‘De uitwedstrijd’ anno 2011
Een uitwedstrijd in 2011 is vaak een verplichte combi naar een gevangenis, waar je ook nog eens fors voor moet betalen. 40 euro voor een bus- of treincombi waarbij je ’s ochtends vroeg uit de veren moet en ’s avonds te laat thuis bent voor Studio Sport is geen uitzondering. De vele klachten en de vaak lege uitvakken waren voor het Auditteam Voetbal en Veiligheid reden voor een onderzoek naar ‘de uitwedstrijd’ in 2011.
Voor het onderzoek werden 2900 supporters van alle betaald voetbalclubs ondervraagd die regelmatig uitwedstrijden bezoeken. Tevens werden twaalf supporters gevraagd om van bepaalde wedstrijden hun ervaringen gedetailleerd op papier te zetten. Het levert een rapport op dat een weinig verrassend maar desalniettemin ontluisterend beeld schetst van de omstandigheden waaraan de bezoeker van een uitwedstrijd tegenwoordig wordt onderworpen.
De vele verplichte combi’s, de vijandige ontvangst door politie en stewards, de uitvakken met hekken en netten die het zicht ontnemen; we vinden het bijna normaal worden, maar absurd blijft het natuurlijk wel. Het uitvak in Breda is een regelrechte schande, zo wordt ook in het rapport gesteld. Ook de verplichte combi’s die talloze gemeenten uit routine opleggen hebben weinig te maken met realistisch veiligheidsbeleid. Voorbeelden van hoe het ook kan zijn Sparta en AZ qua zicht en Heerenveen en Heracles qua ontvangst. Ook Volendam, RKC en De Graafschap worden over het algemeen positief gewaardeerd door bezoekende supporters.
En waarom al die maatregelen? Veel supporters zeggen combi’s voor sommige wedstrijden goed te begrijpen, maar zeker de helft roept vragen op. De onderzoekers trekken ongeveer dezelfde conclusie: van de 46 onderzochte wedstrijden zijn de rapporteurs het in 23 gevallen met de vervoersregeling eens. Hierbij moet worden aangetekend dat hierbij al 10 vrij vervoer-regelingen zaten. Ofwel, men is het met slechts 13 van de 36 combi’s eens.
Een combi wordt vaak opgelegd om ‘de veiligheid te garanderen’, maar voelen supporters zich dan wel eens onveilig in het stadion? Nee, zegt 94% van de ondervraagden. Nee, zegt zelfs 97% van de ondervraagden als het gaat om onveiligheidsgevoelens tijdens het vervoer. Combivervoer prettig? Slechts 11% is het ermee eens. 91% gaat het liefst met vrij vervoer naar een uitwedstrijd, en 80% van de Eredivisie-supporters en 71% van de Eerste Divisie-supporters vindt een uitwedstrijd in het algemeen te duur. Het zicht op het veld vanuit het uitvak wordt door minder dan 30% ‘goed’ gevonden, en wordt gemiddeld gewaardeerd met een 4,5. De faciliteiten zijn maar volgens 42% (Ere) en 29% (Eerste) ‘goed’. Van een gastvrije benadering is ook in slechts 41% van de gevallen sprake.
De waslijst aan klachten dwingt de onderzoekers tot een aantal aanbevelingen. De veiligheidsmaatregelen in het vervoer (combi’s) en het vak (hekken, netten) blijken vaak onnodig. Gebleken is bovendien dat een slecht uitvak supporters ertoe aanzet kaarten te kopen voor de thuisvakken, dus een club is zeer gebaat bij een goed uitvak dat met een realistische vervoersregeling te bereiken is. Zowel clubs, gemeenten als KNVB moeten aan de slag.
Clubs kunnen een hoop doen om de ontvangst te verbeteren, terwijl ook het uitvak beter moet wat betreft faciliteiten en zichtlijnen. Gemeenten moeten aan de slag met een realistische, actuele risico-inschatting in plaats van het klakkeloos opleggen van een combi uit routine of op basis van incidenten uit een ver verleden. De KNVB kan een rol spelen in het stellen van eisen aan uitvakken om clubs aan te sporen het verdomhoekje van het stadion te verbeteren.
Het onderzoek spreekt duidelijke taal, en het is dan ook te hopen dat de betrokken partijen zich iets van het advies aantrekken. Opvolging van de adviezen zou een zeer belangrijke stap zijn op weg naar de gepredikte ‘normalisering’ van het voetbal, waarin de maatregelen worden aangepast op het in veel gevallen geweldloze profiel van de supporters anno 2011 en niet blijven berusten op een verleden waarin gewelddadige supporters de stadions bevolkten.
Het gehele rapport is HIER in pdf-formaat te bekijken. Een papieren versie is te bestellen door je adresgegevens te mailen naar [email protected].