Voetbal in Brazilië

Internacional: Wereldbeker, degradatie, hoop en deceptie In De Hekken

Hoe de Brasileirão werd ontknoopt in tranen

Het was het hele seizoen stuivertje wisselen in de Brasileirão Série A. Gedurende alle speelrondes hebben vijf ploegen de eerste plek in handen gehad, maar uiteindelijk kwam het neer op een tweestrijd tussen Flamengo en Internacional.

Dit jaar was de Série A anders dan alle andere jaren. Niet alleen vanwege COVID, waardoor de vaak sfeervolle stadions leeg bleven, maar ook door de onverwachte titelkandidaten. Want waar iedereen had verwacht dat Palmeiras, Santos en Corinthians weer voor de titel zouden strijden, bleven deze ploegen ver achter. Palmeiras en Santos legden de focus op de Libertadores, welke uiteindelijk resulteerde in een finale tussen beide ploegen, die gewonnen werd door Palmeiras. Corinthians speelde een beschamend seizoen en de zevenvoudig kampioen eindigde op de twaalfde plaats.

Maar na maanden van stuivertje wisselen binnen de G-8 (de acht ploegen die zich kwalificeren voor de Libertadores) kwam in speelronde 37 hetgeen waar niemand van durfde te dromen: dé directe ontmoeting die het slot van de competitie zouden bepalen. We gaan terug naar 21 februari. Rio de Janeiro. Flamengo-Internacional.

Speelronde 37: Flamengo-Internacional

Brazilië is alles behalve een eenheidsworst. Men is trots op de staat waar ze vandaan komen en elke staat heeft door de jaren heen een cultuur ontwikkeld die ze onderscheidt van de andere staten. Ook in het voetbal komt dit terug.

Flamengo is de ploeg van Rio de Janeiro. De multiculturele stad waar de samba is uitgevonden, waar de meisjes in kleine bikinietjes aan de stranden liggen en waar het jogo bonito nooit uit de voeten op het veld zal verdwijnen. Fla is niet alleen de populairste ploeg van Rio de Janeiro, maar ook van het hele land. De fans komen in alle kleuren, van alle afkomsten en van elke financiële staat.

Dat is iets anders bij Inter. Internacional is afkomstig uit Porto Alegre, de hoofdstad van de staat Rio Grande do Sul. Wie Brazilië voor zich ziet kan zich moeilijk voorstellen dat RS onderdeel is van dit kleurrijke, laid-back land. In Porto Alegre waant men zich eerder in Argentinië of Uruguay dan in Brazilië. De mentaliteit is harder, de stad is welvarender en het belangrijkste verschil: de mensen zijn minder divers.

Net als in Argentinië is het overgrote deel van de gaúchos afkomstig van witte, Europese immigranten. Met name Duitsers, Portugezen en Italianen. Waar men zich elders in het land veel gemengd heeft, hetgeen ervoor zorgde dat veel Braziliaanse steden een grote etnische smeltkroes zijn geworden, gebeurde dit in Rio Grande do Sul niet Nog steeds is een slordige 80% van de bevolking wit en de bevolking is er trots op hun overwegend Europese roots. Het verschil tussen Rio de Janeiro en Porto Alegre uit zich ook in de manier van voetbal. Waar Fla bekend staat om het mooie, typische Braziliaanse voetbal, hebben ze bij Inter een andere inslag gekozen: raça. Raça staat voor vechten tot de allerlaatste seconde. Een mooie tackle die wat oplevert wordt meer gewaardeerd dan het balletje rondtikken.

Deze twee, totaal verschillende, ploegen moesten in speelronde 37 bepalen wie voor de titel ging spelen. De stand was als volgt:

1. Internacional 69pt
2. Flamengo 68pt

Inter had aan een overwinning genoeg om voor het eerst sinds 1979 de titel terug te brengen naar de rode kant van Porto Alegre. In een keiharde wedstrijd kwam Inter door een penalty op 0x1, maar verloor uiteindelijk met 2×1 én speelde de hele tweede helft met een man minder. Door de nederlaag van Inter kwam Fla op de eerste plek terecht en moest de titelstrijd beslist worden op de laatste speeldag. Inter moest het in eigen huis opnemen tegen het afgezwakte Corinthians. Fla speelde uit bij SPFC, dat eerder dit seizoen nog ferm op plek 1 stond.

Speelronde 38: de ontknoping

De stand:

1. Flamengo 71pt
2. Internacional 69pt

Het was simpel: Fla moest winnen en dan was prolongatie van de titel bereikt. Voor Inter was het lastiger: niet alleen hadden de roden uit Porto Alegre een overwinning nodig, óók moest Fla punten verspelen. Verwacht werd al dat Flamengo het moeilijk zou krijgen op Morumbi. Zo vertelde ook Laura, een in Amsterdam wonende, Nederlands-Braziliaanse SPFC-supporter: ‘We hebben dit seizoen niet naar ons kunnen gespeeld, maar een kampioensfeest verzieken is wel iets waar SPFC graag voor zou gaan. Zeker omdat we het hebben over een club uit Rio. Ik verwacht dat we dit uiteindelijk gaan winnen en dan gaat de titel naar Inter.’

Ook in de woorden van Laura komt de statenrivaliteit in Brazilië terug. Er is altijd al strijd geweest tussen het zakelijke São Paulo en het feestende Rio de Janeiro. Voor SPFC, dat lang in de race was voor de titel, zou een overwinning op Flamengo toch nog wat betekenis aan het seizoen geven. Ook veel Flamenguistas zagen het somber in. Ik sprak met Paulo, een oud-klasgenoot die al vanaf de geboorte de rood-zwarten een warm hart toedraagt: ‘We wisten van tevoren al dat die overwinning op Inter geen garantie voor de titel zou zijn. SPFC was niet voor niks maandenlang topfavoriet voor de titel en tegen ons willen ze tonen dat zíj het eigenlijk verdienden om de beker omhoog te houden.’ Analisten, supporters en eigenlijk iedereen in Brazilië wist het wel: SPFC zou Flamengo verslaan en de focus moest gelegd worden op Inter-Corinthians. In Porto Alegre zou de titelstrijd bepaald worden.

De druk was immens in Porto Alegre. Inter, de club van het volk, had al 41 jaar geen titel meer gewonnen en bij het opkomen van de spelers zag je -letterlijk- het zweet van de voorhoofden druipen. Vrijdag 26 februari 2021. Dát moest de dag zijn waarop Inter zich weer kon meten aan de grote jongens. De dag waarop na een generatieoverschrijdende droogte de titel éíndelijk weer in handen zou zijn van de rode arbeiders uit Porto Alegre.

‘Het hele land keek naar ons. Het was stil op straat. Iedereen zat thuis voor de buis gekluisterd, videobelde met familieleden in het binnen- en buitenland en zelfs voor een plasje wilden we niet van de bank. De vierde titel… 41 jaar…’ vertelt een Inter-supporter me via Instagram. 41 jaar. Probeer het je voor te stellen. Je hebt je kinderen naar de universiteit zien gaan in de tijd dat je club geen enkele vorm van nationale glorie heeft gepakt. Je staat op het punt opa te worden en je kleinkinderen zullen geboren worden met liefde voor een club die al 41 jaar het lachertje is van de competitie.

Inter heeft harde tijden gekend. In 2006 wonnen ze de Libertadores en pakten ze de Wereldbeker in een zinderende finale tegen Barcelona waar veel Catalanen jaren later nog met tranen op terugkijken. Tien jaar na die wereldprestatie zakte Inter af naar de Série B. Degradatie, het woord dat niet mag voorkomen in het woordenboek van een club die de Wereldcup heeft gewonnen, werd in 2016 realiteit. Dat Inter stond een aantal jaar later voor de gigantische opgave om het zwarte boek te sluiten en na al die jaren de wereld te verbazen met een landstitel, welke de vierde uit de geschiedenis zou worden.

Inter begon fel aan de wedstrijd en Corinthians was gewaarschuwd. Vrijwel iedereen met een televisie keek: op het hoogtepunt keek 53% van het land naar de wedstrijd. Het was menens. Na een kleine twintig minuten kreeg Inter een penalty toegewezen, maar die beslissing werd later door de VAR afgekeurd. Vlak voor rust werd een doelpunt van de rooien afgekeurd en het nagelbijten kon beginnen, voor zover de mensen nog nagels over hadden.

De tweede helft was het standaard riedeltje van een kampioenenmatch: veel aanvallen, veel slordigheidjes en veel zenuwen. Tot dat ene moment… Vierde minuut van de blessuretijd, een voorzet en… de goal. Het shirt ging uit, op straat hoorde je gejuich, de commentator schreeuwde de longen uit zijn lijf: ‘QUAREEEEEEEENTA E UM AAAAAAANOS!’ (41 jaar) werd gescandeerd. Tot de vlag omhoog ging. Goal afgekeurd. 0x0 de stand. Afgefloten.

Er werd gekeken naar de stand in Morumbi en het nieuws kwam naar buiten dat SPFC met 2×1 had gewonnen van Fla.
Die goal, die paar millimeters verschil, hadden de droogte van 41 jaar kunnen doorbreken.Een ontnomen penalty en een buitenspelgoal in de allerlaatste seconden van de blessuretijd.

‘God bestaat niet en hij is geen gaúcho. Ik heb met tranen voor de televisie gezeten en met mij honderdduizenden anderen. We hadden onze comeback compleet kunnen maken. Als een feniks uit de as kunnen herrijzen. Maar nu is het koud afdouchen en weer wachten. Misschien is 42x wél scheepsrecht…’

Ik voelde de aangeslagenheid van Paulo en van alle Inter-supporters. Ook ik volg het Braziliaans voetbal op de voet, mijn opa is immers een Braziliaan en trouw supporter van Corinthians, en ik ken de emotie die hoort bij het Zuid-Amerikaans voetbal. Zelf ben ik van Grêmio, tevens de aartsrivaal van Inter, maar ik begrijp de pijn als geen ander. 41 jaar zonder titel en op het moment suprême drie kansen die je keihard worden ontnomen door wat spelregels: het doet zeer in het hart.

En in Rio? In Rio was het feest. Maar… Dat is het altijd in de ogen van de gaúcho.

[Foto’s Pro Shots]

Nikola Edelsztejn
Sinds januari 2021 redacteur bij In de Hekken. Woonachtig geweest in Roemenië waar hij zich verdiepte in de sociale en culturele impact van het voetbal. In Nederland houdt hij zich graag bezig met de Tweede Divisie en alles wat hij krom vindt aan het huidige systeem. Groot supporter van het Amsterdamse AFC en de Roemeense cultclub Rapid București.

Reageren is niet mogelijk.

0 %