Super League, Saoedi-Arabië & andere superlatieven: Wanneer verliest het voetbal het contact met zijn fans?
Voetbal is de afgelopen jaren enorm vercommercialiseerd. Transferbedragen van meer dan 100 miljoen euro zijn niet langer een zeldzaamheid en jong talent kan alleen worden gefinancierd door de financieel sterkste teams. Tegelijkertijd zijn de uitzendingen steeds meer verschoven naar de betaaltelevisiesector.
Met Saoedi-Arabië als nieuwe speler op het voetbaltoneel en de plannen voor een Super League verliest de sport steeds meer het contact met zijn fans. Toch zijn het alleen de toeschouwers die weddenschappen plaatsen bij Casino777 en er live bij zijn in het stadion. Zonder fans zou professioneel voetbal niets waard zijn. Daarom moet de vraag gesteld worden of een stap terug misschien de juiste beslissing is.
Professioneel voetbal en amateurvoetballers: de twee werelden hebben niets meer gemeen
Voetbal is de populairste sport ter wereld. Alleen al in Europa zijn er tientallen miljoenen mensen die gepassioneerd zijn door de sport. Een van de redenen hiervoor is dat veel fans zelf ook actief zijn. Als hobbyvoetballer in amateurcompetities kun je proeven van het leven van een voetballer. Als je zelf voetbalt, kun je natuurlijk ook je zegje doen in het stadion en in de huid kruipen van de profs.
Tenminste, dat was vroeger het geval. Inmiddels heeft het profvoetbal niets meer met zijn roots te maken. Een blik op de transfersommen en salarissen laat dit zien. Rond de millenniumwisseling verhuisde Zinédine Zidane, een van de beste voetballers ter wereld, van Juventus Turijn naar Real Madrid voor 77,5 miljoen euro. Een transfer die in die tijd alle normen brak.
Ter vergelijking: Manchester United tekende centrumspits Rasmus Højlund in 2023, ook voor ongeveer 75 miljoen euro. De salarissen van de sterren zijn de afgelopen 20 jaar ook aanzienlijk gestegen. Kylian Mbappé verdient bijvoorbeeld ongeveer 72 miljoen euro per jaar. Astronomische bedragen die een normaal verdiener zich niet eens kan voorstellen. Natuurlijk is dit ook bekritiseerd door fans.
Dat komt omdat de prestaties van de sterren vaak te wensen overlaten. Het beste voorbeeld hiervan is Neymar. De Braziliaan wordt nog steeds beschouwd als de duurste transfer in de geschiedenis en werd door PSG getekend voor meer dan 220 miljoen euro. De superster heeft zijn prestaties in Brazilië en bij FC Barcelona echter niet kunnen evenaren.
Het feit dat voetbal steeds duurder wordt, wordt natuurlijk ook gevoeld door de fans zelf. Naar het stadion gaan is in de topcompetities immers een investering geworden. Veel fans spreken zich nu openlijk uit tegen het hoge prijsbeleid.
Super League en Saoedisch voetbal: wat brengt de toekomst?
Na het WK in Qatar lanceerde buurland Saoedi-Arabië ook een voetbaloffensief. De Saudi Pro League moest uitgroeien tot een competitie met wereldwijde belangstelling. Het plan van de verantwoordelijken: Veteraan-topsterren naar de woestijn lokken met nieuwe recordsalarissen. In theorie lukte de voetbaldroom voorlopig.
Cristiano Ronaldo, een van de beroemdste sterren, verhuisde direct naar Saoedi-Arabië. Hij werd gevolgd door schitterende namen als Karim Benzema, Neymar en Rúben Neves. In de praktijk heeft het Saoedische project zich echter nog niet echt gevestigd. Dit komt omdat de meeste voetbalfans niet echt geïnteresseerd zijn. De initiële hype werd snel gevolgd door desillusie.
Ondertussen gaan er ook geruchten dat sommige spelers willen terugkeren naar Europa en het geld in Saoedi-Arabië de rug willen toekeren. Een vergelijkbaar voetbalproject in China heeft al aangetoond dat je met geld geen succes kunt kopen in het voetbal. Ondertussen is de Chinese Super League nauwelijks populair in Europa en is de droom van een competitie met wereldwijde belangstelling mislukt.
Een ander project in Europa zou echter een domino-effect kunnen hebben op het voetbal. Plannen voor een intercontinentale Super League doken voor het eerst op in 2021. De twaalf clubs uit de beste competities in Europa zouden het regelmatig tegen elkaar opnemen. De semi-open competitie kreeg echter veel kritiek.
Het gevolg was dat veel clubs zich terugtrokken uit de Super League. Toch zijn de plannen nog niet van tafel. Met name Real Madrid, FC Barcelona en Juventus Turijn hebben zich nog steeds gecommitteerd aan de competitie.
Als de Super League daadwerkelijk in Europa wordt gehouden, zou dat ook een enorme impact hebben op de Champions League. Het is immers de vraag of de topploegen dan nog wel in de eredivisie uitkomen. Ook valt te vrezen dat deze hoogstaande duels snel minder spannend worden als steeds dezelfde ploegen tegen elkaar spelen.
Salarisplafond en strikte financiële fair play: een stap terug zou goed zijn voor de sport
Een stap terug zou zeker goed zijn voor het voetbal. De fans zijn immers de ruggengraat van de sport en zijn helemaal niet tevreden met de huidige ontwikkeling. Zonder interesse in de sport is het natuurlijk niet meer mogelijk om geld te verdienen. Het is daarom bijzonder belangrijk dat de verantwoordelijken aandacht besteden aan de fans. Natuurlijk is het niet gemakkelijk om een stap terug te doen en de commercialisering van de sport de oorlog te verklaren.
Dit zou echter wel mogelijk zijn met bijvoorbeeld een salarisplafond. Op die manier zouden zelfs de topteams met eindeloze financiële middelen niet in staat zijn om succes te kopen. Ploegen als PSG en Manchester City zijn immers in een paar jaar tijd opgeklommen van een sportief niemendalletje tot een internationaal zwaargewicht. Dit is alleen mogelijk gemaakt door geld van investeerders.
Nog strengere financiële spelregels van de UEFA zouden het voetbal geen kwaad doen. Sommige topclubs worden er herhaaldelijk van verdacht zich niet aan de regels te houden. Strenge sancties zoals een transferverbod zijn tot nu toe echter alleen opgelegd aan kleinere clubs.
Bovendien zijn de contracten van spelers tegenwoordig vaak erg weinig waard. Sinds Ousmane Dembélé in 2018 staakte om een transfer af te dwingen, hebben spelerscontracten weinig betekenis meer. Iedereen die van club wil veranderen, kan dat meestal zonder problemen doen. Dit vergroot het gebrek aan evenwicht tussen de topploegen en de ploegen met weinig budget nog meer.
Het maakt niet uit wat de toekomst voor het voetbal in petto heeft. Wat duidelijk is, is dat de belangstelling van fans niet van de ene op de andere dag zal afnemen. Voetbal zal de populairste sport in Europa blijven. Investeerders, onevenredig hoge bedragen en kunstmatig gecreëerde competities voor nog meer winst laten echter een bittere nasmaak achter.
