om promotie naar de Ekstraklasa en daarom trokken de supporters alles uit de kast om een te gekke sfeer te creëren. Van vele pyro en vette spandoeken tot het afschieten van vuurwerk op het uitvak. Het liep zo uit de hand dat de Poolse bond fikse sancties heeft uitgedeeld, een vurige Łódź derby zoals deze mét uitsupporters komt er niet snel meer.
De stad Łódź
Het jaar dat ik in Polen woonde, heb ik veel mensen gevraagd over het bezoeken van Łódź en of dit het waard is. De woorden ‘vies’, ‘saai’ en ‘tegenvallend’ werden vooral gebruikt. Met de 4,2 kilometer lange hoofdstraat Piotrkowska, het mooie winkelcentrum Manufaktura (dat in een oude textielfabriek zit) en een pittoresk mozaïekstraatje heb je het meeste eigenlijk wel gezien. Zeker wanneer de vergelijking wordt getrokken met andere Poolse steden zoals Gdańsk, Kraków of Wrocław, komt Łódź een stuk minder goed uit de verf. Toch dient menig voetballiefhebber een bezoek te overwegen, omdat de befaamde stadsderby een trip het helemaal waard maakt.
LKS Łódź en Widzew Łódź troffen elkaar in de afgelopen twaalf jaar slechts enkele keren. Dit had te maken met de ernstige financiële problemen. Een jaar na elkaar, rond 2013, werden ŁKS en Widzew failliet verklaard en moest er opnieuw worden begonnen. Vanaf het vijfde niveau klommen de clubs relatief snel terug en sinds 2020 wordt de derby weer gespeeld in de I Liga, het tweede niveau van de Poolse voetballadder.
Hooligans en politie
De hooliganscene van Łódź is erg actief gebleven door de jaren heen en staat er bekend om dat bij gevechten alleen de handen en voeten gebruikt worden. Wapens komen dus zelden voor, iets dat bijvoorbeeld in ‘messenstad’ Kraków totaal anders is. Tal van vechtpartijen vonden in de loop van jaren plaats en hoewel er geen wapens bij betrokken zijn, sterven er nog steeds wel eens aanhangers. De haat die ŁKS en Widzew tegen elkaar hebben is enorm en dit kon je aan alles voelen in het stadion.
Op de wedstrijddag verzamelden de in het rood geklede Widzew Łódź supporters in het centrum. Drie uur voor de wedstrijd kwamen ze onder leiding van de vele ingezette politie bij elkaar om gezamenlijk naar het vijandige Stadion Miejski im. Władysław Król te marcheren.
Zoals verwacht bij een Poolse derby was er een extreme hoeveelheid aan politie op de been in en rondom het stadion, inclusief de waterkanonnen. Een leek zou denken dat er een topwedstrijd in de Ekstraklasa gespeeld zou worden, maar dit speelde zich allemaal af in de tweede divisie.
Tifo en escalatie
In de eerste helft van de wedstrijd waren het de ŁKS-supporters die tekeer gingen met allerlei acties. Het eerste spandoek dat de lucht in ging beeldde een ultra af met de vlag van ŁKS. Dit werd bijgestaan door andere vlaggen en een goede hoeveelheid pyro.
Tijdens de vele liederen hadden de drie thuistribunes een goede interactie met elkaar en zo was iedereen betrokken bij het aanmoedigen van de club. Vanaf het uitvak klonk er geen enkel geluid in de eerste helft, vermoedelijk ging het hier om een protestactie.
In de rust van de tweede helft probeerde een grote groep gemaskerde ultras van ŁKS zo dicht mogelijk bij het uitvak te komen. Via de hoofdtribune was dit mogelijk en toen begon het uitdagen naar elkaar. Het politiekorps maakte zich op om in actie te komen en verving de lijn aan stewards die de weg blokkeerden. Er leek niet veel aan de hand, tot de ultras van ŁKS vuurwerk begonnen te schieten op het uitvak.
De uitsupporters probeerden zo ver mogelijk naar achteren te rennen om niet geraakt te worden. Een spandoek van hen werd aan flarden geschoten en een paar schoten leken mensen te raken. Toen het vuurwerk stopte, snelden de Widzew ultras naar het hek en probeerden ze dit te doorbreken om zo op het veld te komen en met ŁKS te vechten. De politie kwam hier op tijd bij en gebruikte traangas om een verdere escalatie tegen te houden.
Rond de 60ste minuut gingen de ultras van ŁKS bij de hoek van het uitvak staan en schoten met meerdere vuurwerk kanonnen op de Widzew fans. Het spandoek ging eraan en mensen werden geraakt, haast honderd man ME kwam er vervolgens aan te pas #LKSWID #lodz #ultras #hooligans pic.twitter.com/uE4XkziUpI
— DanielsenAxedal (@DanielsenAxedal) May 3, 2022
‘De ongelovigen wachten op onheil’
Langzaamaan keerden de ŁKS ultras terug naar de eigen tribune, surrealistisch teruglopend door de familiesecties. Tijdens het teruglopen kwam er alweer een nieuw wreed spandoek op. Het toonde Widzew-supporters die knock-out op de grond lagen en daaronder hing de tekst ‘de ongelovigen wachten op onheil’. Dit brute spandoek werd vanaf de bovenkant bijgestaan met rode rook.
Aan de andere kant begon Widzew ook eindelijk met een tifo. De eerste keer faalde het een spandoek strak te krijgen, wat leek te komen doordat het doek uit allemaal losse zwakke delen bestond. De tweede poging lukte vervolgens wel, maar het spandoek viel helaas niet te lezen.
Bij ŁKS werd even later het doek vervangen door vlaggen en meer pyro. Schijnbaar was niet al het vuurwerk afgeschoten op het uitvak, want tijdens deze rode zee kwam er ook nog eens een dosis potsierlijk goud vuurwerk tevoorschijn. Tegelijkertijd kwam Widzew met een walm aan zwarte rook en vervolgens nog meer pyro.
Voorlopig de laatste
Het waren de supporters op de tribune die de wedstrijd maakten, want op het veld waren de clubs van een bedroevend niveau. Tien minuten voor tijd maakte de winnende treffer en ging matchwinner Bartłomiej Pawłowski gelijk de hekken in om dit te vieren met het uitvak. De spelers van Widzew werden na de wedstrijd bij het stadion onthaalt en er werd feest gevierd tot diep in de nacht!
Bij de volgende derby heeft de Poolse bond besloten geen uitsupporters toe te laten door de extreme gebeurtenissen van deze keer. Ook zijn er forse boetes uitgedeeld aan beide clubs.
Widzew Łódź wist zichzelf later dit seizoen uiteindelijk knap te promoveren naar de Ekstraklasa, dus de stadsderby zal weer even op zich moeten wachten. De 68e versie van de Łódź derby werd een groot spektakelstuk op de tribunes en voorlopig is Widzew Łódź de winnaar van de textielstad.