Het Poolse sprookje van Termalica
Stel je eens: SVS Stevensbeek klimt dankzij de nieuwe voetbalpiramide op van de 6e Klasse Zondag naar de Eredivisie. Een club uit een dorp met ongeveer 700 inwoners neemt het voortaan op tegen clubs als Ajax en Feyenoord. Dit lijkt een onmogelijke situatie, maar in Polen is het werkelijkheid geworden. Afgelopen seizoen wist voetbalclub Termalica Bruk-Bet Nieciecza door te stoten naar het hoogste niveau van Polen, de Ekstraklasa.
Nog geen tien jaar geleden bevond Termalica zich nog op het zesde niveau van Polen. Het ‘stadion’ bestond uit een aantal houten banken langs het veld waar op wedstrijddagen nog geen honderd fans op af kwamen. De promotie werd echter gevierd in een 2.200 plekken tellend stadion dat iets ten oosten van het dorp ligt. Het stadion wordt verder gemoderniseerd om aan de eisen van de Ekstraklasa (veldverwarming, lichtmasten) te kunnen voldoen en ook om nog eens 2.300 extra fans te kunnen herbergen. Tegen de tijd dat het stadion eind dit jaar verbouwd zal zijn, dan het inwonertal van het dorp Nieciecza er zes keer in.
Het geheim achter het succes luistert naar de naam Krzysztof Witkowski, eigenaar-oprichter van bouwmaterialenfirma Bruk-Bet. Deze plaatselijke filantroop schonk al eerder een school en een bioscoop aan Nieciecza. Voetbal op het hoogste niveau is slechts het meest recente cadeau van Witkowski aan het dorp. Voor Witkowski is met de promotie het einddoel nog niet bereikt. Op termijn wil hij met Termalica Europa in.
Het verhaal van Termalica doet denken aan het soortgelijke succesverhaal van clubs als TSG 1899 Hoffenheim, een club uit een dorp met de omvang van Oldenzaal dat dankzij de miljoenen van een plaatselijke ondernemer (Dietmar Hopp) in acht jaar wist op te klimmen van het vijfde niveau naar de Bundesliga. Dit soort sprookjes zijn de droom van elke supporter die jaar in, jaar uit op een vergeten niveau zijn club steunt. De zoektocht naar enige betekenis, roem en aanzien is logisch. Maar niet zonder risico. Zoals de fans van Parma kunnen beamen, is het zeer gevaarlijk om de hele club te laten steunen op het geld van één persoon.
Wat gebeurt er met Hoffenheim als Hopp failliet gaat of hoe moet het verder met Paris Saint-Germain als de Qatarezen besluiten een ander speeltje te gaan financieren? Vertrouwen op de blijvende steun is dansen op een vulkaan. Op de korte termijn brengt het succes waar geen supporter serieus bij stil had gestaan, maar op de langere termijn vinden deze supporters zich terug op het niveau waar ze al speelden voor de klim naar boven begon.
De enige manier om het bestaan van een voetbalclub blijvend te kunnen garanderen, is door de financiële basis zo breed mogelijk te maken. Dit kan alleen via de supporters. In tegenstelling tot een eigenaar kan een supporterscollectief niet sterven en laat ze de club ook niet in de steek. Door de club te laten runnen door de fans is een gezonde toekomst verzekerd. Fan eigendom hoeft niet in de weg te staan van succes. AFC Wimbledon en FC United of Manchester rijgen onder leiding van de door fans gekozen bestuurders promotie naar promotie aan elkaar. Het verschil met clubs als Termalica en Hoffenheim is dat hun succes duurzaam is, gesteund door de gemeenschap en niet afhankelijk van een individu.
