The Loughinisland Massacre vond plaats op 18 Juni 1994 in het gelijknamig Noord-Ierse dorp, Loughinisland. In de lokale O’Toole’s Pub verzamelen voetbalsupporters zich die avond om getuige te zijn van een historisch moment in het Ierse voetbal. Althans dat hopen ze. The Troubles draaien op volle toeren in Noord-Ierland.
The Troubles
Het ontstaan van The Troubles is wellicht van start gegaan rond 1922, toen Ierland zich afscheurde van Groot-Brittannië. Ierland werd door een verdrag opgedeeld in twee stukken waarbij Noord-Ierland tot het Verenigd Koninkrijk blijft behoren. Rond de jaren ’60 begint Noord-Ierland meer en meer te barsten. De katholieke minderheid komt in opstand en eist toenadering tot de republiek van Ierland. De protestantse meerderheid (loyalisten) wil dan weer vooral bij het Verenigd Koninkrijk blijven. Beide kampen, zowel de republikeinen (IRA) als de loyalisten (UVF), zijn schuldig aan talloze terreuraanslagen om hun gelijk te halen.
foto: Belfast Telegraph
Loughinisland
De grote conflicten begeven zich vooral in steden zoals Belfast en Londonderry. Het pittoreske Loughinisland, waar katholieken en protestanten in alle rust samenleven, blijft al die tijd vrijwaard van aanslagen en politieke incorrectheid. Eind jaren ’80, begin jaren ’90 neemt het geweld alleen maar drastischer toe. Meer sektarische moorden, “betere” bommen, sluipschutters, het Britse leger dat nog meer aanwezig is, … Voor elke moord telt een tit for tat, een gelijkwaardige vergelding. Twee dagen voor The Loughinisland Massacre heeft de Irish National Liberation Army (ontstaan uit de IRA) drie leden van het Ulster Volunteer Force (UVF) vermoord in Belfast. De loyalisten zijn uit op wraak.
Symboliek
De groepswedstrijd op het WK in Amerika tussen Italië en Ierland draagt een zekere symboliek met zich mee. De omstreden katholiek Gerry Adams, één van de architecten van het Goedevrijdagakkoord later in ’98, heeft enkele maanden voordien vredesonderhandelingen opgestart in datzelfde Amerika over de Noord-Ierse kwestie. De Ieren hopen misschien wel onbewust dat het grootste voetbalevenement ter wereld een symbolische bijdrage kan leveren om de vredesonderhandelingen extra kracht bij te zetten.
Onder leiding van Jack Charlton nemen The Boys in Green het dus op tegen Italië. Het te kloppen land voor de Ieren. Op het vorige WK (Italië 1990) wisten de Azzurri de Ieren te kloppen in de kwartfinale in het Romeinse Stadio Olimpico. De wedstrijd gaat in ieder geval geweldig van start. Na 12 minuten trapt Ray Houghton de 0-1 voorbij de Italiaanse keeper, Pagliuca. Zoals we de Ierse supporters kennen in latere edities van een WK of EK, breekt ook een “klein” volksfeest uit in het Giants Stadium in New Jersey. In de O’Toole’s Pub is de sfeer eveneens optimaal na het doelpunt van Houghton, tot er vijf minuten later twee gemaskerde leden van het UVF binnenstormen.
Fenian bastards!
Gewapend met met machinegeweren roept één van hen “Fenian bastards!”, waarna ze het vuur openen en de hele pub aan gort knallen. De balans: meer dan zestig kogels, zes doden, vijf gewonden. Alle slachtoffers zijn katholieken die nooit een link hebben gehad met extremistische overtuigingen. Alle zes onschuldig aan een conflict dat zodanig werd gepolariseerd dat ze het moesten bekopen met hun leven. De familie en vrienden van slachtoffers blijven tot 2016 met onbeantwoorde vragen zitten.
No Stone Unturned
In de documentaire No Stone Unturned (voor de Belgische lezers valt deze te bekijken op de app van VRT NU) van Alex Gibney wordt The Loughinisland Massacre toegelicht. Het grote wij-zij denken. Hoe bepaalde infiltranten van beide groepen een machtspositie konden bekleden binnen de politie zonder ook maar enige verantwoording af te lossen. Hoe er na het eerste staakt-het-vuren angst heerst om oude wonden open te rijten. Hoe de politie gebruikt maakte van touts (verklikkers) om bepaalde informatie te winnen. Het bloedbad is één van de blootgelegde pijnpunten in het nog steeds bewogen Noord-Ierland.
De wereld mocht dan even naar voetbal kijken als symbolische meerwaarde (Ierland wint uiteindelijk de wedstrijd tegen Italië). Voetbal zal altijd de grootste bijzaak blijven.
Header: The Irish Times
