De voetbalstad: Krakau
In “De Voetbalstad” nemen we iedere keer een andere stad onder de loep. Welke rol speelt de stad in de voetbalgeschiedenis van haar land? Welke clubs domineren het voetballandschap van de stad? En wat is dé derby van de stad? Deze keer nemen we een kijkje in een van de grootste steden van Polen: Krakau.
Krakau wordt steeds populairder als stedentrip. De stad heeft voor iedereen iets te bieden, maar voor de voetballiefhebber is het eigenlijk altijd prijs. Er is geen weekend dat je geen wedstrijd kan zien en de clubs zijn gekenmerkt door een fanatieke aanhang. Samen hebben de clubs uit de stad negentien kampioenschappen verzameld in Polen. Zowel op het hoogste niveau als in de lagere divisies zijn er actieve clubs in Krakau.
Wisla Krakow
De grootste club van de stad is Wisla Krakow. In 1906 werd Wisla – net als Cracovia – opgericht. Met dertien titels mag het zich een van de meest succesvolle teams uit Polen noemen. Met name in het begin van deze eeuw was Wisla succesvol, maar toch is de laatste eerste plek alweer een tijd geleden. In 2011 wist Robert Maaskant zijn team naar de dertiende titel te leiden. Dit is een kampioenschap minder dan recordkampioenen Gornik Zabrze, Ruch Chorzow en Legia Warschau. Laatstgenoemde domineert vooral de laatste jaren in het Poolse voetbal.
Momenteel gaat het wat minder met de club. In seizoen 2011-2012 speelde Wisla nog tegen FC Twente in de poulefase van de Europa League, maar sinds dat jaar is er geen Europees voetbal meer gehaald. Door tegenvallende resultaten heeft het team sinds dat jaar zelfs geen Europese kwalificatierondes gespeeld.
De afgelopen vijf jaar is de beste prestatie ‘slechts’ een zesde plek geweest. Een aantal keer moest Wisla aantreden in de degradatiepoule, al was er van het degradatiespook geen sprake. Toch betekende dat niet dat er geen onrust binnen de club was. In 2019 kampten ze met financiële zorgen en werden op het internet daardoor aandelen aangeboden, die in snelle tijd allemaal waren verkocht. Jakub Blaszczykowski hielp zijn oude club door een half miljoen te schenken en te gaan spelen voor een salaris van 500 zloty per maand, wat neerkomt op zo’n 125 euro.
Het winnen van prijzen is lang niet gebeurd, maar de supporters laten hun club zeker niet in de steek. Met zo’n 15.000 aanwezige supporters bij thuiswedstrijden behoort Wisla tot de best bezochte clubs van de Ekstraklasa. Bovendien is de tribune van de harde kern, achter het doel, bij elke wedstrijd het best gevuld.
Cracovia Krakow
Een kwartiertje lopen vanaf het centrum ligt het stadion van Cracovia, welke iets meer dan tien jaar geleden compleet is vernieuwd. Van buiten is het net een betonblok, maar van binnen valt het mee. Cracovia staat een beetje in de schaduw van hun aartsrivaal Wisla, aangezien de grote successen alweer een tijdje geleden hebben plaatsgevonden. Het laatste kampioenschap dateert van 1948. In 2012 speelde het team een jaar in de tweede divisie. De harde kern van Cracovia heeft een vriendschap met Ajax en regelmatig zijn de Polen te vinden op de tribunes in Amsterdam en andersom. In Polen zijn ze bevriend met Arka Gdynia en Lech Poznan.
Vorig seizoen hadden de supporters van Cracovia weer eens wat te vieren. In de finale van de beker was hun team na verlenging te sterk voor Lechia Gdansk, mede dankzij een goal van Pelle van Amersfoort. Helaas was dit niet een bekerfinale zoals we ze graag zien in Polen. Een finale met tienduizend supporters van elke club, tifo’s en veel pyro in het nationale stadion in Warschau zat er niet in. Vanwege de coronamaatregelen waren er uiteindelijk slechts iets meer dan drieduizend aanwezigen getuige van deze wedstrijd. Datzelfde gold voor Supercup die daarop volgde. Na een doelpuntloos gelijkspel tegen regerend kampioen Legia Warschau nam Cracovia de penalty’s beter en won het haar tweede prijs van het jaar. Dankzij deze prestaties mocht Cracovia twee keer aantreden in de eerste voorronde van de Europa League. Twee keer was dit avontuur snel voorbij: zowel DAC Dunajska Streda als Malmö FF waren te sterk.
Holy War
De Holy War is de altijd beladen stadsderby tussen Wisla en Cracovia. De stadions van beide teams liggen op een steenworp afstand van elkaar. Vanwege de vele incidenten wordt de derby regelmatig zonder uitsupporters afgewerkt. Dit is natuurlijk een gemis, maar ook zonder bezoekende supporters kun je spreken van een heet duel. Zie hier beelden van de ontmoeting van 2017 in het Stadion im. Henryka Reymana, toen de thuisploeg er op het laatst met de winst van doorging:
Fotoreportage derby
Fotograaf Sander Wesdijk van In De Hekken bracht de derby al eerder in beeld met een mooie fotoreportage. Je vindt de foto’s via deze link.
Hutnik Krakow
Minder bekend, maar zeker niet minder fanatiek is Hutnik Krakow. Dit is een club uit het oosten van de stad, gelegen in de historische wijk Nowa Huta. In deze wijk wonen zo’n 300.000 mensen. In 2010 werd Hutnik na schulden opnieuw opgericht door supporters. Na de promotie in 2020 speelt het team op het derde niveau van Polen.
In tegenstelling tot hun stadsgenoten, speelt Hutnik nog wel in een klassieke, oude bak. Het stadion biedt plaats aan zo’n 6.500 toeschouwers. Zoals je vaker in Polen ziet, betekent het spelen op lager niveau niet dat clubs geen actieve supportersgroepen hebben. Ook toen Hutnik in de vijfde divisie speelde, kon je nog een flinke harde kern op de tribunes zien.
In 2015 verscheen er op ultras-tifo.net een mooie fotoserie van de wedstrijd tussen Hutnik en het tweede elftal van Cracovia. De thuissupporters waren in een grote groep aanwezig en het uitvak was goed gevuld. Bekijk hier de beelden:
Garbarnia Krakow
Honderd jaar geleden werd Garbarnia Krakow opgericht. Tien jaar later volgde het hoogtepunt van de club tot nu toe: het team werd kampioen van Polen. Na de Tweede Wereldoorlog wist Garbarnia het echter niet vol te houden op het hoogste niveau en waren ze vaak te vinden in de lagere divisies.
Garbarnia speelde jarenlang in een klein stadionnetje met verouderde terraces. Hier is niets meer van over, aangezien ze dit plat hebben gegooid en hebben vernieuwd. In 2018 wist de club na play-offs te promoveren naar de I Liga (het tweede niveau) en werden de thuiswedstrijden tijdelijk afgewerkt in het stadion van Wisla. Voor even was Garbarnia dicht bij de competitie waar ze ooit de eerste plek behaalden. Helaas was het een jaar later alweer gedaan op het tweede niveau. Garbarnia had maar liefst zestien punten minder dan de andere degradanten en verliet de I Liga roemloos als hekkensluiter.
Vergane glorie: Stadion na Krzemionkach
Voor de liefhebbers speelt nog een aantal kleinere clubs zoals Wawel Krakow in de Zuid-Poolse stad, maar degene die van Vergane Glorie houden eindigen hier ook niet met lege handen. Ten zuiden van de Wisla ligt het Park Bednarskiego, waar in 1929 Stadion na Krzemionkach wordt geopend. Nadat de professionele voetbalafdeling van Korona Krakow in de jaren 80 ophield met bestaan, werd het terrein verwaarloosd. Eerder schreven we dit stuk over het oude stadion.
Dit is een verhaal uit de serie De Voetbalstad. Klik hier voor alle verhalen van deze serie.