6 jaar na de moord op Sandri: tragische fout of moord?
Op 11 november 2007 speelt Lazio Roma de uitwedstrijd tegen Internazionale. Gabriele Sandri, een Lazio-ultra, is die dag al vroeg op stap met zijn vrienden. Biertje, muziek, gezelligheid met je vrienden: een awayday zoals elke fanatieke supporter graag beleeft. Met de auto maken ze de lange reis naar Milaan. Maar het San Siro zal hij nooit halen.
Gabriele, Gabbo voor vrienden, is dj en werkt in een familiezaakje. Ooit studeerde hij communicatiewetenschappen. Geen domme jongen. Hij is een Lazio-ultra in hart en nieren. Altijd op stap met zijn vrienden, een gewaardeerde supporter, loyaal aan zijn kameraden. Op die elfde november is hij op weg naar Milaan om het door hem zo geliefde Lazio te zien spelen. Onderweg naar San Siro stopt de auto, net als alle andere auto’s van de Lazio-fans, bij een tankstation ergens ter hoogte van Arezzo, in Toscane. Juventus-fans staan de Lazio-ultras op te wachten. Er vallen klappen, er wordt geschopt. En dan klinkt er een knal.
Gabriele Sandri, zesentwintig jaar oud nog maar, zit roerloos in zijn stoel. Hij heeft meegevochten en probeert samen met zijn vrienden weg te rijden. Een agent rent aan de andere kant van de weg mee met de auto en schiet. Dood. In de regio van zon en wijn en geluk en schoonheid blaast Gabbo zijn laatste adem uit.
Nog diezelfde dag breken overal in Italië rellen uit tussen supporters en politie. In Rome worden auto’s in brand gezet. Ook elders in het land gaat het los. Permanente aartsrivalen zijn voor even verbroederd, ze hebben een gezamenlijke vijand. Een jaar eerder is tijdens een rel een agent omgekomen, nu is de dode aan de andere kant in het eeuwig durende conflict tussen de ultra’s en gezagsdienders. Gabriele Sandri is de nieuwe martelaar van de eerste groep. Diezelfde dag nog besluit de Italiaanse voetbalbond alle wedstrijd uit de Serie A, B en C te schrappen.
De nasleep van de moord duurt lang. Justitie kondigt meteen aan onderzoek te gaan doen naar de dood van Sandri en de Italiaanse premier Prodi noemt de dood en daaropvolgende rellen “zeer zorgelijk”. Maar was er opzet in het spel van de agent, of was het een foutje, een incident, ‘kan gebeuren’? De agent beroept zich erop per ongeluk geschoten te hebben, toen hij naar de rellende supporters rende ging ‘ineens’ zijn pistool af. Hoe dan ook, zijn kogels zijn onderdeel van een al langer durende repressie van de Italiaanse overheid tegen ultra’s. Een strenge ‘anti-hooliganwet’, ingegaan in april 2007, geeft de politie meer macht en middelen om geweld tegen te gaan. De uitwerking ervan wordt die zondag in november keihard duidelijk.
Italiaanse ultra’s voeren in de maanden na de dood van Sandri campagne voor ‘gerechtigheid’. De agent moet achter de tralies en ook de grotere repressie waar de dood van uitmaakte moet stoppen. Spandoeken als ‘giustizia per Gabriele’ (‘gerechtigheid voor Gabriele’) hangen in veel stadions en sommige tifosi organiseren grote sfeeracties om hem te herdenken. Die gerechtigheid komt er drie jaar na zijn dood. Hoewel politiechef Vincenzo Giacobbe het over een “tragische fout” heeft, oordeelt de rechter anders: moord. De agent die de dodelijke kogel afvuurde wordt veroordeeld tot negen jaar cel.