Op graffiti-tocht in het Bosnische Sarajevo
De voetbalcultuur in Bosnië is er eentje om ten volle van te genieten. Sarajevo met Zeljeznicar en FK Sarajevo. Mostar met Velez en Zrinjski. Maar ook ‘kleinere’ clubs als Borac Banja Luka en Zenica. Het voetbal leeft echt bij de supporters in het Balkanland. Dat geldt ook voor graffiti. Op dat gebied is er genoeg te zien, bijvoorbeeld in Sarajevo.
De stad is natuurlijk verdeeld tussen twee topclubs met grote supportersgroepen. Dit is echter nog geen garantie op een mooie graffiti-oorlog. In Duitsland zijn er vaak ongeschreven regels over wie waar mag zetten, in een stad als Zürich is FC Zürich overduidelijk de baas. Veel conflicten ga je daar niet zien. Dat is in Sarajevo wel anders. Daar worden regelmatig pieces overgeschilderd of beklad. Graffiti is een serieuze strijd in de Bosnische hoofdstad.
Vedran Puljic
Te beginnen met de lichtblauwe werken in de stad. Die van Zeljeznicar dus. De Manijaci van de club zorgen ervoor dat er in genoeg delen van de stad sporen van Zeljo zijn te ontdekken. Vooral in haar eigen wijk Gbravica en rondom het stadion van de club voeren de lichtblauwe clubkleuren van Zeljeznicar overduidelijk de boventoon.
Er is trouwens ook een flink aantal pieces van de Duitse ultras van Dynamo Dresden te zien in Bosnië. De ultras van Dresden hebben namelijk al een tijd lang een vriendschap met de Horde Zla van FK Sarajevo. Opvallend hierbij is dat de Duitsers sommige van de mooiste plekken in de stad voor zichzelf hebben ‘veroverd’. Midden in het historische oude centrum prijken de letters SGD groot op de daken.
Ook de supporters van FK Sarajevo kunnen er wat van als het aankomt op graffiti. Op veel plekken in de stad zijn verwijzingen te vinden naar de Horde Zla. Bij enkele pieces is goed te zien dat niet iedereen supporter is van hun werk. Op meerdere plekken is geprobeerd de werken te bekladden of door te krassen. Toch zijn er gelukkig genoeg intacte muurschilderingen te zien. De mooiste locatie is waarschijnlijk toch de graffiti die strak tegen een begraafplaats aan ligt. Licht morbide, maar erg gaaf. Mooi zijn ook de vele verwijzingen naar Vedran Puljic (voor meer info: zie hier).
Voor de grootste verrassing wijken we trouwens ten slotte nog even uit van het Bosnische Sarajevo naar Mostar in het westen van het land. Als je daar de top van de verlaten Sniper Tower beklimt vind je de meest onverwachte piece. Hier zijn de supporters van Lokomotiv Leipzig – een van de twee échte clubs uit Leipzig – met de spuitbus bezig geweest, waarschijnlijk tijdens hun vakantie. Zo zie je maar weer, die Duitsers zijn ook overal…
Lees ook:
De onverwachtse graffiticultuur in het Montenegrijnse Podgorica
Met de Ultras Winners van Wydad op een graffiti-tocht door Casablanca
