De voetbaldroom van Sankt Pauli In de Hekken

Ergens in de verte klinkt het lawaai van een vol en opgezweept stadion. De spelers van Holstein Kiel zijn nerveus. Ze spelen vandaag voor het eerst op Millerntor, de beruchte thuishaven van Sankt Pauli. Het is bijna tijd voor de opkomst, dus nu mogen ze de beroemde tunnel in. Daarnet hadden ze de deur al even gezien: zwartgeverfd, de doodskop die ze toegrijnst van achter de stalen kooi-hekken. Ze mochten er nog niet in, moesten via een andere weg het veld op voor de warming-up. Maar nu moeten ze.

De deur zwaait open: het is alsof je de hel binnenloopt. De muren vol graffiti, zwakke rode verlichting die het geheel eruit laat zien als een spookhuis, en aan het einde: de beroemde ‘Totenkopf’ van Sankt Pauli die de spelers opwacht. De muren zijn zwart geverfd, tot aan de opgang naar het veld. Samen met de St. Paulianen lopen de spelers van Kiel door de lange gang, zichtbaar slecht op hun gemak. Als ze aan het eind van de tunnel staan te wachten op het opengaan van de poort, beginnen klokken te luiden. Zwaar klokgelui vormt de intro van ‘Hells Bells’ van rockband ACDC. Het is de opkomsttune op Millerntor. Bij de vierde klokslag, zo weet de scheidsrechter, gaan ze het veld op. Langs de tribune van de ultras. Welcome to hell!

Millerntor

Sankt Pauli is dé Duitse cultclub. Sinds jaar en dag staan ze bekend om de sterke verbintenis van voetbal met politiek. Kiezkicker straalt in alles uit dat ze links, sociaal en antifascistisch zijn. Maar dat blijkt tijdens onze rondleiding niet het enige waar deze club haar charme aan ontleent. Sankt Pauli is de voetbaldroom voor elke fanaticus. We verzamelen voor de rondleiding op Millerntor bij de wijnbar. Nou ja, wijnbar… een rommelig hok met een versleten bank, enkele statafels en een oude bar. Onze gids van vandaag is sinds jaar en dag St. Pauliaan. Frank woont in een kraakpand in de wijk St. Pauli en is vandaag onze ‘stadionguide’. Geen stadionführer: dat zou politiek incorrect zijn. We

Het stadion van de club is een redelijk uniek stukje Duitsland. Op elk minuscuul hoekje van het stadion zijn vele stickers te vinden, met telkens hetzelfde thema: antifascisme. De rest van het stadion wordt gesierd door graffiti en (gescheurde) piratenvlaggen. Buiten het stadion staat een politie-gebouwtje. Eigenlijk moest deze in het stadion worden geplaatst, maar de aanhang van de club ging hier niet mee akkoord: er komt géén politiebureau in ons stadion. Conclusie: ga maar buiten bouwen.

De thuishaven biedt plaats aan 29.546 toeschouwers. Het zijn met name staantribunes: zo kijk je namelijk voetbal; staand met bier in de hand! Losse kaarten zijn nog te koop, seizoenkaarten niet meer. De wachtlijst was inmiddels zo lang geworden dat de onderste op de lijst ongeveer vijftig jaar moest wachten. Dus is de lijst maar opgeheven; Millerntor uitbreiden is ondenkbaar: Sankt Pauli en haar thuisbasis blijven zoals ze zijn! Om dat nog eens extra te beschermen is het stadion dan ook eigendom van de club, en niet van de stad of een bepaalde commissie. Een sponsornaam komt nooit op de gevel!

Sankt Pauli Cultclub

Naast het stadion staat een gigantische bunker uit de Tweede Wereldoorlog. Zo sterkgebouwd dat hij onverwoestbaar is. Simpelweg niet af te breken. Hij bood een tijd geleden wel een unieke mogelijkheid voor de Ultras Sankt Pauli: toen de korte zijde-tribune van het huidige Millerntor nog in aanbouw was, staken de ultras van Sankt Pauli een enorme pyro af, bovenop de bunker. Het leverde een uniek beeld op.

Bij binnenkomst in het stadion valt de politieke voorkeur van de club direct op: de tribunes zijn gesierd met politieke leuzen. De korte zijde toont: ‘Kein Mensch ist illegal’. De lange zijde toont: ‘kein Fussball den Faschisten’. En zelfs aan de bierkraam zijn rechtsdenkenden niet welkom: ‘kein Bier den Faschisten’. Het blijft echter niet bij woorden: de club en haar fans vinden het sociale karakter van de club heel belangrijk. Zo wordt met kerstmis een groot diner voorbereid in de business club (die er overigens nog minder luxe uitziet dan het gemiddelde eerste divisie supportershome) waar alle armen in de buurt gratis mogen aanschuiven. De spelers van St. Pauli zijn verplicht deel te nemen: ze moeten zich ten volle bewust zijn van de sociale clubcultuur.

Ook de sponsors behoren tot deze cultuur. Omdat er nou eenmaal geld verdiend moet worden, zijn ze er wel, maar daarmee is ook alles gezegd. In Millerntor geen extravagante reclame-uitingen. De commercie beperkt zich tot wat nodig en vereist is. Vroeger, in het oude stadion, leverde dat nog weleens de nodige problemen op. Omdat de rekeningen af en toe niet betaald konden worden, was er soms sprake van een gebrek aan warm water: Bayern München heeft eens in een hotel moeten douchen, omdat er in de kleedkamers van St. Pauli alleen koud water uit de kraan kwam! Dus ja, enige sponsoring en verdiensten zijn nodig. Maar: binnen de grenzen van het toelaatbare!

Het enige in het stadion dat niet direct aan voetbal gerelateerd is, is de kinderopvang. Ja, in de hoek van het stadion bevindt zich een kinderopvang: de kleintjes spelen met uitzicht op de tribunes. En uiteindelijk leidt dit natuurlijk tot een simpele oorzaak-gevolg: de kinderen komen soms niet als voetbalfans binnen. Maar gaan als Sankt-Paulianen weer naar buiten! Als we aan het eind van onze tour het hoofdgebouw van de club binnengaan, komen we eerst door de persruimte. Ook deze ruimte toont de ongedwongen sfeer van een voetbalclub die niet is aangetast door de hoge eisen van het moderne voetbal. Meubels zijn niet veel aanwezig, op enkele tafels na. Op die tafels staan nog schalen met restjes maaltijd. Het wordt vanzelf wel een keer opgeruimd.

Verder gaat het, richting de skyboxen. Twee van de boxen springen bijzonder in het hoog: de Captain Morgan skybox, die eruitziet als een piratenschip, en de verhuurbare box: deze is ingericht als de oude thuiskleedkamer op het oude Millerntor en kan gehuurd worden bij wedstrijden. Zelfs de stinkende zweetlucht van een voetbalkleedkamer is perfect nagebootst.

Aan het einde van de rondleiding weten we: dit is de droom. Bij Sankt Pauli bestaat nog vrijheid en voetbal met een ziel. Hier genieten alle soorten mensen van de mooiste sport van de wereld. Staand, bier in de hand. Voran Sankt Pauli!