Verdwenen stadions; pure stadionporno met unieke beelden
Over niet al te lange tijd zullen de supporters van Cambuur en Helmond Sport het meemaken. Het verliezen van jouw stadion waar je tientallen jaren aan herinneringen en geschiedenis hebt liggen voor een nieuwbouw onderkomen. Hoe pijnlijk dat precies is voor een supporter? Dat kun je precies lezen in het bijzondere boek ‘Verdwenen Stadions‘ van Martijn Schwillens.
De Beatrixstraat (NAC Breda), Bornsestraat (Heracles Almelo), De Alkmaarderhout (AZ Alkmaar), De Baandert (Fortuna Sittard), De Meer (Ajax), Het Diekman (FC Twente), Oosterpark (FC Groningen), Kaalheide (Roda JC), Nieuw Monnikenhuize (Vitesse), Sportpark Noord (Heerenveen) en Zuiderpark (ADO Den Haag). Allemaal waren ze ooit zo’n plek voor de supporters. Allemaal zijn ze verlaten voor nieuwere, modernere stadions. Maar was dat zo’n succes? Hoe kijken de supporters er zelf op terug vele jaren later? En hoe zagen die stadions er eigenlijk uit? Dat komt aan bod in het boek Verdwenen Stadions.
Nostalgie
Het grootste vraagstuk in het boek is eigenlijk vrij simpel. Was het verdwijnen van de stadions het nu waard? Het antwoord hierop wordt natuurlijk bepaald door meerdere factoren. De mate van sportief succes heeft natuurlijk in grote mate invloed op hoe de supporters naar het oude stadion kijken. FC Twente en Heerenveen groeiden gigantisch in hun nieuwe stadions en beleefden er goede tijden. En soms was verbouwen vanwege de ruimte of andere factoren inderdaad vrijwel geen optie zoals bij Heracles Almelo of Ajax.
Maar zelfs in deze (positieve) gevallen voel je bij alle supporters toch nostalgie naar het verleden. Tijden dat voetbal nog simpeler was en de afstand tussen spelers en supporters – letterlijk en figuurlijk – kleiner was. Om nog maar te zwijgen over clubs als Fortuna, NAC Breda en Vitesse. De beloofde sportieve groei bleek vaak een zeepbel, terwijl de sfeer in het oude stadion vaak nooit meer werd geëvenaard. In stadions ver buiten het centrum zitten supporters terug te denken aan de goede oude tijd in hun echte thuis.
Doorspekt van emotie
Dit alles is door Martijn Schwillens per club op fantastische wijze onder woorden gebracht. Hiervoor sprak hij bij elke club met meerdere supporters, spelers en bestuurders. De mensen die jarenlang de tribunes bevolkten van de stadions, de mensen die er hun gloriejaren beleefden en de mensen die de keuze maakten voor nieuwbouw. Hierdoor ontstaat een interessante tegenstelling tussen verschillende meningen uit meerdere invalshoeken. Maar het mooiste blijven hierbij toch de verhalen van de supporters; doorspekt met emoties en nostalgie voor hun thuis.
Het absolute hoogtepunt van het boek zit hem echter niet in de woorden, maar in de beelden. De honderden foto’s van alle stadions zijn simpelweg schitterend en nemen de lezer direct mee tientallen jaren terug in de tijd. Vooral de foto’s van de Beatrixstraat, Alkmaarderhout en De Meer laten de liefhebbers watertanden. Speciale pluim is hierbij op zijn plaats voor de Beatrixstraat, gezien de beelden misschien wel het meest unieke stadion dat Nederland gekend heeft. Zelfs voor mensen die geen letter willen lezen en alleen maar plaatjes kijken is ‘Verdwenen Stadions’ hierdoor nog het kopen waard.
Onder aan de streep is de conclusie van ‘Verdwenen Stadions’ op zijn minst wrang te noemen. Eventueel succes aan de horizon is leuk, maar de sfeer zoals de supporters het graag hadden is in vele gevallen verloren gegaan. De nieuwbouw, op industrieterreinen ver weg van waar het hart van de club ligt, staat vooral voor gemiste kansen en een terugverlangen naar dat-wat-ooit-was. De pijn die je daardoor voelt is prachtig in beeld en onder woorden gebracht door Martijn Schwillens. Waarvoor hulde!
