De Braziliaanse schande
Vijf jaar na de Tweede Wereldoorlog was het tijd voor het eerste WK voetbal. Europa lag nog in puin, waardoor de organisatie uiteindelijk bij Brazilië kwam liggen. Landen als Duitsland en Japan mochten niet meedoen, terwijl Oost-Duitsland nog geen eigen team had. De kampioen van de vorige edities, in 1934 en 1938, Italië was sterk verzwakt door een vliegtuigongeluk een jaar eerder.
Oorlog
Sommige landen hoefden zich niet eens te kwalificeren. Dit vanwege een tekort aan kandidaten in de regio of zelfs in hun groep. Uiteindelijk waren vijftien landen gekwalificeerd voor het wereldkampioenschap in het Zuid-Amerikaanse land . Onderverdeeld in vier groepen. Van deze groepen trokken nog twee landen zich terug. India, omdat ze niet blootvoets mochten voetballen en Frankrijk, omdat ze het teveel reizen vonden
Een gemankeerd WK begon dus met dertien landen. Voor het eerst met poulewedstrijden, hiervoor waren alle wedstrijden op het WK knockout-rondes. Ook toen al ging het om geld: de organisatoren wilden op deze manier hun investeringen in infrastructuur en stadions maximaliseren. Uiteindelijk waren de winnaars van de groepen Brazilië, Spanje, Zweden en Uruguay. Door de terugtrekking van Frankrijk had Uruguay alleen nog Bolivia in hun groep, deze wedstrijd werd met 8-0 gewonnen.
Winnaarspoule
Uit deze vier teams werd de winnaarspoule samengesteld, waarvan de winnaar ook het WK zou winnen. Uruguay speelde gelijk tegen Spanje (2-2), terwijl Zweden met 3-2 werd verslagen. Brazilië was beter bezig. Tegen Zweden (7-1) en Spanje (6-1) werd flink uitgehaald.Het kwam dus neer op de laatste wedstrijd. Spanje-Zweden deed niet meer ter zake, maar Brazilië met 4 punten speelde tegen Uruguay met 3 punten. Een gelijkspel was voor de Gouden Kanaries dus voldoende.
”Dit zijn de wereldkampioenen”
Op naar 16 juli 1950. Stadion Maracanã. 199.854(!) toeschouwers, allen in het geel-groen. De wereldcup lag voor het oprapen, allen van Uruguay moest dus nog gewonnen worden. Uruguay, de wereldkampioen van het eerste WK, in 1930. Uruguay, dat ooit opgericht is als een soort buffer tussen Brazilië en Argentinië. Mooi dat ze ook nog een kans maakten op de titel, maar niemand kon natuurlijk het almachtige Brazilië verslaan. In O Mundo, de Braziliaanse krant, stond die dag al een foto van het thuisteam met ‘dit zijn de wereldkampioenen’.
Dan het begin van de wedstrijd. Brazilië begint furieus. Aanval na aanval wordt losgelaten op het Uruguayaanse doel. De blauwen weerstaan het echter en de rust wordt met 0-0 gehaald. Twee minuten na de rust ontploft Maracanã alsnog: Friaça scoort voor de Goddelijke Kanaries. Dan komt Uruguay los. In de de 66e minuut scoort Schiaffino, dertien minuten later gevolgd door Ghiggia. Uruguay leidt. Maracanã is stil. Het onmogelijke lijkt dan toch te gebeuren: het thuisland wordt geen wereldkampioen.
https://www.youtube.com/watch?v=yVa5uAol_Bg&ab_channel=UruFoot
Negentig minuten zijn voorbij, de Britse scheidsrechter George Reader fluit voor de laatste keer. Het staat er echt: Brasil 1 – Uruguay 2. Doodse stilte, behalve dan de Uruguayaanse spelers en begeleiders. Mensen verlaten stil het stadion, het land is in opperste rouw.
Zelfmoord
Kranten weigeren het resultaat te accepteren en publiceren, een commentator stopt (tijdelijk) met zijn werk, sommigen plegen zelfs zelfmoord. Het wit/blauwe shirt van de Brazilianen zal na die dag nooit meer gedragen worden en vervangen door de bekende geel/groene kleuren.
Uruguay zou nooit meer een WK winnen, Brazilië vijf keer. Maar de vloek blijft, ook het afgelopen WK in Brazilië eindigde in mineur voor het thuisland. Tijdens elke thuiswedstrijd van Uruguay tegen Brazilië is nog een vlag te zien met ‘herinneren jullie je 1950’. De kanaries zullen deze schande altijd bij zich blijven dragen, tot ze ooit het toernooi in eigen land kunnen winnen.
[foto via Pro Shots / SIPA USA]
