Lechia Gdansk viert kampioenschap in derby tegen Arka Gdynia
Trójmiasto, een koppeling van drie steden in het noordelijke Polen: Gdansk, Gdynia en Sopot. De steden verschillen erg van elkaar. Gdansk is bekend vanwege de oude binnenstad, terwijl Gdynia meer business-georiënteerd is. Wij zijn hier echter niet voor het bezoeken van de steden. Nee, vanavond is het tijd voor de trójmiasto-derby. Het is een derby die al drie jaar niet gespeld heeft. Bij een gelijkspel of overwinning wint Lechia Gdansk de titel. Dat terwijl Arka Gdynia aan één punt genoeg heeft om directe promotie veilig te stellen. Het is een wedstrijd waar beide clubs al een jaar naar toeleven. Een uitverkocht huis voor een wedstrijd waar de belangen enorm zijn.
Het contrast ten opzichte van vorig jaar is groot. Eerder bezocht ik Lechia Gdansk in de Conference League. Later dat seizoen bezocht ik de club voor een Ekstraklasa-wedstrijd. In een aantal maanden ging de club van Europees voetbal naar strijden om degradatievoetbal. Uiteindelijk degradeerde de traditieclub daadwerkelijk in Gliwice. Doordat de ultras de wedstrijd bewust lieten staken, kreeg Lechia een uitsupportersverbod voor een half jaar. In het huidige seizoen heeft het team zich echter weer opgewerkt tot een club die geliefd is onder de aanhang. De toeschouwersaantallen nemen langzaam weer toe en ook de resultaten zijn goed. Vorige week heeft Lechia promotie afgedwongen na een uitwedstrijd in Kraków, waar wederom geen uitsupporters welkom waren. Vandaag zou dus de uitgelezen dag zijn om deze promotie te vieren, misschien zelfs wel met het kampioenschap.
Arka Gdansk heeft ook een bewogen tijd achter de rug. Tot de derby in november vorig jaar boycotte de fanatieke aanhang zelfs vanwege een strijd met het bestuur (en achterblijvende resultaten). De club heeft zich echter langzaam aan opgewerkt tot de tweede plaats en mag zelfs dromen van promotie naar de Ekstraklasa. Dat dit uitgerekend kan op bezoek bij de grote concurrent, is een droom die werkelijkheid kan worden voor Arka.
Mobilisatie
Dat dit een wedstrijd is die in heel Polen leeft is duidelijk. Waar normaal gesproken de supportersscharen van clubs oproepen doen om het stadion te vullen voor belangrijke wedstrijden, is het omtrent deze wedstrijd nagenoeg stil. Het stadion verkoopt echter relatief snel uit en zo is een maand voor de wedstrijd bekend dat de wedstrijd in een uitverkocht stadion gespeeld wordt. Arka krijgt 1500 tickets, mede door de hulp van Lechia. Hoe zwaar de clubs elkaar haten, des te meer respecteren ze het motto “voetbal voor de supporters”.
Aan de kant van de thuisclub komen vrienden over heel het land. Zo nemen de vrienden van Slask Wroclaw ruim 300 man mee, komen er 170 man van Chojniczanka Chojnice mee en zijn er (grotere) delegaties van Stomil Olstzyn, Raków Czestochowa en Gryf Slupsk aanwezig. Arka wordt vergezeld door een groep vrienden uit Poznan (Lech), Kraków (Cracovia) en Wejherowo (Gryf). Samen zijn zij ongeveer 1500 man sterk. Helaas voor Arka krijgen de ultras van te voren te horen dat het geprepareerde spandoek niet welkom is. Een smetje wat de uitsupporters gelukkig niet weerhoudt om toch te komen.
Blockstorm
Wanneer ik in het stadion kom zie ik verschillende doeken van Lechia klaarliggen. Het is een mooi voorteken dat ik in ieder geval iets groots kan verwachten aan de kant van Lechia. In het uitvak staan 20 man in de deur. Deels met bivakmuts op, deels met een sjaal die de helft van het gezicht bedekt. Wanneer de spelers het veld opkomen, komen de 1500 man in clubkleuren het vak ingestormd. Het nodige vuurwerk wordt afgestoken en de politie voor het uitvak moet een paar keer goed aan de kant voor de vliegende fakkels. Voor het uitvak hangt een doek met de tekst dat hier een grote show zou komen, maar Lechia dit verpest heeft. De stemming is gezet.
Aan de kant van Lechia Gdansk komt een klein doekje op de railing te hangen: “clowns bedankt voor de fakkels”. De ultras hebben een pakje onderschept die eerder bij het uitvak is achtergelaten door Arka-supporters. In plaats van een lading fakkels, moet Arka het doen met een doos vol vissen. Sprotten wel te verstaan. Een mooie steek onder de riem.
Drie steden, één heerser
Nadat voor de wedstrijd het nodige randvermaak heeft plaatsgevonden in de vorm van hooligan-rap, wordt al gauw de eerste tifo onthult. Drie steden, één heerser: BKS, waarbij de letters zijn gevuld met de stadswapens. Terwijl de 1-0 valt, die de helft van het vak niet meemaakt, worden bovenin de fakkels zorgvuldig geplaatst. Later worden ze één voor één afgestoken waardoor het geheel wordt afgemaakt met een meer dan fraaie pyroshow.
Een kwartier later krijgt Lechia een rode kaart te zien, waar het publiek het duidelijk niet mee eens is. En ik moet eerlijk zeggen, de kaart is makkelijk gegeven. Voor Arka is dit echter de uitgelezen kans om langszij te komen en een paar minuten later ligt de bal in het net achter de Lechia doelman. Het doelpunt wordt gevierd zoals het moet, in de hekken bij het uitvak.
Na rust beginnen de ultras uit Gdynia met hun voorbereide spektakel. Na eerst tientallen stroboscopen te hebben aangestoken, wordt ook het nodige knal- en schietvuurwerk gebruikt. Even later verspreiden de gebivakte mannen zich over het vak en worden de fakkels ontpopt. Het zijn er pak ‘m beet 25. Een prima show, zeker met de gedachte dat een groot deel van het vuurwerk is gestolen.
Terwijl het einde van de wedstrijd nadert, laten de Gdansk-supporters hun tweede frame zien. Terwijl deze uitgerold wordt, geeft het uitvak nog één maal een show. De supporters zijn de hekken ingeklommen en steken de laatste tien fakkels af. Met nog een kwartier te gaan én een man meer, kan het toch niet meer misgaan?
Ultieme vernedering
Lechia ontrafelt het tweede doek, met een zinkend schip en een kapitein met een paar missende tanden. Een paar mooie verwijzingen naar de rivaal uit Gdynia. Ondertussen komt vanaf boven een spandoek naar beneden met een visser die de Arka-supporters in zijn greep heeft. Een paar minuten later wordt traditioneel afgeteld naar nul. Over beide ringen worden honderden fakkels achter elkaar afgestoken, waaronder natuurlijk de gestolen fakkels van Arka. Een paar minuten gaat het spektakel door en ondertussen scoort Lechia de 2-1. Een explosie van blijheid op de tribunes. In het uitvak worden de doeken al ingepakt. Waar Arka dichtbij was bij promotie in het hol van de leeuw, is het Lechia wat aan het langste eind trekt.
De ultieme vernedering volgt echter pas hierna. Het begeleidende tekstdoek van de eerdere tifo wordt naar beneden getrokken en wat volgt is een lijn van 50 meter vol met gestolen spullen van Arka-supporters en vrienden. Een paar minuten later ging de volledige lijn vol met sjaals, shirts en zelfs een vlag in vlammen op. Een perfect einde aan een zenuwslopende derby. De scheids fluit, na bijna een penalty te hebben gegeven aan Arka, af. De spelers en supporters van Lechia vieren feest, terwijl de grote groep in het uitvak gelijk het stadion verlaat.
Met een beetje geluk wordt de derby volgend jaar weer gespeeld. Hiervoor moet Arka wel winnen of gelijkspelen tegen directe concurrent Katowice. Tot die tijd teren we op deze derby, vol vuurwerk, tifo’s en randzaken.